Μπορεί μια υγιεινή διατροφή να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ;

H νόσος του Αλτσχάιμερ επηρεάζει κυρίως τους ηλικιωμένους. Όμως καθώς η μέση ηλικία του παγκόσμιου πληθυσμού αυξάνεται, οι επιστήμονες αναμένουν ότι ο αριθμός των κρουσμάτων θα αυξηθεί.

Σήμερα, υπολογίζεται ότι 6,7 εκατομμύρια άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες και 900.000 άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο ζουν με Αλτσχάιμερ. Είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας, που αντιπροσωπεύει περίπου το 60-80% των περιπτώσεων.

ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Τεστ τροφικής δυσανεξίας: Είναι πράγματι αποτελεσματικά;

Τι είναι το Αλτσχάιμερ;

Εν συντομία, το Αλτσχάιμερ προκαλείται από βλάβη στα νευρικά κύτταρα ή νευρώνες στον εγκέφαλο. Οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτή η βλάβη προέρχεται από τη συσσώρευση συγκεκριμένων πρωτεϊνών εντός και μεταξύ των νευρώνων. Και με την πάροδο του χρόνου, το επίπεδο της ζημιάς αυξάνεται.

Τα πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνουν προβλήματα μνήμης, απάθεια και κατάθλιψη. Καθώς όμως η ασθένεια εξελίσσεται, οι επιπτώσεις στις δεξιότητες σκέψης γίνονται όλο και πιο έντονες. Και τελικά, είναι πολύ δύσκολο ή αδύνατο να κάνεις καθημερινές εργασίες.

Οι τρέχουσες θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν στην επιβράδυνση της εξέλιξης, αλλά δεν υπάρχει θεραπεία για τη νόσο. Ωστόσο μερικοί επιστήμονες σχεδιάζουν καλύτερες θεραπείες, άλλοι διερευνούν τους παράγοντες κινδύνου και άλλοι εξετάζουν εάν η διατροφή παίζει κάποιο ρόλο.

Σε αυτό το άρθρο, θα διερευνήσουμε τις σχέσεις μεταξύ της διατροφής και του κινδύνου εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ.

Αλτσχάιμερ.

Μια προειδοποιητική σημείωση

Πρέπει να διευκρινίσω ότι οι επιστήμονες εξακολουθούν να ερευνούν τους δεσμούς μεταξύ των θρεπτικών ουσιών, των διατροφικών προτύπων και της άνοιας. Δεν υπάρχει καθορισμένη, βασισμένη σε στοιχεία δίαιτα κατά του Αλτσχάιμερ. Δεν έχουμε φτάσει ακόμα εκεί. Ωστόσο, όπως έχουν τα πράγματα, τα στοιχεία δείχνουν ότι μια υγιεινή διατροφή μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας αργότερα στη ζωή. Όμως οι επιστήμονες έχουν πολύ περισσότερη δουλειά να κάνουν. Ειδικότερα, χρειαζόμαστε μεγαλύτερες μελέτες. Επιπλέον, ο καθένας είναι διαφορετικός, επομένως ένα διατροφικό μοτίβο που προστατεύει ένα άτομο μπορεί να μην είναι τόσο αποτελεσματικό για κάποιον άλλο.

Αλτσχάιμερ και διατροφή

Μια πρόσφατη ανασκόπηση 38 μελετών, που δημοσιεύθηκε το 2023, διερεύνησε τις σχέσεις μεταξύ του Αλτσχάιμερ και της διατροφής. Σε γενικές γραμμές, οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η παρακολούθηση μιας δυτικής δίαιτας αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη αυτής της μορφής άνοιας.

Ας δούμε μερικές από τις λεπτομέρειες που κάλυψαν.

Υδατάνθρακες και σάκχαρο στο αίμα

Οι συγγραφείς της ανασκόπησης κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μια δίαιτα υψηλή σε εξαιρετικά επεξεργασμένους υδατάνθρακες συνδέεται με αυξημένη συσσώρευση πρωτεϊνών που σχετίζονται με τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Οι τροφές με υπέρ-επεξεργασμένους υδατάνθρακες αυξάνουν γρήγορα τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα σας. Αυτό συμβαίνει επειδή περιέχουν υδατάνθρακες που το σώμα μας αφομοιώνει γρήγορα.

Η δυτική δίαιτα

Οι συντάκτες της ανασκόπησης παρατήρησαν ότι η δυτική διατροφή αυξάνει τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ. Εν μέρει, αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι η συγκεκριμένη διατροφή περιλαμβάνει υψηλό ποσοστό θερμίδων από εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα. Και ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι η κατανάλωση περισσότερων υπέρ-επεξεργασμένων τροφίμων σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο άνοιας.

Αυτή η έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι η αντικατάσταση μη επεξεργασμένων ή ελάχιστα επεξεργασμένων τροφίμων συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας.

Ωμέγα-3

Μια σειρά από μελέτες έχουν διερευνήσει εάν τα απαραίτητα λιπαρά οξέα ωμέγα-3 μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου του Αλτσχάιμερ.Οι τρεις κύριοι τύποι ωμέγα-3 είναι το άλφα-λινολενικό οξύ (ALA), το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA) και το εικοσαπεντανοϊκό οξύ (EPA). Το ALA προέρχεται από φυτά και το DHA και το EPA βρίσκονται κυρίως στα λιπαρά ψάρια.

Οι συγγραφείς της ανασκόπησης του 2023 γράφουν πως τα επαρκή επίπεδα ωμέγα-3 πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, ειδικά EPA και DHA, σχετίζονται με βραδύτερους ρυθμούς γνωστικής έκπτωσης και μειωμένο κίνδυνο Αλτσχάιμερ.

Εν τω μεταξύ, ορισμένοι επιστήμονες διερευνούν επίσης εάν τα συμπληρώματα ωμέγα-3 μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση των συμπτωμάτων σε άτομα με πρώιμο στάδιο Αλτσχάιμερ. Μέχρι στιγμής, όμως, τα στοιχεία είναι ανάμεικτα.

pexels

Διατροφικά πρότυπα

Μια άλλη κριτική μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2019, ακολούθησε μια ελαφρώς διαφορετική προσέγγιση. Οι συγγραφείς εστίασαν σε συγκεκριμένα διατροφικά πρότυπα και στον κίνδυνο Αλτσχάιμερ. Εξέτασαν 26 μελέτες. Σε συμφωνία με την ανασκόπηση που αναφέρθηκε, οι συγγραφείς κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η τήρηση μιας υγιεινής διατροφής φαίνεται να μειώνει τον κίνδυνο της νόσου του Αλτσχάιμερ.

Ας δούμε μερικά από τα διατροφικά πρότυπα που εξέτασαν.

Η μεσογειακή διατροφή

Η μεσογειακή διατροφή περιέχει γενικά άφθονα λαχανικά, όσπρια, δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς, ελιές και ελαιόλαδο. Περιλαμβάνει επίσης μέτριες ποσότητες ψαριών και γαλακτοκομικών προϊόντων χωρίς λιπαρά και χαμηλών λιπαρών, καθώς και μικρές ποσότητες κόκκινων και επεξεργασμένων κρεάτων.

Οι συγγραφείς της ανασκόπησης καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η υιοθέτηση της μεσογειακής διατροφής φαίνεται να συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο για Αλτσχάιμερ. Οι συντάκτες της ανασκόπησης πιστεύουν ότι η μεσογειακή διατροφή μειώνει τον κίνδυνο επειδή συνδέεται με μειωμένη φλεγμονή και οξειδωτικό στρες , τα οποία παίζουν ρόλο στην εξέλιξη της νόσου Αλτσχάιμερ.

Η δίαιτα DASH

Η δίαιτα DASH είναι χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά και κόκκινα και επεξεργασμένα κρέατα. Είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά. Σχεδιασμένη πριν από περισσότερα από 20 χρόνια, η δίαιτα DASH μειώνει αποτελεσματικά την υψηλή αρτηριακή πίεση. Η δίαιτα DASH μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης και Αλτσχάιμερ . Και πάλι, οι συγγραφείς της ανασκόπησης προτείνουν ότι αυτό συμβαίνει επειδή μειώνει τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες.

Τι να τα κάνεις όμως όλα αυτά;

Επειδή δεν υπάρχει θεραπεία για τη νόσο του Αλτσχάιμερ, τα συμπεράσματα αυτών των ανασκοπήσεων είναι καλά νέα. Ωστόσο, οι συγγραφείς εξηγούν ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα. Η εξαγωγή συμπερασμάτων θα απαιτήσει περισσότερες έρευνες για τη σχέση μεταξύ διαφορετικών διατροφικών προτύπων και της νόσου του Αλτσχάιμερ.

Επίσης όλα τα διατροφικά πρότυπα που φαίνεται να μειώνουν τον κίνδυνο Αλτσχάιμερ έχουν ορισμένα κοινά χαρακτηριστικά: Περιλαμβάνουν την κατανάλωση περισσότερων φυτών και λιγότερων εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων.

Έτσι, εάν σκέφτεστε να αλλάξετε τη διατροφή σας, η αύξηση της πρόσληψης φυτικών τροφών είναι ένα ασφαλές στοίχημα. Είναι πιθανό να ωφελήσει την υγεία σας και μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου Αλτσχάιμερ.