GREEN

Πότε έρχεται επίσημα ο χειμώνας; Ο λόγος που κάθε εποχή ξεκινά δύο φορές


JTeam

7 Δεκεμβρίου 2022

Πότε έρχεται επίσημα ο χειμώνας; Ο λόγος που κάθε εποχή ξεκινά δύο φορές
pexels
Η πρώτη μέρα του χειμώνα είναι η 1η Δεκεμβρίου ή το χειμερινό ηλιοστάσιο;

Τελικά, πότε γίνεται η επίσημη έναρξη του χειμώνα; Μπορεί πολλοί ειδικοί τελευταία να υποστηρίζουν ότι οι εποχές οδεύουν προς το τέλος τους εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, (γι΄αυτό άλλωστε ακούγαμε τζιτζίκια και βλέπαμε κουνούπια μέχρι τον Νοέμβριο), αλλά κάποιοι μετεωρολόγοι κανονικά θεωρούν ότι ο χειμώνας ξεκινά την πρώτη Δεκέμβρη. Κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι ξεκινά μαζί με το χειμερινό ηλιοστάσιο.

Τελικά πότε ξεκινά επίσημα ο χειμώνας και ποιος εγγυάται με σιγουριά πότε αρχίζουν και πότε τελειώνουν οι εποχές; Το National Geographic απαντά πως εξαρτάται από τον λόγο που ρωτάμε. Τι σημαίνει αυτό; Ότι oi εποχές ορίζονται με δύο τρόπους: τις αστρονομικές εποχές, που καθορίζονται από τη θέση της Γης καθώς αυτή περιστρέφεται γύρω από τον Ήλιο και τις μετεωρολογικές εποχές, που βασίζονται σε ετήσιους κύκλους θερμοκρασίας. Με βάση αυτές, έχουμε τις τέσσερις εποχές όπως και λίγο διαφορετικές ημερομηνίες έναρξης και λήξης για την κάθε εποχή.

Αστρονομικές εποχές

Οι άνθρωποι πάντα κοιτούσαν τον ουρανό για να μπορέσουν να προβλέψουν την εποχή. Η αρχαία Ρώμη ήταν η πρώτη που καθόρισε επίσημα αυτές τις εποχές με την εισαγωγή του Ιουλιανού ημερολογίου. Τότε, οι εποχές άρχιζαν σε διαφορετικές ημέρες από ότι αρχίζουν σήμερα, λόγω ημερολογιακών διαφορών με το Γρηγοριανό ημερολόγιο. Η αρχή κάθε αστρονομικής εποχής σηματοδοτείται είτε από την ισημερία είτε από το ηλιοστάσιο.

Οι ισημερίες εμφανίζονται κάθε έξι μήνες, την άνοιξη και το φθινόπωρο, όταν η τροχιά της Γης και η αξονική της κλίση συνδυάζονται έτσι ώστε ο Ήλιος να βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον Ισημερινό. Σε μία ισημερία, περίπου ο μισός πλανήτης είναι φωτεινός ενώ ο άλλος μισός είναι σκοτεινός. Καθώς προχωρά η νέα εποχή, η θέση του Ήλιου συνεχίζει να αλλάζει και, ανάλογα με το ημισφαίριο που βρίσκεται ο καθένας, οι μέρες γίνονται προοδευτικά είτε πιο φωτεινές είτε πιο σκοτεινές μέχρι και το επόμενο ηλιοστάσιο.

Τα ηλιοστάσια σηματοδοτούν τις πιο φωτεινές και σκοτεινές μέρες του χρόνου. Παράλληλα προσδιορίζονται από την κλίση της Γης και σηματοδοτούν την αρχή του αστρονομικού καλοκαιριού και χειμώνα, αντίστοιχα. Όταν το βόρειο ημισφαίριο γέρνει προς τον Ήλιο, είναι πιο φωτεινό και υπάρχει η αίσθηση του καλοκαιριού. Αντίθετα, όταν το νότιο ημισφαίριο γέρνει μακριά από τον Ήλιο, αυτό βυθίζεται στον σκοτεινό χειμώνα. Η συγκεκριμένη μέθοδος υπολογισμού των εποχών δεν είναι ωστόσο πολύ έγκυρη. Το ηλιακό έτος είναι περίπου 365,2422 γήινες ημέρες, καθιστώντας αδύνατο για οποιοδήποτε ημερολόγιο να συγχρονιστεί τέλεια με την περιστροφή της Γης γύρω από τον Ήλιο.

Ακριβώς γι΄αυτό, οι αστρονομικές εποχές ξεκινούν με μια μικρή απόκλιση ημερών και ωρών κάθε χρόνο και αυτό καθιστά δύσκολη τη διατήρηση των κλιματικών στατιστικών, που χρησιμοποιούνται στη γεωργία, το εμπόριο και άλλους τομείς. Ακριβώς γι' αυτό οι μετεωρολόγοι και οι κλιματολόγοι στράφηκαν στις μετεωρολογικές εποχές.

Μετεωρολογικές εποχές

Από τον 18ο αιώνα, οι επιστήμονες αναζήτησαν καλύτερες μεθόδους πρόβλεψης των εποχών και άλλων καιρικών φαινομένων. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό οδήγησε στην ιδέα της ανάπτυξης των μετεωρολογικών εποχών. Έτσι αυτές είναι πιο εναρμονισμένες και με τις ετήσιες θερμοκρασίες και με το ημερολόγιο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μετεωρολογικές εποχές είναι πολύ πιο απλές από τις αστρονομικές. Χωρίζουν το ημερολογιακό έτος σε τέσσερις εποχές, όπου η καθεμία διαρκεί ακριβώς τρεις μήνες και βασίζονται στον ετήσιο κύκλο θερμοκρασίας. Αυτό σημαίνει ότι στο βόρειο ημισφαίριο, η ημερομηνία έναρξης για κάθε εποχή είναι η 1η Μαρτίου, η 1η Ιουνίου, η 1η Σεπτεμβρίου και η 1η Δεκεμβρίου.

Οι εποχές είναι αντίστροφες στο νότιο ημισφαίριο. Η άνοιξη ξεκινά τον Σεπτέμβριο, το καλοκαίρι τον Δεκέμβριο, το φθινόπωρο τον Μάρτιο και ο χειμώνας τον Ιούνιο. Η συνέπεια των μετεωρολογικών εποχών επιτρέπει στους μετεωρολόγους να κάνουν τους δύσκολους στατιστικούς υπολογισμούς για τις προβλέψεις και τη σύγκριση των εποχών.

«Η ενασχόληση με τα δεδομένα ολόκληρου του μήνα αντί για κλάσματα μηνών ήταν πιο οικονομική και πιο λογική», είχε πει στην Washington Post το 2014 ο κλιματολόγος Derek Arndt. «Οργανώνουμε τη ζωή μας περισσότερο σε μήνες παρά σε αστρονομικές εποχές». Οπότε, πότε είναι η πρώτη μέρα του χειμώνα; Είναι ένας συνδυασμός και των δύο, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Aκολουθήστε το jenny.gr στο google news και μείνετε ενημερωμένοι για το sustainability, το climate emergency και τα πάντα γύρω από το περιβάλλον.