Οι «τρομακτικές συνέπειες της ενεργειακής φτώχειας» στην Ελλάδα - O καθηγητής Michael Marmot προειδοποιεί
JTeam
4 Οκτωβρίου 2022
Είναι αρκετοί οι μήνες που οι ειδικοί προειδοποιούν για την ενεργειακή κρίση, αλλά και τις επιπτώσεις της που όπως φαίνεται θα επηρεάσουν πολλούς περισσότερους τομείς στις ζωές μας απ' όσους περιμέναμε. Σε συνέντευξή του στην Hellas Journal o sir Michael Marmot, είναι ιδιαίτερα δυσοίωνος για τον φετινό χειμώνα, τόσο στην Βρετανία, όσο και σε ολόκληρο τον κόσμο. Το υψηλό κόστος της ενέργειας αναμένεται να συμπαρασύρει σαν ντόμινο τομείς της καθημερινότητας, όπως η σωματική και ψυχική υγεία, η εκπαίδευση και η κατανάλωση ποιοτικής τροφής.
Σε πρόσφατη μελέτη του, προκύπτει ότι μεταξύ του τρέχοντος μήνα και του ερχόμενου Γενάρη, το 55% των νοικοκυριών θα είναι σε κατάσταση ενεργειακής φτώχειας. Ο Marmot, ρωτήθηκε μάλιστα για το πως θα κυμανθεί η κατάσταση και στην Ελλάδα με τον ίδιο να κάνει λόγο για χειμερινή ανθρωπιστική κρίση, καθώς, όπως λέει, ο συνδυασμός της φτώχειας και κρύων σπιτιών θα οδηγήσει σε ασθένειες και πολλούς επιπλέον θανάτους.
«Δεν μπορώ να μιλήσω με ακριβή ποσοστά για την χώρα σας, όπως έκανα για την Βρετανία, διότι δεν διαθέτω τα κατάλληλα δεδομένα. Εκείνο που μπορώ να σας πω με σιγουριά είναι πως η συρρίκνωση του εισοδήματος και τα κρύα σπίτια, είτε λόγω αδυναμίας πληρωμής των λογαριασμών, είτε λόγω κακής ποιότητας κατοικίας, αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων καθώς και νοσημάτων που σχετίζονται με το αναπνευστικό».
«Οι έγκυες, τα μικρά παιδιά, οι ηλικιωμένοι και οι χρόνια πάσχοντες είναι περισσότερο ευάλωτοι στις αρνητικές επιδράσεις της ενεργειακής κρίσης. Δεν πρέπει να υποτιμάμε τις συνέπειες που έχει ένα κρύο σπίτι στην υγεία εκείνων που ζουν εντός του. Το 2019 η Κεντρική Ένωση Δήμων στην Αγγλία υπολόγισε πως το Εθνικό Σύστημα Υγείας ξοδεύει 2,5 δις. Λίρες το χρόνο για την θεραπεία ασθενειών που οφείλονται σε υγρά και παγωμένα σπίτια», δηλώνει χαρακτηριστικά.
Πώς θα επηρεάσει η ενεργειακή κρίση την ψυχική υγεία των πολιτών, σύμφωνα με τον Michael Marmot
«Έρευνες έδειξαν πως το 28% των νέων ανθρώπων που ζούσαν σε κρύα σπίτια, εμφάνισαν τέσσερα η και περισσότερα αρνητικά συμπτώματα που σχετίζονταν με την ψυχική τους κατάσταση, ενώ μόνο το 4% των νέων που έμεναν σε ζεστά σπίτια είχαν ανάλογα συμπτώματα. Επίσης ένα ποσοστό της τάξης του 10% των παιδιών που ζούσαν σε κρύα σπίτια ένιωθαν δυστυχισμένα, σε αντίθεση με ένα 2% των παιδιών που ζούσαν σε χώρους με καλές συνθήκες θέρμανσης», εξηγεί.
Η διαβίωση σε ένα ανθυγιεινό σπίτι επηρεάζει αρνητικά και τις γυναίκες, με το ενδεχόμενο εμφάνισης μητρικής κατάθλιψης να αγγίζει αύξηση 64%. «Θέματα που αφορούν την ψυχική υγεία των μανάδων στα πρώτα χρόνια ζωής των παιδιών, μπορεί να έχουν αρνητικές επιδράσεις στην υγεία τους, καθ΄ όλη την διάρκεια της ζωής τους».
Ένας άλλος τομέας που επηρεάζεται από την ενεργειακή κρίση είναι και η ποιοτική τροφή. Κι αυτό διότι, όταν ένα σημαντικό ποσοστό του εισοδήματος διοχετεύεται στην αποπληρωμή λογαριασμών, οι πολίτες θα αναγκαστούν να κάνουν περικοπές σε άλλους τομείς, όπως το φαγητό. «Θα βάλουν στο τραπέζι τους πιο οικονομικές και σαφώς πιο ανθυγιεινές τροφές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την υγεία τους».
Τι θα απαντούσε ο Michael Marmot στον Έλληνα πρωθυπουργό
Το μεσογειακό κλίμα της Ελλάδας δεν την καθιστά λιγότερο ευάλωτη από κάποια βόρεια χώρα, όσον αφορά στις επιπτώσεις από το κρύο. Ο καθηγητής εξήγησε, φέρνοντας ένα συγκεκριμένο παράδειγμα:
«Θα φέρω ένα παράδειγμα. Η Φινλανδία έχει λιγότερους επιπλέον θανάτους λόγω κρύου απ’ ότι η Αγγλία διότι οι κατοικίες στην πρώτη χώρα έχουν καλή θερμομόνωση. Προσωπικά, δεν έχω νιώσει ποτέ μου τόσο κρύο όσο στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας, όπου λόγω του κλίματος, τα σπίτια έχουν ανεπαρκή θέρμανση κατά τους χειμερινούς μήνες. Συνεπώς, η γεωγραφική θέση της χώρας σας δεν σημαίνει πως περνάτε τον χειμώνα πιο ήπια απ’ ότι εμείς εδώ, στο Λονδίνο», λέει κατηγορηματικά, τονίζοντας δεν νοείται αξιοπρεπής κατοικία, εάν αυτός που ζει μέσα, κρυώνει το χειμώνα.
«Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει έλλειψη ουσιωδών στοιχείων για την επιβίωση», συμπληρώνει.
Εκείνο που, όπως λέει, θα συμβούλευε τον Έλληνα πρωθυπουργό είναι πρωτίστως να εξασφαλίσει ποιοτικές κατοικίες και φαγητό για όλους, ανεξάρτητα από τις γεωγραφικές ή κοινωνικές συνθήκες κάτω από τις οποίες ζουν.
Επιπλέον, η θέσπιση ενός εθνικού προγράμματος για την κατάλληλη μόνωση των κατοικιών προκειμένου όσοι ζουν εντός τους να μην κινδυνεύουν από το κρύο, είναι υψίστης σημασίας. «Αντίστοιχο πρόγραμμα είχαμε στην Βρετανία έως και το 2013. Δυστυχώς διακόπηκε», υπογραμμίζει.
Στην συνέχεια ο sir Marmot επισημαίνει ότι οι συγκυρίες είναι ιδανικές προκειμένου οι λαμβάνοντες αποφάσεις να επενδύσουν στην ηλιακή, την αιολική και, σε όποια μέρη αυτό είναι εφικτό, την πυρηνική ενέργεια. Λύσεις κατά τον ίδιο θα μπορούσε να δώσει και η παραγωγή ενέργειας μέσα από θαλάσσια κύματα ή η αποθήκευση ενέργειας σε μπαταρίες.
«Η μετάβαση αυτή πρέπει να γίνει άμεσα. Έχουν αυτήν τη στιγμή το κατάλληλο άλλοθι».
Ερωτώμενος για την σύσταση της ελληνικής κυβέρνησης να μετατρέψουν τα ελληνικά νοικοκυριά τους καυστήρες του αερίου σε πετρέλαιο, τονίζει πως πρόκειται για κίνηση αρκετά δαπανηρή και προς την λάθος κατεύθυνση.
Τέλος, δήλωσε πρόθυμος να υποστηρίξει ομάδα Ελλήνων επιστημόνων, εφόσον αυτό του ζητηθεί, προκειμένου να εκπονήσει αντίστοιχη μελέτη με εκείνη που έκανε στην χώρα του, ενώ έκλεισε με την φράση του γνωστού οικονομολόγου John Maynard Keynes: «Στο απώτερο μέλλον όλοι θα πεθάνουμε αλλά στο μεταξύ πρέπει να κάνομε τα πάντα για να εξασφαλίσουμε αξιοπρεπή διαβίωση».
