WELL BEING ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Πώς οι δίαιτες και η κατάχρηση φαρμάκων όπως το Ozempic μπορούν να συμβάλουν στις διατροφικές διαταραχές


Τζουλιάννα Καρνέζη

5 Φεβρουαρίου 2024

Πώς οι δίαιτες και η κατάχρηση φαρμάκων όπως το Ozempic μπορούν να συμβάλουν στις διατροφικές διαταραχές
pexels
Τα φάρμακα σεμαγλουτίδης όπως το Ozempic μπορεί να θεωρηθούν ως μια ελκυστική «γρήγορη λύση» για την επίτευξη των στόχων απώλειας βάρους.

Έως και το 72% των γυναικών και το 61% των αντρών είναι δυσαρεστημένοι με το βάρος ή την εικόνα του σώματός τους, σύμφωνα με αμερικανική μελέτη. Παγκοσμίως, εκατομμύρια άνθρωποι προσπαθούν να χάσουν βάρος κάθε χρόνο με την ελπίδα ότι αυτή η απώλεια θα έχει θετικές επιπτώσεις στην εικόνα του σώματός τους, την υγεία και την ποιότητα ζωής τους.

Ωστόσο, αυτά τα άτομα συχνά αγωνίζονται να διατηρήσουν διάφορες νέες δίαιτες ή προγράμματα άσκησης. Έτσι, λοιπόν, η εμφάνιση φαρμάκων όπως οι σεμαγλουτίδες, όπως το Ozempic ή το Wegovy, μπορεί να θεωρηθεί ως μια ελκυστική εναλλακτική "γρήγορης λύσης" για την επίτευξη των στόχων απώλειας βάρους. Όμως, η έρευνα υποδηλώνει ότι τέτοιες προσπάθειες απώλειας βάρους συχνά κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό και μπορούν να αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διατροφικής διαταραχής .

Απώλεια βάρους και διατροφικές διαταραχές

Οι διατροφικές διαταραχές είναι σοβαρές παθήσεις ψυχικής υγείας που χαρακτηρίζονται κυρίως από ακραία μοτίβα υποφαγίας ή υπερφαγίας, ανησυχίες για το σχήμα ή το σωματικό βάρος ή άλλες συμπεριφορές που αποσκοπούν να επηρεάσουν το σχήμα ή το βάρος του σώματος, όπως η υπερβολική άσκηση ή οι αυτοπροκαλούμενοι εμετοί.

Αν και κάποτε πιστευόταν ότι επηρεάζαν μόνο νεαρά, έφηβα κορίτσια, οι διατροφικές διαταραχές δεν κάνουν διακρίσεις και μπορούν να αναπτυχθούν σε άτομα οποιασδήποτε ηλικίας, φύλου και καταγωγής.

Διατροφικές διαταραχές και απώλεια βάρους

Στην έρευνα για τις διατροφικές διαταραχές, η κατάσταση διατήρησης της απώλειας βάρους αναφέρεται ως «καταστολή βάρους». Η καταστολή βάρους ορίζεται συνήθως ως η διαφορά μεταξύ του τρέχοντος βάρους ενός ατόμου και του υψηλότερου βάρους του στη ζωή του (εξαιρουμένης της εγκυμοσύνης). Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η μεγαλύτερη καταστολή βάρους έχει συσχετιστεί με την εμφάνιση διατροφικών διαταραχών, συμπεριλαμβανομένης της νευρικής ανορεξίας και της νευρικής βουλιμίας.

Μια προτεινόμενη εξήγηση για τη σχέση μεταξύ καταστολής βάρους και διατροφικών διαταραχών είναι ότι η διατήρηση της απώλειας βάρους γίνεται όλο και πιο δύσκολη καθώς τα συστήματα του σώματος που μειώνουν το μεταβολικό ρυθμό και την ενεργειακή δαπάνη και αυξάνουν την όρεξη, ενεργοποιούνται για να προάγουν την αύξηση βάρους.

Eπίσης, η ανάκτηση βάρους είναι πολύ πιθανή μετά από αυστηρές δίαιτες και αυτό μπορεί να οδηγήσει τους ανθρώπους σε ολοένα και πιο ακραίες συμπεριφορές για τον έλεγχο του βάρους ή μπορεί να μετατοπίζονται μεταξύ του ακραίου περιορισμού της πρόσληψης τροφής και των επεισοδίων υπερφαγίας, τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της νευρικής βουλιμίας.

Jenny.Gr
pexels

Ozempic και άλλα φάρμακα με δραστική ουσία τη σεμαγλουτίδη

Τα φάρμακα όπως το Ozempic και το Wegovy αποτελούν μέρος μιας κατηγορίας φαρμάκων που ονομάζονται αγωνιστές πεπτιδίου-1 τύπου γλυκαγόνης (GLP-1As) . Αυτά τα φάρμακα λειτουργούν μιμούμενοι την ορμόνη GLP-1 για να αλληλεπιδράσουν με νευρικές οδούς που σηματοδοτούν τον κορεσμό (πληρότητα) και την αργή κένωση του στομάχου, οδηγώντας σε μειωμένη πρόσληψη τροφής.

Αν και τα GLP-1A ενδείκνυνται για τη θεραπεία του διαβήτη Τύπου 2, αγοράζονται όλο και περισσότερο χωρίς ιατρική συνταγή λόγω της παρατηρούμενης αποτελεσματικότητάς τους στην πρόκληση απώλειας βάρους. Όμως, αν και φάρμακα όπως το Ozempic οδηγούν συχνά σε απώλεια βάρους, ο ρυθμός απώλειας μπορεί να επιβραδυνθεί ή να σταματήσει με την πάροδο του χρόνου .

Μια έρευνα από τη Lindsay Bodell επισημαίνει πως οι επιδράσεις της σεμαγλουτίδης μειώνονται με την πάροδο του χρόνου και αυτό σημαίνει ότι όσοι προσπαθούν να χάσουν κιλά παίρνοντας αυτά τα φάρμακα, αναταποκρίνονται όλο και λιγότερο στα σήματα κορεσμού που ενεργοποιούνται από το GLP-1A.

Επιπλέον, τα αποτελέσματα απώλειας βάρους φαίνονται μόνο για όσο διάστημα λαμβάνεται το φάρμακο, πράγμα που σημαίνει ότι όσοι παίρνουν αυτά τα φάρμακα για να επιτύχουν κάποιο στόχο απώλειας είναι πιθανό να ανακτήσουν το μεγαλύτερο, αν όχι όλο, βάρος που έχασαν, όταν σταματήσουν να λαμβάνουν το φάρμακο.

Κίνδυνοι από τη δίαιτα και τα φάρμακα για την απώλεια βάρους

Η αυξανόμενη αγορά φαρμάκων απώλειας βάρους είναι ανησυχητική, λόγω της επιδείνωσης του στίγματος και των σοβαρών κινδύνων για την υγεία που συνδέονται με την απώλεια βάρους χωρίς επίβλεψη, συμπεριλαμβανομένης της εμφάνισης διατροφικών διαταραχών.

Ερευνητές και επαγγελματίες υγείας κρούουν ήδη τον κώδωνα του κινδύνου για τη χρήση του GLP-1As σε παιδιά και εφήβους, λόγω ανησυχιών σχετικά με τον πιθανό αντίκτυπό τους στην ανάπτυξη.

Επιπλέον, οι δημοφιλείς μέθοδοι απώλειας βάρους, είτε περιλαμβάνουν χάπια είτε ακραίες δίαιτες, συχνά μιμούνται τα συμπτώματα διατροφικών διαταραχών. Για παράδειγμα, οι διαλείπουσες δίαιτες νηστείας που περιλαμβάνουν μεγάλες περιόδους νηστείας ακολουθούμενες από σύντομες περιόδους κατανάλωσης τροφής, μπορεί να μιμούνται και να αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων υπερφαγίας.

Η χρήση χαπιών αδυνατίσματος ή καθαρτικών για απώλεια βάρους έχει βρεθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο να διαγνωστεί κάποιος με διατροφική διαταραχή τα επόμενα ένα έως τρία χρόνια. Φάρμακα όπως το Ozempic μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά από άτομα που ήδη παλεύουν με μια διατροφική διαταραχή για να καταστείλουν την όρεξή τους, να αντισταθμίσουν τα επεισόδια υπερφαγίας ή να διαχειριστούν τον φόβο της αύξησης βάρους.

Έτσι, λοιπόν, οποιαδήποτε δίαιτα, πρόγραμμα άσκησης ή φάρμακο απώλειας βάρους υπόσχεται μια γρήγορη λύση, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με εξαιρετική προσοχή. Στην καλύτερη περίπτωση, μπορεί να αποκτήσετε ξανά το βάρος. Στη χειρότερη περίπτωση, βάζετε τον εαυτό σας σε κίνδυνο για σοβαρές διατροφικές διαταραχές και άλλα προβλήματα υγείας.

Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.