Ο αιφνίδιος θάνατος αποτελεί ένα σπάνιο αλλά ιδιαίτερα τραγικό γεγονός όταν αφορά άτομα νεαρής ηλικίας και ιδίως όταν είναι σε άριστη φυσική κατάσταση. Εκτός από την βαθιά οδύνη της οικογένειας, προκαλείται δικαιολογημένα γενικότερη αίσθηση, συγκίνηση και ανησυχία, ενώ συχνά δίνεται στο γεγονός μεγάλη δημοσιότητα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.
Ο φόβος ενός τέτοιου καταστροφικού περιστατικού έχει οδηγήσει τα τελευταία χρόνια σε μία αλματώδη αύξηση της προσέλευσης στα καρδιολογικά ιατρεία για προληπτικό καρδιολογικό έλεγχο. Γονείς, δάσκαλοι, γυμναστές και προπονητές αθλητικών συλλόγων, συχνά απαιτούν ετήσια καρδιολογική εξέταση για να επιτρέψουν τη συμμετοχή σε αθλητικές δραστηριότητες.
Αξιολόγηση λιποθυμίας στους νέους
Έχει μεγάλη σημασία για τους νέους ανθρώπους η αξιολόγηση τέτοιων εκδηλώσεων για την ανίχνευση καρδιακών νοσημάτων τα οποία είναι δυνητικά επικίνδυνα για ένα νέο και δραστήριο άτομο και ακόμα περισσότερο όταν αυτό το άτομο ασχολείται συστηματικά με τον αθλητισμό. Για να μην προκληθεί αδικαιολόγητος πανικός τονίζουμε ότι τα νοσήματα αυτά δεν είναι συχνά και το πιθανότερο είναι ότι ο σχετικός έλεγχος δεν θα αναδείξει κάποια σοβαρή παθολογία. Συχνό εύρημα σε αυτές τις ηλικίες είναι η νευροαγγειακή συγκοπή (Σύμπλοκες διαταραχές του αυτόνομου νευρικού συστήματος και των μηχανισμών που ρυθμίζουν την διατήρηση της αρτηριακής πίεσης και του αγγειακού τόνου βρίσκονται πίσω από το όνομα «κακοήθης παρασυμπαθητικοτονία» ή «νευρική συγκοπή» η οποία όμως μάλλον αντιπροσωπεύει την καλοηθέστερη των αιτιών συγκοπής) που αναφέραμε παραπάνω, μια κατάσταση με καλοήθη πορεία, η οποία βελτιώνεται συνήθως με την πάροδο της ηλικίας. Ενδελεχής έλεγχος όμως είναι απαραίτητο να γίνεται, κυρίως δε στην περίπτωση των επανειλημμένων τέτοιων επεισοδίων.
Είναι όμως τόσο εύκολη δουλειά για τον καρδιολόγο η συμπλήρωση ενός τέτοιου πιστοποιητικού. Δυστυχώς από την διεθνή βιβλιογραφία αλλά και από την εμπειρία όσων ασχολούνται συστηματικά με το θέμα, η απάντηση είναι όχι. Μόνο σε ένα πολύ μικρό ποσοστό αιφνιδίων θανάτων στην άθληση υπήρχε διάγνωση ή υποψία καρδιακής νόσου στον ιατρικό έλεγχο που προηγήθηκε. Από την άλλη μεριά η υπερδιάγνωση ενός καρδιακού προβλήματος μπορεί καταστρέψει την καριέρα και την φυσιολογική ζωή ενός νέου.
Ορισμός: Ο αιφνίδιος θάνατος είναι ένα απροσδόκητο φυσικό φαινόμενο, εμφανίζεται στιγμιαία ή σε διάστημα 1 ώρας από την έναρξη των συμπτωμάτων σε άτομο φαινομενικά υγιές ή που γνωρίζει ότι πάσχει από χρόνια νόσο η οποία βρίσκεται σε σταθερή φάση ή σε βελτίωση.
Αίτια: Τα αίτια του αιφνίδιου θανάτου μπορεί να είναι καρδιακά ή εξωκαρδιακά. Τα καρδιακά μπορεί να είναι στεφανιαία ή μη στεφανιαία. Άνω των 35 ετών πιο συχνή αιτία αιφνίδιου θανάτου είναι η στεφανιαία νόσος ενώ κάτω των 35 ετών πιο συχνή αίτια αιφνίδιου θανάτου είναι οι μυοκαρδιοπάθειες και ιδιαίτερα οι υπερτροφικές.
Αίτια αιφνίδιου καρδιακού θανάτου στους νέους
- Μυοκαρδιοπάθειες (υπερτροφικές, διατατικές)
- Μυοκαρδίτιδες
- Συγγενείς ανωμαλίες των στεφανιαίων αρτηριών
- Σύνδρομο Marfan
- Στένωση ισθμού της αορτής
- Στένωση της αορτικής βαλβίδας
- Αρρυθμιογόνος δυσπλασία της δεξιάς κοιλίας
- Πρόπτωση της μιτροειδούς βαλβίδος
- Σύνδρομο προδιέγερσης (WPW)
- Σύνδρομο μακρού Q-T
- Χειρουργηθείσες κυανωτικές συγγενείς καρδιοπάθειες
Πρόγνωση
Επισημαίνεται ότι τις περισσότερες φορές είναι πολύ δύσκολο να εντοπισθεί έγκαιρα η αιτία που προκαλεί αιφνίδιο θάνατο. Υπάρχουν όμως αρκετές περιπτώσεις στις οποίες μια έγκαιρη διάγνωση θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποφυγή οικογενειακών δραμάτων και ενδεχόμενες δικαστικές επιπλοκές των θεραπόντων ιατρών. Οπωσδήποτε η υπερβολή βλάπτει και προκαλεί άλλου είδους δράματα.
Πρόληψη
Ιδιαίτερα σημαντικό είναι όταν υπάρχουν στο ιστορικό του νέου λιποθυμικά επεισόδια στο παρελθόν. Επίσης όταν στο ιστορικό της οικογένειας υπάρχουν και άλλα άτομα με καρδιακή νόσο από νεαρή ηλικία, όταν υπάρχει ιστορικό αιφνιδίου θανάτου νεαρών μελών της οικογένειας ή όταν το άτομο που λιποθυμά έχει γνωστό καρδιακό φύσημα.
Ο έλεγχος που συνιστάται στη διερεύνηση του συγκοπτικού επεισοδίου επιβάλλει τη συμμετοχή του καρδιολόγου. Η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού, τόσο ατομικού όσο και της οικογένειας, μια λεπτομερής φυσική εξέταση και ένα απλό ηλεκτροκαρδιογράφημα αρκούν για να ξεκαθαρίσουν το τοπίο. Συχνά χρειάζεται και παραπέρα έλεγχος, με υπερηχογράφημα καρδιάς, 24ωρη καταγραφή του ρυθμού, δοκιμασία ανακλίσεως (Tilting test)και καρδιοαναπνευστική κόπωση και σπανιότερα πιο επεμβατικός έλεγχος με ηλεκτροφυσιολογικό έλεγχο και στεφανιογραφία.
Ανάλογα με τα ευρήματα, γίνονται οι κατάλληλες θεραπευτικές παρεμβάσεις και δίνονται οδηγίες στο νεαρό άτομο σχετικά με τον τρόπο ζωής του, τη δραστηριότητα που μπορεί να αναπτύσσει στο μέλλον και το βαθμό της ενασχόλησης που επιτρέπεται να έχει με τον αθλητισμό.
Ο στόχος μας να έχουμε υγιείς νέους και αθλητές και να αποφεύγουμε τα τραγικά φαινόμενα θανάτων στα γήπεδα και στην αυλή του σχολείου, επιβάλλει την ευαισθησία μας σε συμπτώματα που αποτελούν τα προειδοποιητικά σημάδια ενός τέτοιου κινδύνου.
Το διαβάσαμε στο 4moms.gr.
Κάντε like στη σελίδα μας στο facebook για να μαθαίνετε όλα τα νέα.
