LIFE NOW

Επιστήμονες ισχυρίζονται ότι ανακάλυψαν πώς να διαγράφουν από τον ανθρώπινο εγκέφαλο τις κακές αναμνήσεις


JTeam

11 Σεπτεμβρίου 2025

πείραμα - κακές αναμνήσεις - εγκέφαλος
Unsplash/ Milad Fakurian
Ακούγεται σαν σενάριο επιστημονικής φαντασίας

Αυτό το «οι Ιάπωνες είναι πολύ μπροστά» έχει βγει για κάποιον λόγο. Μπορούμε να στο αποδείξουμε και εμείς με πολλούς τρόπους. Αρχικά, στην Ιαπωνία οι εργαζόμενοι ενθαρρύνονται να κοιμούνται το μεσημέρι στη δουλειά τους για να έχουν αυξημένη παραγωγικότητα. Αυτό το ονομάζουν «Inemuri», η συγκεκριμένη λέξη σημαίνει το να είσαι «παρών ενώ κοιμάσαι».

Τώρα, διαβάζουμε ότι σε ένα πείραμα, επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Κιότο ανακάλυψαν πώς να «διαγράφουν μνήμες» - τουλάχιστον σε ποντίκια. Αυτό που έκαναν, ουσιαστικά, είναι να χρησιμοποιήσουν μία τεχνική νευρο-οπτικής («neural-optic system») για να διαταράξουν τη διαδικασία που λέγεται long-term potentiation (LTP) σε συγκεκριμένα σημεία του εγκεφάλου, όπως ο ιππόκαμπος και μετέπειτα ο πρόσθιος φλοιός, αμέσως μετά τη μάθηση και κατά τη διάρκεια του ύπνου. Λέγεται ότι οι ερευνητές θα μπορούσαν μελλοντικά, να χρησιμοποιήσουν αυτήν την τεχνική για τη διαγραφή συγκεκριμένων αναμνήσεων από τον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Η έρευνα, στοχεύει να βοηθήσει ασθενείς που πάσχουν από διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) και σοβαρό τραύμα, προσφέροντας μια πιθανή νέα προσέγγιση στη θεραπεία της ψυχικής υγείας. Προφανώς, αυτό δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τι παρενέργειες μπορεί να έχει αυτό στον ανθρώπινο εγκέφαλο – όπως το να διαγράφει άλλες μνήμες ή συναισθηματικές αντιδράσεις. Το μόνο βέβαιο, είναι ότι η δυνατότητα διαγραφής κακών αναμνήσεων μόνο βοηθητική θα μπορούσε να είναι.

Ένα ακόμα πείραμα

Παράλληλα, στο sciencealert, διαβάζουμε ότι σε ένα πείραμα που διήρκεσε αρκετές ημέρες, μια διεθνής ομάδα ερευνητών ζήτησε από 37 συμμετέχοντες να συσχετίσουν τυχαίες λέξεις με αρνητικές εικόνες, προτού επιχειρήσουν να επαναπρογραμματίσουν τις μισές από αυτές τις συσχετίσεις και να «επέμβουν» στις κακές αναμνήσεις. «Διαπιστώσαμε ότι αυτή η διαδικασία αποδυνάμωσε την ανάκληση αποτρεπτικών αναμνήσεων και επίσης αύξησε τις ακούσιες εισβολές θετικών αναμνήσεων», γράφουν οι ερευνητές στην εργασία τους.

Για τη μελέτη, η ομάδα χρησιμοποίησε αναγνωρισμένες βάσεις δεδομένων εικόνων που ταξινομήθηκαν ως αρνητικές ή θετικές. Το πρώτο βράδυ, χρησιμοποιήθηκαν ασκήσεις εξάσκησης μνήμης για να βοηθήσουν τους εθελοντές να συνδέσουν αρνητικές εικόνες με άσκοπες λέξεις που είχαν επινοηθεί για τη μελέτη. Την επόμενη μέρα, μετά από έναν ύπνο για την εμπέδωση αυτών των αναμνήσεων, οι ερευνητές προσπάθησαν να συσχετίσουν τις μισές από τις λέξεις με θετικές εικόνες στο μυαλό των συμμετεχόντων. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης νύχτας ύπνου, αναπαράχθηκαν ηχογραφήσεις των άσκοπων λέξεων που λέγονταν, κατά τη φάση ύπνου χωρίς ταχεία κίνηση των ματιών (NREM), η οποία είναι γνωστό ότι είναι σημαντική για την αποθήκευση μνήμης. Η εγκεφαλική δραστηριότητα παρακολουθήθηκε χρησιμοποιώντας ηλεκτροεγκεφαλογράφημα.

Η δραστηριότητα της ζώνης θήτα στον εγκέφαλο, που συνδέεται με την επεξεργασία συναισθηματικής μνήμης, παρατηρήθηκε να αυξάνεται σε απόκριση στα ηχητικά σήματα μνήμης και ήταν σημαντικά υψηλότερη όταν χρησιμοποιήθηκαν θετικά σήματα. Μέσω ερωτηματολογίων την επόμενη μέρα και αρκετές ημέρες μετά, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι εθελοντές ήταν λιγότερο σε θέση να θυμηθούν τις αρνητικές αναμνήσεις που είχαν αναμειχθεί με θετικές. Οι θετικές αναμνήσεις ήταν πιο πιθανό να εμφανιστούν στο μυαλό τους από τις αρνητικές για αυτές τις λέξεις και αντιμετωπίστηκαν με μια πιο θετική συναισθηματική προκατάληψη.

Βέβαια, είναι ακόμα νωρίς για αυτήν την έρευνα και αξίζει να θυμόμαστε ότι επρόκειτο για ένα αυστηρά ελεγχόμενο εργαστηριακό πείραμα.

Google News logo

Αληθινές ιστορίες, βαθιά θέματα, καθημερινή έμπνευση. Ακολούθησε το JennyGr στο Google News.