Το Gaslighting είναι μια μορφή κακοποίησης κατά την οποία κάποιος - ο σύντροφός σας, το αφεντικό σας, ο «καλύτερος» φίλος σας - χρησιμοποιεί τεχνικές χειραγώγησης και αντιπερισπασμούς για να διαστρεβλώσει την αλήθεια και να σας κάνει να αμφισβητήσετε τη δική σας πραγματικότητα.
Οι ψυχολόγοι κάνουν λόγο και για μία ακόμη μορφή gaslighting που απορρέει από την οικογένεια όταν το περιβάλλον είναι προφανώς νοσηρό. Σε περίπτωση που δεν θυμάστε καλά τι ακριβώς είναι, ο όρος προέρχεται από μία θεατρική παράσταση και την επακόλουθη ταινία του 1944, "Gaslight", στην οποία ένας σύζυγος προσπαθεί να πείσει τη γυναίκα του ότι είναι τρελή. Μια μέθοδος που χρησιμοποιεί είναι η εξασθένιση του φωτός στο σπίτι χαμηλώνοντας τις λάμπες αερίου και επιμένοντας ότι είναι ακόμα το ίδιο φωτεινά με πριν.
Gaslighting is a form of emotional abuse where someone causes another person to doubt or question their reality and can be very harmful.
— NAMI (@NAMICommunicate) December 18, 2020
-
Image via @jade_larivee pic.twitter.com/QL5dTaUG9e
Ο τελικός στόχος των gaslighters είναι να σας κάνουν να αμφιβάλλετε τόσο πολύ για τον εαυτό σας ώστε να εξαρτάστε απόλυτα από αυτούς και μόνο από αυτούς, επιτρέποντάς τους να σας ελέγχουν. Φανταστείτε λοιπόν, να είναι οι ίδιοι σας οι γονείς εκείνοι που προσπαθούν να σας παραπλανήσουν.
Τα θύματα του gaslighting σταματούν να πιστεύουν ότι οτιδήποτε γύρω τους είναι αληθινό και δεν μπορούν να εμπιστευτούν κανέναν, ούτε τον ίδιο τους τον εαυτό. Αν έχετε αρχίσει να ταυτίζεστε, ακολουθούν οι 4 τύποι οικογενειών που κάνουν gaslighting πριν καν το καταλάβεi το θύμα από την παιδική κιόλας ηλικία μέχρι την ενηλικίωσή του.
1. Η οικογένεια που περνά διφορούμενα μηνύματα
Οι γονείς που μεταφέρουν στα παιδιά τους μπερδεμένα μηνύματα, κάνουν gaslighting. Με όποιον τρόπο κι αν αντιδράσετε, ο γονιός σας είναι είτε δυσαρεστημένος, είτε σας τιμωρεί. Αυτό σας βάζει σε μια κατάσταση που δυσκολεύεστε να κατανοήσετε καθώς όλα είναι αντιφατικά. Από τη μία, σας ασκεί έντονη κριτική με ταπεινωτικό τρόπο και από την άλλη, λέει ότι σας αγαπάει αλλά η γλώσσα του σώματός του προδίδει το αντίθετο. Όταν σας αγαπούν και σας απορρίπτουν ταυτόχρονα, τίποτα δεν μοιάζει να είναι αληθινό.
Έρευνες δείχνουν έντονο συσχετισμό αυτής της αλλόκοτης συμπεριφοράς με την εκδήλωση για παράδειγμα της διαταραχής μετατραυματικού στρες ή της οριακής διαταραχής προσωπικότητας.
Το αποτέλεσμα: Δεν μπορείτε να εμπιστευτείτε τους άλλους ή τον εαυτό σας.
Οι επιπτώσεις στην ενηλικίωση: Δυσκολεύεστε να πάρετε στα σοβαρά τα λόγια των άλλων και να νιώσετε ασφάλεια στις σχέσεις σας. Δεν μπορείτε να βασιστείτε σε κανέναν, ούτε στον ίδιο σας τον εαυτό.
2. Η ασταθής και απρόβλεπτη οικογένεια
Σε αυτή την περίπτωση, τη μία μέρα οι γονείς σας για παράδειγμα σας αφήνουν να πάτε στο σπίτι ενός φίλου σας και την άλλη, σας μαλώνουν. Η συγκεκριμένη κατηγορία περιλαμβάνει γονείς με σοβαρές ψυχικές διαταραχές καθώς έχουν ασταθή ψυχολογία και συνεχή σκαμπανεβάσματα.
Όλες αυτές οι συμπεριφορές και τα συναισθήματα δεν βγάζουν κανένα απολύτως νόημα κι εσείς μένετε να αναρωτιέστε τι ακριβώς συνέβη.
Το αποτέλεσμα: Τα πάντα μπορούν να συμβούν. Τα πράγματα είναι εκτός ελέγχου.
Οι επιπτώσεις στην ενηλικίωση: Πιστεύετε ότι όλοι γύρω σας είναι μυστηριώδεις τύποι και δεν μπορείτε να τους καταλάβετε. Λαμβάνετε τα συναισθήματά σας ως αρνητικά και δυσκολεύεστε να τα διαχειριστείτε ενώ δεν εμπιστεύεστε τους άλλους γιατί πιστεύετε ότι είναι αναξιόπιστοι.
3. Η αψεγάδιαστη οικογένεια -όπως μια τέλεια λήψη
Μεγαλώνοντας κανείς σε μια τέτοια οικογένεια, μαθαίνει ότι δεν υπάρχει χώρος για λάθη, αδυναμίες ή αρνητικά συναισθήματα. Γι' αυτό μαθαίνει να τα κρύβει καλά μαζί με οτιδήποτε αυθεντικό και αληθινό γιατί όλα πρέπει να είναι φαινομενικά τέλεια. Ο συγκεκριμένος τύπος γονιού δίνει έμφαση στα επιτεύγματα και θέλει όλοι να θαυμάζουν την οικογένειά του.
Το αποτέλεσμα: Δεν μπορείτε να κάνετε ποτέ λάθη. Τίποτα δεν είναι αρκετά καλό.
Οι επιπτώσεις στην ενηλικίωση: Προσπαθείτε να κρύβετε τις αδυναμίες σας και ντρέπεστε πολύ για τα λάθη σας. Καταπιέζετε και αγνοείτε τα συναισθήματά σας, ειδικά τα αρνητικά, επειδή νομίζετε ότι δεν είναι σημαντικά ή αληθινά. Κάνετε έντονη αυτοκριτική όταν κάνετε κάποιο λάθος και νιώθετε διαρκώς ανεπαρκείς παρά όσα έχετε καταφέρει μέχρι σήμερα.
4. Η συναισθηματικά αμελής οικογένεια
Αυτή είναι η πιο έμμεση μορφή gaslighting στο οικογενειακό περιβάλλον και αναγνωρίζεται πολύ δύσκολα ακριβώς επειδή απορρέει ακόμη και από γονείς που είναι στοργικοί. Σε αυτή την περίπτωση, παραμερίζουν τα συναισθήματα γενικά, αποτυγχάνοντας να κατανοήσουν τα συναισθήματα και τις ανάγκες των παιδιών τους. Όταν βιώνετε συναισθηματική παραμέληση από παιδιά, τα συναισθήματα αγνοούνται για καιρό με αποτέλεσμα να αμφισβητείτε, μεγαλώνοντας οτιδήποτε αφορά την ύπαρξή σας.
Το αποτέλεσμα: Αρχίζετε να πιστεύετε ότι τα συναισθήματά σας δεν είναι σημαντικά και προτιμάτε να τα κρύβετε. Οι συναισθηματικές σας ανάγκες σταματούν να έχουν λοιπόν αξία, όπως κι εσείς.
Οι επιπτώσεις στην ενηλικίωση: Δεν είχατε ποτέ την ευκαιρία να μάθετε την αληθινή αξία των συναισθημάτων κι έτσι δεν ξέρετε καλά ούτε τον ίδιο σας τον εαυτό. Νιώθετε πολλές φορές κενοί και δεν εμπιστεύεστε τον εαυτό σας επειδή δεν έχετε το συναίσθημα να σας καθοδηγεί. Νιώθετε μόνοι και αποστασιοποιημένοι από τους άλλους.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.
