Φυτικές δίαιτες: Πότε μπορεί να γίνουν επικίνδυνες για την υγεία;
Τζουλιάννα Καρνέζη
7 Σεπτεμβρίου 2022
Οι φυτικές δίαιτες βασίζονται σε τροφές που παρασκευάζονται από φυτά και περιλαμβάνουν τις χορτοφαγικές και vegan δίαιτες. Ενώ οι vegan δίαιτες αποκλείουν όλα τα ζωικά προϊόντα, οι επιλογές για χορτοφάγους - που αποκλείουν μόνο το κρέας και το ψάρι - είναι πιο ποικίλες και μπορεί να περιλαμβάνουν γαλακτοκομικά και αυγά.
Οι φυτικές δίαιτες συνεχίζουν να αυξάνονται σε δημοτικότητα παγκοσμίως λόγω της επιστημονικής έρευνας και τα πιθανά οφέλη για την υγεία. Επιπλέον, η αυξημένη ευαισθητοποίηση σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της εκτροφής ζώων, έχουν επίσης παρακινήσει πολλούς να υιοθετούν φυτικές δίαιτες, οι οποίες μπορεί να είναι πιο φιλικές προς το περιβάλλον.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένοι κίνδυνοι για την υγεία που σχετίζονται με ορισμένες φυτικές δίαιτες, ιδιαίτερα εάν υπάρχει υψηλή κατανάλωση εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων
Τι είναι τα επεξεργασμένα φυτικά τρόφιμα;
Εξ ορισμού, τα επεξεργασμένα τρόφιμα είναι προϊόντα που περιέχουν ελάχιστα ολόκληρα τρόφιμα, έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε θερμίδες , πρόσθετη ζάχαρη, αλάτι και λίπη, προσφέρουν μικρή θρεπτική αξία και έχουν υποστεί επεξεργασία με φθηνά βιομηχανικά πρόσθετα. Μερικά παραδείγματα είναι τα παρακάτω
- Ανθρακούχα αναψυκτικά
- Προσυσκευασμένα σνακ
- Αρωματισμένα γαλακτοκομικά ροφήματα
- Δημητριακά πρωινού
- Ενεργειακές μπάρες
- Στιγμιαίες σάλτσες, σούπες και επιδόρπια
Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα προσφέρουν ευκολία γι αυτό και συνεχίζουν να αντικαθιστούν τα ελάχιστα επεξεργασμένα ολόκληρα τρόφιμα και πλέον αντιπροσωπεύουν πάνω από το μισό της ημερήσιας πρόσληψης για πολλά άτομα σε χώρες μεσαίου και υψηλού εισοδήματος.
Ενώ μια ισορροπημένη διατροφή με βάση τα φυτά είναι ποικίλη, η συχνή κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων φυτικής προέλευσης σχετίζεται με αρνητικά αποτελέσματα για την υγεία.
Για παράδειγμα, σε μια μελέτη κοόρτης σε 105.159 ενήλικες σε μια περίοδο 5 ετών, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι ακόμη και μια αύξηση κατά 10% στην κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων τροφίμων συσχετίστηκε με υψηλότερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων και εγκεφαλικού.
Από την άλλη μεριά είναι σημαντικό να επισημάνουμε πως οι καλά σχεδιασμένες χορτοφαγικές ή vegan δίαιτες προσφέρουν πολλά οφέλη για την υγεία και όχι μόνο προωθούν τη μακροζωία, αλλά μπορεί να μειώσουν την απώλεια μυών — που ονομάζεται επίσης σαρκοπενία— σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.
Είναι επίσης ασφαλείς κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της γαλουχίας εφόσον πληρούν τις απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά.
Οι διατροφικά ισορροπημένες φυτικές δίαιτες βελτιώνουν συνολικά την ποιότητα της διατροφής. Και αυτό συμβαίνει χάρη στην αυξημένη πρόσληψη:
- Φρούτων
- Λαχανικών
- Ολικής αλέσεως
- Φυτικής πρωτεΐνης
- Θαλασσινών
Τέτοιες δίαιτες είναι επίσης χαμηλότερες σε αλάτι, πρόσθετη ζάχαρη και trans λιπαρά.
Επομένως, δεν συνδέονται όλες οι φυτικές δίαιτες με αρνητικούς κινδύνους για την υγεία, αλλά είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η τήρηση ενός υγιεινού γενικού διατροφικού μοτίβου είναι απαραίτητη για τη διαχείριση των κινδύνων των καρδιακών παθήσεων, του διαβήτη και του καρκίνου.
Πώς να τρώτε μια ισορροπημένη διατροφή με βάση τα φυτά
Ακολουθούν μερικές πρακτικές συμβουλές που θα σας βοηθήσουν να διατηρήσετε μια ποικιλόμορφη και ισορροπημένη διατροφή με βάση τα φυτά.
Καταρχάς είναι σημαντικό να περιορίσετε τα υπερεπεξεργασμένα τρόφιμα φυτικής προέλευσης με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι, πρόσθετα σάκχαρα και λίπη. Συγκεκριμένα, τα προϊόντα αντικατάστασης κρέατος είναι συχνά πλούσια σε νάτριο και κορεσμένα λίπη, επομένως φροντίστε να επιλέξετε εναλλακτικές λύσεις με χαμηλή περιεκτικότητα σε νάτριο και χαμηλή περιεκτικότητα σε trans λιπαρά .
Φροντίστε επίσης να διαβάζετε τις ετικέτες θρεπτικών συστατικών και να είστε προσεκτικοί με τους λεγόμενους ισχυρισμούς υγείας στη συσκευασία. Εξασκηθείτε στην ανάγνωση των ετικετών των θρεπτικών συστατικών των συσκευασμένων προϊόντων, για να κατανοήσετε την περιεκτικότητά τους σε ζάχαρη, αλάτι και λίπος και επιλέξτε αυτά με λιγότερα πρόσθετα. Ομοίως, οι ετικέτες μπορούν να βοηθήσουν στην επιλογή τροφών που έχουν υψηλότερη περιεκτικότητα σε ασβέστιο και άλλα ευεργετικά θρεπτικά συστατικά.
Επικεντρωθείτε επίσης στις πρωτεΐνες. Τα μπιζέλια, φασόλια, οι ξηροί καρποί, σπόροι, το τόφου, τα αυγά, το γάλα, το τυρί, το γιαούρτι και τα θαλασσινά έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες για τους χορτοφάγους και παρέχουν επίσης ασβέστιο, σίδηρο. βιταμίνη D και κάποια βιταμίνη Β12.
Τέλος όταν ενδείκνυται, τα συμπληρώματα διατροφής μπορεί να βοηθήσουν ένα άτομο να φτάσει την επιθυμητή ποσότητα ημερήσιων θρεπτικών συστατικών για να αποφύγει τις ελλείψεις. Μιλήστε με τον γιατρό σας σχετικά με το ποια συμπληρώματα μπορεί να είναι κατάλληλα για εσάς.
Εν κατακλείδι οι φυτικές δίαιτες είναι δημοφιλείς παγκοσμίως για τα πιθανά οφέλη για την υγεία, όπως η βελτιωμένη χοληστερόλη στο αίμα και ο μειωμένος κίνδυνος καρδιακών παθήσεων, διαβήτη, καρκίνου και παχυσαρκίας.
Όμως, τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα - τα οποία αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ήμισυ της ημερήσιας πρόσληψης θερμίδων για ορισμένα άτομα - θέτουν σε κίνδυνο την υγεία.
Ωστόσο, οι ισορροπημένες χορτοφαγικές ή vegan δίαιτες πλούσιες σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και φυτικές πηγές πρωτεΐνης προσφέρουν πολλαπλά οφέλη για την υγεία και προφυλάσσουν από διάφορες ασθένειες.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.