Υπάρχουν βιβλία που τα τελειώνεις σε δύο ημέρες και την τρίτη τα έχεις ξεχάσει. Βιβλία που σε κρατούν σε εγρήγορση και αγωνία. Βιβλία που ταράζουν την κοσμοθεωρία σου. Βιβλία που δεν σ’αρέσουν, αλλά δεν τα αφήνεις ποτέ στη μέση. Βιβλία αδιάβαστα στη βιβλιοθήκη σου που περιμένουν καρτερικά να τα ξεφυλλίσεις. Βιβλία που προτείνεις με κλειστά μάτια. Και βιβλία που πρέπει οπωσδήποτε να διαβάσεις.
Μυθιστορήματα που έχουν τη δική τους ιστορία στην παγκόσμια λογοτεχνία. Κλασικά, διαχρονικά και εμβληματικά. Που σε καθηλώνουν, σε προβληματίζουν και ταράζουν την ύπαρξή σου. Είναι δεδομένο πως όταν μιλάμε για τέτοια βιβλία, η λίστα είναι μεγάλη. Αν θέλεις να κάνεις την αρχή, τότε πρέπει να ξεκινήσεις με τα ακόλουθα.
8 βιβλία που πρέπει να διαβάσεις
Όταν Σκοτώνουν τα Κοτσύφια / Χάρπερ Λι
Κάθε φορά που κάποιος με ρωτάει ποιο βιβλίο να διαβάσει, η πρώτη ερώτηση είναι "έχεις διαβάσει το Όταν Σκοτώνουν τα Κοτσύφια;". Είναι από τα σπουδαιότερα βιβλία που γράφτηκαν ποτέ. Ένα σπάνιας αξίας μυθιστόρημα, που χάρισε στην Χάρπερ Λι το βραβείο Πούλιτζερ και ένα έργο που παραμένει επίκαιρο μέχρι και σήμερα.
«Σκοτώστε όσες κίσσες θέλετε, αν μπορείτε να τις πετύχετε, αλλά να θυμάστε ότι είναι αμαρτία να σκοτώνεις τα κοτσύφια». Αυτή είναι η συμβουλή του δικηγόρου Άττικους Φιντς στα παιδιά του, καθώς ο ίδιος αποφασίζει να υπερασπιστεί στο δικαστήριο το πραγματικό "κοτσύφι" αυτής της υπέροχης ιστορίας, έναν νεαρό μαύρο. Μέσα από τα παιδικά μάτια της Σκάουτ και του Τζεμ Φιντς, η Χάρπερ Λη εξερευνά με αναντίρρητη εντιμότητα και αστείρευτο χιούμορ τον παραλογισμό της στάσης των ενηλίκων απέναντι στις φυλετικές και κοινωνικές διακρίσεις στον Αμερικανικό Νότο της δεκαετίας του ’30. Τα φαινομενικά γαλήνιο και ειρηνικό Μέικομπ της Αλαμπάμα είναι στην πραγματικότητα βουτηγμένο στην προκατάληψη, τη βία και την υποκρισία. Αλλά τη ναρκωμένη συνείδηση της πόλης θα συνταράξει το σθένος ενός ανθρώπου που αγωνίζεται για δικαιοσύνη.
Η Φάρμα των Ζώων / Τζωρτζ Όργουελ
Το να διαλέξω ένα από τα βιβλία του Τζωρτζ Όργουελ είναι δύσκολη υπόθεση. Ωστόσο, θα προτείνω την "Φάρμα των Ζώων", που εκδόθηκε το 1945, για το οποίο ο Βρετανός συγγραφέας είχε αναφέρει πως «πρόκειται για ιστορία μιας επανάστασης που πήρε λάθος δρόμο». Ένα κλασικό ανάγνωσμα ή ένα παραμύθι για ενήλικες, που πρέπει να υπάρχει σε κάθε βιβλιοθήκη.
Σε ένα αγρόκτημα τα ζώα επαναστατούν και ανατρέπουν την καταπιεστική εξουσία του ανθρώπου. Τη διοίκηση αναλαμβάνουν τα γουρούνια, που φαίνονται ικανότερα από τα άλλα ζώα. Η νέα εξουσία όμως, δεν αργεί να αποδειχτεί το ίδιο κακή ή και ακόμα χειρότερη από την προηγούμενη. Κυρίως γιατί εξαφανίζει τις δυνατότητες για αντίδραση. Σύντομα τα υπόλοιπα ζώα διαπιστώνουν ότι δεν είναι τόσο ίσα όσο πίστεψαν αρχικά και συνειδητοποιούν ότι βρίσκονται παγιδευμένα σε μια νέα μορφή τυραννίας. Τα ιδανικά της επανάστασης διαστρεβλώνονται και ξεχνιούνται. Και τότε, κάτι νέο και απροσδόκητο εμφανίζεται.
Οι Άθλιοι / Βίκτωρ Ουγκό
Λογικά θα έχεις δει την τελευταία ταινία. Οκ, υπέροχη. Αλλά έχει άλλη χάρη το πολυσέλιδο βιβλίο που έγραψε ο Βίκτωρ Ουγκό για την αθλιότητα και την μιζέρια εκείνης της εποχής. Δεν είναι τυχαίο που "Οι Άθλιοι" είναι ένα από τα δημοφιλέστερα μυθιστορήματα του 19ου αιώνα. Νομίζω πως όσα βιβλία και να διαβάσεις, αυτό μένει χαραγμένο.
«Οι Άθλιοι» γράφτηκαν για όλα τα έθνη. Δεν ξέρω αν θα διαβαστούν απ' όλους, όμως εγώ για όλους τούς έγραψα.
Όπου ο άνθρωπος ζει αμόρφωτος και απελπισμένος, όπου η γυναίκα πουλάει το κορμί της για μια μπουκιά ψωμί, όπου το παιδί υποφέρει από αγραμματοσύνη κι από έλλειψη παιδείας, το βιβλίο των "Αθλίων" χτυπά την πόρτα φωνάζοντας δυνατά: -Ανοίξτε μου! Έρχομαι για σας. Στο σκοτεινό σημείο όπου βρίσκεται ο σημερινός πολιτισμός, ο άθλιος ονομάζεται ΑΝΘΡΩΠΟΣ, που αγωνιά κάτω απ' όλα τα κλίματα και τα καθεστώτα, που στενάζει σ' όλες τις γλώσσες».
Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος / Πρίμο Λέβι
Ο Ιταλός συγγραφέας, Πρίμο Λέβι, έγραψε το 1947 ένα αριστούργημα -κατάθεση ψυχής. Από τα βιβλία που έχουν γράψει τη δική τους ιστορία στην παγκόσμια λογοτεχνία. Στο "Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος" γίνεται μια καταγραφή του που μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος και για τι είναι ικανός.
Στις 22 Φεβρουαρίου 1944, 650 άνθρωποι στάλθηκαν στο Άουσβιτς στοιβαγμένοι σε δώδεκα τρένα για εμπορεύματα. Μόνο ο Πρίμο Λέβι και δύο άλλοι επέζησαν, έπειτα από παραμονή ενός έτους, πριν την απελευθέρωσή τους από τον ρωσικό στρατό τον Ιανουάριο του 1945. Στο στρατόπεδο ο Λέβι παρατηρεί τα πάντα, θα θυμηθεί τα πάντα, θα αφηγηθεί τα πάντα: το στρίμωγμα στους κοιτώνες τους συντρόφους που ανακάλυπταν το πρωί νεκρούς από την πείνα και το κρύο τους εξευτελισμούς και την καθημερινή εργασία, κάτω απ’ τα χτυπήματα των «Κάπος» τις περιοδικές «επιλογές» όπου ξεχώριζαν τους αρρώστους από τους υγιείς, για να τους στείλουν στο θάνατο τους απαγχονισμούς για παραδειγματισμό τα τρένα γεμάτα Εβραίους και τσιγγάνους, που οδηγούνταν με την άφιξή τους στα κρεματόρια. Κι όμως, στην αφήγηση αυτή κυριαρχεί η πλέον εντυπωσιακή αξιοπρέπεια καμία εκδήλωση μίσους, καμία υπερβολή, καμία εκμετάλλευση των προσωπικών ταλαιπωριών, αλλά ένας ηθικός προβληματισμός πάνω στον πόνο, εξυψωμένος από ένα όραμα ζωής.
Υπερηφάνεια και προκατάληψη / Τζέιν Όστεν
Ένα υπέροχο μυθιστόρημα της Τζέιν Όστεν, που αν το διαβάσεις μία φορά, δεν υπάρχει περίπτωση να μην το ξαναδιαβάσεις. Το 2005 μεταφέρθηκε και στην μεγάλη οθόνη, σημειώνοντας εξίσου επιτυχία.
Όταν η Ελίζαμπεθ Μπένετ, όμορφη, δυναμική και ανεξάρτητη, χωρίς υψηλή ωστόσο κοινωνική θέση, γνωρίζει για πρώτη φορά τον κύριο Ντάρσι, τον βρίσκει υπερβολικά σνομπ και αλαζόνα. Από την πλευρά του ο κύριος Ντάρσι, γόνος αριστοκρατικής οικογένειας, προσπαθεί απεγνωσμένα να μην παρασυρθεί από τη γοητεία και την ευφυΐα της. Οι δρόμοι τους, όμως, διασταυρώνονται συχνά και η αντιπάθεια που νιώθουν ο ένας για τον άλλο μεγαλώνει. Η Ελίζαμπεθ είναι υπερήφανη για την καταγωγή της και το κριτικό της βλέμμα ο κύριος Ντάρσι είναι υπερήφανος για το όνομα που κουβαλά. Ενώ οι κόσμοι τους συγκρούονται, θα είναι ικανοί να ξεπεράσουν τις προκαταλήψεις και τον εγωισμό που τους εμποδίζουν να παραδεχθούν τον έρωτά τους και τον σεβασμό που τρέφουν ο ένας για τον άλλο;
Έγκλημα και Τιμωρία / Φιόντορ Ντοστογιέφσκι
Από τα κλασικά βιβλία που πρέπει να έχεις διαβάσεις. Ένα μυθιστόρημα του Φιόντορ Ντοστογιέφσκι, βαθιά ανθρώπινο, με βαρύτητα στην ανθρώπινη ψυχή.
Ο Ρασκόλνικοφ είναι φοιτητής της νομικής που ζει φτωχικά στην Αγία Πετρούπολη και διαπράττει ένα φρικτό διπλό φονικό με κίνητρο να αποσπάσει ένα μεγάλο χρηματικό ποσό. Ωστόσο, μετά τη δολοφονία, υποφέρει από τύψεις, ενώ η υγεία του αρχίζει να κλονίζεται και από το αίσθημα της παράνοιας που τον κατατρύχει. Η ζωή του μετατρέπεται σε πραγματική κόλαση όταν καταδιώκεται από τον δαιμόνιο ανακριτή Πορφύρι Πετρόβιτς, ο οποίος ξέρει από την αρχή πως είναι ο ένοχος και τον ωθεί στο να κάνει τρομερά λάθη. Μέσα σε αυτή τη σκοτεινιά της ζωής του, ο Ρασκόλνικοφ δημιουργεί σχέση με τη νεαρή πόρνη, Σόνια, η οποία ενσαρκώνει την παρηγοριά και την ελπίδα, ενώ παράλληλα ο συμφοιτητής του Ραζουμίχιν ανησυχεί για την υγεία του και του συμπαραστέκεται. Όταν οι υποψίες ενισχύονται και ο κλοιός σφίγγει απειλητικά για τον Ρασκόλνικοφ, θα έρθει η μέρα που θα πάρει μια γενναία απόφαση.
Ανεμοδαρμένα Ύψη / Έμιλι Μπροντέ
Πριν λίγες ημέρες, τα “Ανεμοδαρμένα Ύψη” της Έμιλι Μπροντέ, βρέθηκε στην δεκάδα με τα καλύτερα όλων των εποχών. Και πολύ συμφωνούμε. Ένα μυθιστόρημα που πρωτοεκδόθηκε το 1847 και αφηγείται μια άγρια και γεμάτη πάθος ιστορία αγάπης της Κάθριν Έρνσω και του Χήθκλιφ.
Η Κάθριν και ο Χίθκλιφ μεγαλώνουν μαζί. Το μελαχρινό άστεγο αγόρι που ο πατέρας της Κάθριν, o κύριος Έρνσο, έφερε στο σπίτι θα γίνει ο σύντροφός της στα παιχνίδια και ο εκλεκτός της καρδιάς της. Μετά τον θάνατο του κυρίου Έρνσο, ο αδελφός της Κάθριν ταπεινώνει και μειώνει τον Χίθκλιφ, στερώντας του τη μόρφωση και κάθε ευκαιρία για εξέλιξη. Η Κάθριν, πιστεύοντας ότι ο Χίθκλιφ δεν είναι αντάξιός της, αποφασίζει να παντρευτεί κάποιον άλλο και ο Χίθκλιφ πικραμένος φεύγει από το σπίτι. Όταν επιστρέφει λίγα χρόνια αργότερα, η μεταμόρφωση του Χίθκλιφ είναι εντυπωσιακή. Όμως πίσω από τους εκλεπτυσμένους τρόπους του κρύβεται το άσβεστο μίσος για εκείνους που τον ταπείνωσαν και τον έκαναν να υποφέρει. Το σατανικό του μυαλό μηχανεύεται ένα φοβερό σχέδιο εκδίκησης, που στο τέλος θα καταστρέψει και τον ίδιο.
Ο Ξένος / Αλμπέρ Καμύ
Από τα βιβλία-σταθμός στην παγκόσμιας λογοτεχνία. Ο Αλμπέρ Καμύ θίγει το νόημα της ζωής, με μία αφήγηση που θυμίζει την σύγχρονη εποχή και το που οδεύει ο άνθρωπος πλέον.
Έχοντας χάσει την αίσθηση των ανθρώπινων νόμων, ο ξένος αποδέχεται τις συνέπειες του αυτοαποκλεισμού του ζώντας στις παρυφές της κοινωνίας. Αντίθετα, για τη λογοτεχνία αποτελεί το επίκεντρο, με τη διαφορετικότητα να κατοχυρώνει τις αντιφάσεις του, απόλυτος εγωιστής και συγχρόνως ήρωας της αυταπάρνησης, απάνθρωπος μαζί και ευαίσθητος. Η πολλαπλότητα των μεταμορφώσεων του ξένου μέσα από το έργο μεγάλων δημιουργών αποτελεί το αντικείμενο αυτού του βιβλίου.
