#ElizaSociety: Όλη η αλήθεια πίσω από τη σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών

H σεξουαλική κακοποίηση ορίζεται ως η συμμετοχή του παιδιού σε σεξουαλική δραστηριότητα, την οποία δεν κατανοεί πλήρως και για την οποία δεν είναι σε θέση να συναινέσει ή για την οποία δεν είναι αναπτυξιακά ώριμο να βιώσει. Όταν η σεξουαλική κακοποίηση συμβαίνει εντός του οικογενειακού περιβάλλοντος, αναφερόμαστε σε αιμομιξία.

Τα παιδιά μπορούν να υποστούν σεξουαλική κακοποίηση τόσο από ενήλικες όσο και από άλλα παιδιά που λόγω της ηλικίας τους ή του αναπτυξιακού τους σταδίου είναι σε θέση ευθύνης, εμπιστοσύνης ή εξουσίας πάνω στο θύμα.

#NOW

Η Γραμμή ΕΛΙΖΑ άρχισε να λειτουργεί- Πού πρέπει να καλέσετε αν είστε κοντά σ' ένα παιδί που κινδυνεύει

Η σεξουαλική κακοποίηση μπορεί να περιλαμβάνει, χωρίς να περιορίζεται:

- Την παρότρυνση ή τον εξαναγκασμό του παιδιού να εμπλακεί σε παράνομη σεξουαλική δραστηριότητα

- Την εκμετάλλευση του παιδιού μέσω της πορνείας ή άλλων παράνομων πρακτικών

- Την εκμετάλλευση παιδιών μέσω πορνογραφικών πράξεων και υλικού

- Θωπείες στα γεννητικά όργανα του παιδιού ή έκθεση (εκγύμνωση) των παιδιών

- Επίδειξη και τριβή γεννητικών οργάνων του ενήλικα και επίδειξη τους στο παιδί

- Χρησιμοποίηση και έκθεση των παιδιών σε πορνογραφικό υλικό

- Χρησιμοποίηση παιδιού για αγγίγματα γεννητικών οργάνων του ενήλικα

- Διείσδυση με οποιονδήποτε τρόπο ή και ενθάρρυνση ή εξαναγκασμό παιδιών σε εκπόρνευση ή στο να γίνουν μάρτυρες σεξουαλικών πράξεων

pexels

Μύθοι που οφείλουμε να καταρρίψουμε

Είναι σημαντικό να διασαφηνιστεί η αλήθεια και να καταρριφθούν οι λανθασμένες πεποιθήσεις που οδηγούν σε επισφαλή συμπεράσματα για την πρόληψη της σεξουαλικής κακοποίησης.

«Τα περιστατικά που βγαίνουν στη δημοσιότητα δίνουν πολύ συχνά την αίσθηση ότι το φαινόμενο της σεξουαλικής βίας στα παιδιά είναι μεμονωμένο και καθόλου συχνό και ότι αφορά κυρίως δυσλειτουργικές οικογένειες -οικογένειες χαμηλού οικονομικού και μορφωτικού προφίλ»

Η σεξουαλική κακοποίηση είναι συχνή, αφορά 1 στα 5 παιδιά παγκοσμίως -σύμφωνα με έρευνες και στατιστικά στοιχεία από χώρες που την καταγράφουν -αφορά αγόρια και κορίτσια, συμβαίνει σε όλες τις οικογένειες και όχι μόνο στις «δυσλειτουργικές», οι δράστες δεν εντοπίζονται καθόλου εύκολα αφού δεν είναι «ευδιάκριτοι» ή πάσχοντες από κάποια εμφανή ψυχική νόσο ή οι ίδιοι κακοποιημένοι σεξουαλικά, ούτε έχουν κάποια συγκεκριμένη σεξουαλική προτίμηση φύλου (π.χ. ομοφυλόφιλοι).

Ένας σημαντικός μύθος που πρέπει να καταρριφθεί είναι ότι η σεξουαλική κακοποίηση δεν περιλαμβάνει ευχαρίστηση στα παιδιά. Οι παιδεραστές γνωρίζουν πώς να κάνουν τα παιδιά να νιώσουν όμορφα με τα αγγίγματα τους προς αυτά. Τα προσεγγίζουν προκαλώντας τους ευχαρίστηση και τα εγκλωβίζουν μέσα σε μία εξαρτητική σχέση, πριν εκείνα αντιληφθούν ότι αυτό που τους συμβαίνει, παραβιάζει το σώμα και την ψυχή τους. Με αυτήν την προσέγγιση, τα παιδιά θύματα νιώθουν συχνά ότι εκείνα έχουν προκαλέσει την κακοποίηση που βιώνουν, ενώ συνήθως εκφοβίζονται να μην την αποκαλύψουν, με απειλές για τη ζωή των ίδιων και των αγαπημένων τους, όταν συνειδητοποιούν τι τους συμβαίνει.

Ο Θύτης

Η σεξουαλική παραβίαση ή αλλιώς η έκθεση των παιδιών σε σεξουαλικές πράξεις, έχουν ως μοναδικό στόχο τη σεξουαλική ικανοποίηση/διέγερση του ενήλικα. Εδώ αξίζει να σημειώσουμε ότι ο δράστης μπορεί να είναι και κάποιο μεγαλύτερο παιδί της οικογένειας ή φίλος ή παιδί του ευρύτερου οικογενειακού ή κοινωνικού περιβάλλοντος. Τα 9 στα 10 περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης αφορούν ενήλικες που έχουν ήδη αναπτύξει σχέση εμπιστοσύνης με το παιδί. Ακριβώς για αυτό, μπορούν να το προσεγγίσουν με άνεση και διαφεύγουν συχνά της προσοχής των υπολοίπων κοντινών συγγενών του παιδιού.

pexels

Οι επιπτώσεις της σεξουαλικής κακοποίησης στο παιδί

Οι συνέπειες της σεξουαλικής κακοποίησης αποτελούν συχνά και τα στοιχεία που θα οδηγούν στην αποκάλυψη τους. Σε κάθε περίπτωση, οι συνέπειες αυτές εξαρτώνται από ένα πλήθος παραγόντων, οδηγούν σε ένα ευρύ φάσμα ψυχολογικών καταστάσεων, οι οποίες ενδέχεται να επηρεάσουν τη λειτουργικότητα του θύματος σε όλη του τη ζωή. Η ηλικία κατά την οποία βιώνει ένα παιδί σεξουαλική κακοποίηση, είναι ένας από τους παράγοντες που καθορίζει τις επιπτώσεις που θα έχει αυτή στη ζωή του παιδιού. Συγκεκριμένα:

Στην προσχολική ηλικία, τα παιδιά εμφανίζουν άγχος, αναπτυξιακές διαταραχές, διατροφικές διαταραχές, διαταραχές του ύπνου, ενώ το παιδί εμφανίζει αταίριαστη σεξουαλική συμπεριφορά για την ηλικία του. Εκφράζεται λεκτικά ή συμπεριφέρεται με τρόπο που αρμόζει σε παιδί μεγαλύτερης ηλικίας ή σε ενήλικα.

Στη σχολική ηλικία, τα παιδιά εκδηλώνουν φόβο, επιθετικότητα, ενώ συχνά εμφανίζουν εφιάλτες, καταναγκαστικές συμπεριφορές, ενούρηση, εγκόπριση, μαθησιακές δυσκολίες, υπερκινητικότητα, αδυναμία συγκέντρωσης. Όλες οι αυτές οι επιπτώσεις.

Στην εφηβεία, το παιδί παρουσιάζει κατάθλιψη, κοινωνική απόσυρση -από το περιβάλλον του και από δραστηριότητες -αυτοτραυματίζεται, έχει αυτοκτονική συμπεριφορά και διατροφικές διαταραχές. Επιπλέον καταφεύγει σε χρήση ουσιών και εμφανίζει παραβατική συμπεριφορά.

Το παιδί που έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά περνά στην ενήλικη ζωή με προβλήματα υγείας και μετατραυματικό στρες, ενοχές, χαμηλή αυτοεκτίμηση, διαστρεβλωμένα μοντέλα διαπροσωπικών σχέσεων, αίσθημα αναξιότητας, έλλειψη εμπιστοσύνης σε κοντινά, φιλικά ή συγγενικά πρόσωπα, διαστρεβλωμένη σεξουαλικότητα, ενώ εσωτερικεύει αρνητική εικόνα για τον εαυτό του.

Είναι λοιπόν σημαντικό, εκτός από την όσο το δυνατόν συντομότερη αποκάλυψη της κακοποίησης, το παιδί να υποστηριχθεί ψυχοθεραπευτικά και να προστατευθεί ολοκληρωτικά από οποιονδήποτε παράγοντα που θα το κακοποιήσει δευτερογενώς.

Η δευτερογενής κακοποίηση

Θα ήταν περιττό να αναφέρουμε εάν δεν ανατρέπονταν ολοσχερώς από την πρακτική της χώρας μας σε αποκαλύψεις σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών, ότι η αποκάλυψη της ταυτότητας του παιδιού, η έκθεση των όσων συνέβησαν σε αυτό και των όσων μοιράστηκε με τις αρχές προκειμένου να αποδοθεί δικαιοσύνη, ακόμη και η δημοσιοποίηση του τόπου που βρίσκεται και των ανθρώπων που βρίσκονται κοντά του, οποιαδήποτε εν γένει πληροφορία που το αφορά και το «αποκαλύπτει» στην κοινή γνώμη, είναι όχι μόνο ποινικό αδίκημα αλλά και παράγοντας που συμβάλλει στη δευτερογενή κακοποίηση του παιδιού, ενισχύοντας τις επιπτώσεις της κακοποίησης στη ζωή του και δυσχεραίνοντας την επούλωση του τραύματος.

Με πληροφορίες από την Τίνια Απέργη, Δρ. Κλινικής Ψυχολογίας, Καθηγήτρια Ψυχολογίας, Αμερικάνικο Κολλέγιο Ελλάδος (ACG), επιστημονική συνεργάτης του Eliza και επόπτρια της ΓΡΑΜΜΗΣ ΕΛΙΖΑ 10454

Ευχαριστούμε θερμά το ΕΛΙΖΑ – Σωματείο Ενάντια στην Κακοποίηση του Παιδιού για τις πολύτιμες πληροφορίες

Διεύθυνση: Ερμού & Χριστοπούλου 2, 10563 Αθήνα