REAL LIFE FAMILY MATTERS

Πώς μαθαίνουν τα δίγλωσσα παιδιά;


11 Ιουνίου 2013

Άθλος 1ος: Η εμφάνιση της δίγλωσσης Μάγδας….και πώς πέτυχε η συνταγή.

Στις 15 Μαρτίου το 2005, γεννήθηκε η Μάγδα μας. Όχι μόνο το πρώτο μου παιδί, αλλά και η πρώτη μου ολοήμερη -και ολονύχτια-μαθήτρια.

Κατά την διάρκεια των δεκαεπτά ετών της καριέρας μου, υπήρξα πλήρως ή μερικώς υπεύθυνη για τη διδασκαλία των Αγγλικών ως ξένη γλώσσα σε πάνω από 2.500 μαθητές-ηλικίας από 2 ετών έως την ηλικία των γονιών τους.

Για το λόγο αυτό, το θέμα της διγλωσσίας δεν θα έπρεπε να αποτελεί πηγή ανασφάλειας και άγχους για μένα. Μέχρι τότε, μπορούσα να διδάξω την Αγγλική γλώσσα σε οποιαδήποτε ηλικία και οποιουδήποτε επιπέδου και απαιτήσεως με εξαιρετική χαρά και αυτοπεποίθηση. Σε πολλές περιπτώσεις είχα την τιμή να αποτελέσω παράδειγμα προς μίμηση για πολλούς νέους μας μαθητές οι οποίοι μας έχουν κάνει τρομερά υπερήφανους τώρα που είναι ενήλικες. Θα εκμεταλλευτώ αυτό ακριβώς το σημείο για να ευχαριστήσω έναν προς έναν όλους τους μαθητές μας που αποτέλεσαν πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής μας. Σας ευχαριστούμε.

Η διαφορά σε αυτή την περίπτωση ήταν το γεγονός ότι θα έπαιζα ταυτόχρονα δύο ρόλους: αυτόν του γονέα καθώς και αυτόν του Δασκάλου Γλώσσας. Ανησυχούσα μήπως η πρόκληση είναι πολύ μεγάλη για να αντιμετωπιστεί σωστά. Το βιβλίο που διάβασα λεπτομερώς και με μεγάλη αφοσίωση και μου έδωσε την απαιτούμενη επαγγελματική και πεπειραμένη καθοδήγηση για να επιτευχθεί αυτός ο άθλος, έχει τίτλο «Growing up with two languages» των συγγραφέων Una Cunningham-Andersson και Staffan Andersson. Και οι δυο τους καθηγητές και γονείς τεσσάρων δίγλωσσων παιδιών.

Έτσι λοιπόν αναθρέψαμε τη δίγλωσση Μάγδα βασισμένοι σε αυτό βιβλίο κα τα ταπεινά μας ένστικτα. Και η πορεία μας ομαλή. Μετά από εντατική και σοβαρή μελέτη και εμπέδωση, επιλογής των μεθόδων που καλύτερα θα ταίριαζαν στις προσωπικότητές μας και στην οικογένειά μας, εφαρμογών και προσαρμογών με βάση στην οικογένειά μας, η Μάγδα δεν είχε κανένα από τα προβλήματα που ανησυχούσα ότι θα είχε.

Επιλέξαμε την μέθοδο που απαιτεί Συγκεκριμένο άτομο και Συγκεκριμένη Γλώσσα [One Person-One Language Method]. Εγώ της μιλούσα στα Αγγλικά και ο σύζυγός μου στα Ελληνικά. Παραμείναμε πιστοί στο σχέδιο αυτό από την πρώτη ημέρα. Και οι οικογένειές μας, με την ένθερμη συμμετοχή και συνεργασία τους, αποτέλεσαν μέρος του ίδιου σχεδίου. Η αδερφή μου, η Vicky, της μιλούσε Αγγλικά και η μικρότερη αδερφή μου, Χριστίνα, στα Ελληνικά. Ο πατέρας μου, όντας άριστος στα Αγγλικά, έγινε ο Αγγλόφωνος παππούς και η μητέρα μου, ήταν η Ελληνόφωνη γιαγιά. Και η οικογένεια του συζύγου μου συμμετείχε ολοκληρωτικά στο Μεγάλο μας Σχέδιο. Ο Πατέρας του ήταν ο Ελληνόφωνος παππούς, και όσο για τις αδερφές του…..η μεγαλύτερη αδερφή του, Sandy, όντας καθηγήτρια Αγγλικής γλώσσας, της μιλούσε στα Αγγλικά και η μικρότερη αδερφή του Καρολίνα, στα Ελληνικά. Υπήρξαμε πάρα πολύ τυχεροί που είχαμε μια τόσο ενεργή και συνεργάσιμη ομάδα στο πλευρό μας. Είμαστε πάρα πολύ τυχεροί που τα μέλη της οικογένειάς μας εμπιστεύθηκαν τις επιλογές μας στην ανατροφή της Μάγδας. Αυτό έπαιξε τρομερά σημαντικό και αποφασιστικό ρόλο στην όλη μας προσπάθεια.

Εκτός από τον προφορικό λόγο όμως υπάρχουν και άλλες ικανότητες κατά την εκμάθηση μίας γλώσσας οι οποίες χρειάζονταν ακριβώς την ίδια συναφή αντιμετώπιση.

*Οι βιβλιοθήκες μας εμπλουτίστηκαν τόσο σε Αγγλικά όσο και σε Ελληνικά βιβλία. *Οι συλλογές σε CD με τραγούδια και αφήγηση ιστοριών είχαν ισότιμη κατανομή όσον αφορά τις γλώσσες μας. *Οι παιδαγωγοί της, Jahnavi και Ελπίδα, ήταν η καθεμιά τους υπεύθυνη για μία συγκεκριμένη γλώσσα και είμαστε ευγνώμονες και στις δύο για όλα όσα προσέφεραν στη Μάγδα τα πρώτα της χρόνια. Γιατί, ενώ η μαμά της βρισκόταν στη διπλανή αίθουσα διδάσκοντας τους μαθητές της, η Μάγδα ήταν στον παιδικό χώρο που είχαμε διαμορφώσει στο σχολείο Αγγλικής Γλώσσας που διατηρούσαμε στα Ιωάννινα, παίζοντας και μαθαίνοντας στη μητρική γλώσσα των δασκάλων της. *Η άποψή μου για την τηλεόραση είναι ιδιαίτερα συντηρητική και ως ένα βαθμό, απόλυτη.

Πραγματικά δεν εμπιστεύομαι τι θα εμφανιστεί στην οθόνη από τη μία στιγμή στην άλλη.. Για τον λόγο αυτό, διατηρούμε δύο χρονικές ζώνες κατά τη διάρκεια της ημέρας, προσεκτικά επιλεγμένων παιδικών καναλιών και εκπαιδευτικών DVD. Και πώς προσαρμόσαμε την τηλεόρασή μας στο σχέδιο γλωσσομάθειάς μας; Ημέρα Αγγλικών, για να παρακολουθήσουμε προγράμματα στην Αγγλική γλώσσα και ημέρα Ελληνικών, για να διαπαιδαγωγηθεί στα Ελληνικά. Αυτές οι ημέρες εναλλάσσονταν καθημερινά.

Συνεχόμενα. Καθ‘ όλη τη διάρκεια της χρονιάς. Τόσο παραγωγικά. Μα και τόσο ομαλά.

Ακόμη και μικρά ζητήματα που μπορεί να προκύψουν και να αγχώσουν έναν γονιό...ήμουν προετοιμασμένη λόγω της προσεκτικής μελέτης μου. Όταν η Μάγδα έγινε δύο ετών δεν μιλούσε όσο μιλούσαν οι μονόγλωσσοι (στα Ελληνικά] συνομήλικοί της. Τα άλλα παιδάκια μιλούσαν με παραγράφους και η Μάγδα δεν έλεγε παρά λίγες λέξεις και σύντομες φράσεις. Και υπομονετικά περιμέναμε. Στην ηλικία των τριών ετών περίπου, όχι μόνον άρχισε να μιλάει με ευχέρεια και στις δύο γλώσσες, αλλά γνώριζε με άνεση σε ποια γλώσσα της απευθυνόταν ο ομιλητής και απαντούσε σε αυτήν ακριβώς τη γλώσσα. Με υπέροχες εκφράσεις και ιδιαίτερο λεξιλόγιο, η Μάγδα συνεχώς προόδευε.

Ένα ακόμη θέμα για το οποίο είχα προειδοποιηθεί διαβάζοντας αυτό το βιβλίο, αλλά και πολλά άρθρα, ήταν ότι δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση εμείς οι γονείς να νοιώσουμε αμήχανα με τη γλώσσα που χρησιμοποιούμε για να επικοινωνήσουμε με τα παιδιά μας.

Ζούσαμε στα Ιωάννινα τότε και μιλούσα στη Μάγδα Αγγλικά όπου και να πηγαίναμε, όποιον και αν συναντούσαμε. Ακόμη και όταν θεωρήθηκα εκκεντρική ή επιδεικτική για την κοινωνία μας, παρέμεινα πιστή στον ρόλο μου. Δεν υπήρχε περίπτωση να νιώσω άσχημα για τον τρόπο που ανέτρεφα το παιδί μας εξαιτίας της συμπεριφορά ή των λεγόμενων των υπολοίπων. Η Μάγδα ήταν πιο σημαντική από αυτά.

Και κάποια στιγμή η Μάγδα έγινε 4,5 χρόνων και θα μετακομίζαμε σε άλλη χώρα.

Συγκεκριμένα σε Γερμανόφωνο Καντόνι της Ελβετίας, μαζί με τον τότε νεογέννητο Νικόλ…Άθλος 2ος .

Συγχαρητήρια και ένα μεγάλο ευχαριστώ στους συγγραφείς του βιβλίου που αποτέλεσε τη βάση της προσπάθειάς μας. Και ένα τεράστιο ευχαριστώ στην οικογένειά μας και στους φίλους μας που μας συμπαραστάθηκαν κατά τη διάρκεια του Πρώτου Άθλου, αλλά και μας εμπιστεύθηκαν στον Δεύτερο Άθλο.

Σας ευχαριστώ θερμά.

Ευγενία Λώρα (μεταφρασμένο από το αγγλικό πρωτότυπο που δημοσιεύτηκε στο ιστολόγιο www.eugenialoras.wordpress.com)

Βιβλιογραφία: Cunningham-Andersson. U., & Andersson, S. (2005). Growing up with two languages. A practical guide. Great Britain.