Πώς μπορεί να συνδυαστεί η κρίση πανικού με την αγοραφοβία;

Τι γίνεται όταν το "άγχος" κυριεύει τη ζωή ενός ατόμου;  

Αρχικά, πανικό ονομάζουμε τα επεισόδια ξαφνικού και έντονου άγχους, που συνοδεύονται από σωματικά συμπτώματα και καταστροφικές σκέψεις (π.χ. "θα τρελαθώ, θα χάσω τον έλεγχο, θα πάθω κάτι, θα γελοιοποιηθώ"). Οι καταστάσεις αυτές διαφέρουν ως προς το βαθμό δυσκολίας και σοβαρότητας για κάθε άνθρωπο, για παράδειγμα κάποιος μπορεί να βιώνει άγχος για το αυριανό project και κάποιος άλλος για το μέλλον του παιδιού του. Το συναίσθημα, όμως, παραμένει το ίδιο για άλλους. Το άγχος εκτός από τα σωματικά συμπτώματα, όπως εφίδρωση, πόνος στο στομάχι και το στήθος, κόμπιασμα στην ομιλία, τρέμουλο, προκαλεί και διανοητική σύγχυση. Η κορύφωση του άγχους οδηγεί σε ένα επεισόδιο με πολύ έντονες αρνητικές αισθήσεις και συναισθήματα που ονομάζετε κρίση πανικού, η οποία διαρκεί 2 έως 30 λεπτά.

Πέρα από τον παραπάνω μηχανισμό το πρόβλημα συντηρείται από άλλους παράγοντες, όπως ο εστιασμός της προσοχής μας στις σωματικές μας αισθήσεις κλπ. Πολλές φορές οι άνθρωποι δεν καταλαβαίνουν ότι το πρόβλημα σχετίζεται με το άγχος και αυτό είναι κατανοητό καθώς τα σωματικά συμπτώματα (π.χ. δυσκολία στην αναπνοή, αίσθηση πνιγμού, σφίξιμο στο στήθος, τρέμουλο, εφίδρωση, μούδιασμα, αίσθημα παλμών, τάση για λιποθυμία, ζαλάδα, ναυτία, στομαχικές ενοχλήσεις κλπ.) του πανικού τους κάνουν να πιστεύουν ότι πάσχουν από κάποια σωματική ασθένεια.

Πώς όμως ο πανικός αυτός μπορεί να συνδεθεί με άλλες φοβίες και συγκεκριμένα με την αγοραφοβία;

Οι άνθρωποι που έχουν βιώσει μια κρίση πανικού, αποφεύγουν να βρεθούν σε μέρη που υπάρχει περίπτωση να προκληθεί κάτι παρόμοιο. Η σύνδεση αυτή γίνεται αυθαίρετα καθώς υπάρχει περίπτωση να βιώσουν πάλι μια κρίση πανικού σ΄ ένα χώρο που μέχρι εκείνη τη στιγμή το θεωρούσαν «ασφαλή».

Η αγοραφοβία είναι λοιπόν η φοβία των καταστάσεων στις οποίες είναι δυνατόν να εμφανιστεί μία κρίση πανικού. Συνήθως το άτομο αποφεύγει καταστάσεις από τις οποίες η διαφυγή είναι δύσκολη αν παρουσιάσει μία κρίση πανικού ή τις υπομένει με μεγάλη δυσφορία. Μερικές φορές το άτομο διαπιστώνει ότι μπορεί να αντιμετωπίσει τις καταστάσεις που φοβάται μόνο αν συνοδεύεται από ένα έμπιστο άτομο. Άλλες φορές το άτομο όταν βρίσκεται σε ένα δημόσιο χώρο (π.χ. κινηματογράφο, μπαρ κλπ.) επιλέγει να καθίσει όσο το δυνατόν πιο κοντά στην έξοδο ώστε να μπορέσει να βγει γρήγορα αν αισθανθεί άγχος.

Το άγχος και ο πανικός μπορούν να θεραπευτούν μέσω ψυχοθεραπείας, μέσω φαρμακευτικής αγωγής ή μέσω συνδυασμού αυτών. Η ψυχοθεραπεία πάντως ως επί των πλείστων είναι κύρια λύση του προβλήματος.