WELL BEING ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Να πώς θα επηρεαστεί η υγεία σου εάν κόψεις τα τεχνητά γλυκαντικά


Τζουλιάννα Καρνέζη

1 Αυγούστου 2024

Να πώς θα επηρεαστεί η υγεία σου εάν κόψεις τα τεχνητά γλυκαντικά
pexels
Αλλάζει πραγματικά κάτι στο σώμα σας αν κόψετε τα τεχνητά γλυκαντικά;

Από τότε που οι ειδικοί έχουν συνειδητοποιήσει τις πολλές αρνητικές συνέπειες για την υγεία από τη συνεχή κατανάλωση υπερβολικών προστιθέμενων σακχάρων (αυξημένη φλεγμονή, μεταβολή της υγείας του μικροβιώματος του εντέρου , γενικός αυξημένος κίνδυνος χρόνιων ασθενειών κ.λπ.), δημιουργήθηκαν τα τεχνητά γλυκαντικά.

Αυτές οι ουσίες, που περιλαμβάνουν ασπαρτάμη, σουκραλόζη (Splenda), στέβια, κ.α. παρέχουν παρόμοια γλυκύτητα με τη ζάχαρη με λίγες έως καθόλου θερμίδες και βρίσκονται σε μια μεγάλη ποικιλία συσκευασμένων τροφίμων, από αναψυκτικά διαίτης έως σκόνες πρωτεΐνης.

Είναι όμως οι τεχνητές γλυκαντικές ουσίες πραγματικά καλύτερες από την απλή ζάχαρη; Εκεί είναι που τα πράγματα κολλάνε λίγο. Τα δεδομένα για τα τεχνητά γλυκαντικά είναι γλυκόπικρα και όλοι θα μπορούσαμε να επωφεληθούμε από περισσότερη έρευνα, ώστε να αξιολογηθεί οριστικά ο αντίκτυπός τους στον οργανισμό. Τι μπορεί λοιπόν να συμβεί στο σώμα σας (και στο έντερο) όταν —ή εάν— αποφασίσετε να μειώσετε τα τεχνητά γλυκαντικά.

Η αντικρουόμενη επιστήμη γύρω από τα τεχνητά γλυκαντικά

Το θέμα των τεχνητών γλυκαντικών είναι ένα σημαντικό ζήτημα στους χώρους υγείας και ευεξίας...αλλά με ελάχιστη επιστημονική υποστήριξη. Με τα χρόνια, ορισμένες έρευνες έχουν δείξει ότι ορισμένοι τύποι τεχνητών γλυκαντικών μπορεί να σχετίζονται με θέματα υγείας, όπως αυξημένο κίνδυνο καρκίνου , διαταραγμένο μικροβίωμα του εντέρου και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων, όπως καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό. Ωστόσο, άλλες μελέτες έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα τεχνητά γλυκαντικά πιθανότατα δεν συνδέονται με προβλήματα υγείας όπως ο καρκίνος ...κάνοντας τα πράγματα ακόμα πιο μπερδεμένα.

Στη συνέχεια, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έβαλε λάδι στη φωτιά πέρυσι, όταν συνέστησε να μην χρησιμοποιούμε τεχνητές γλυκαντικές ουσίες για τη διαχείριση του βάρους λόγω των πιθανών μακροπρόθεσμων επιπτώσεων στην υγεία. Ωστόσο, η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων και άλλες αρχές για την ασφάλεια των τροφίμων υποστηρίζουν την ασφάλεια της ασπαρτάμης και άλλων τεχνητών γλυκαντικών . Λοιπόν... τι ισχύει;

Βασικά, χρειαζόμαστε περισσότερη ποιοτική έρευνα. Παρά το γεγονός ότι είναι μερικά από τα συστατικά που έχουν μελετηθεί αρκετά, υπάρχει αρκετή διαμάχη γύρω από τις δυνητικά ευεργετικές και αρνητικές επιδράσεις των γλυκαντικών χαμηλών και χωρίς θερμίδες ώστε να δικαιολογείται περαιτέρω μελέτη με τη μορφή τυχαιοποιημένων δοκιμών ελέγχου σε πολλούς πληθυσμούς.

Παρόλο λοιπόν που υπάρχουν εικασίες ότι τα γλυκαντικά χαμηλών και χωρίς θερμίδες θα μπορούσαν να έχουν αρνητικές επιπτώσεις σε ορισμένα θέματα υγείας, τα δεδομένα εξακολουθούν να είναι ασαφή.

Οι μελέτες παρατήρησης έχουν δείξει συσχετίσεις μεταξύ των δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία και της κατανάλωσης γλυκαντικών. Αλλά αυτές οι συσχετίσεις δεν έχουν επιβεβαιωθεί από τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές (RCTs), γνωστό και ως το χρυσό πρότυπο της έρευνας, όπου συγκεκριμένες παρεμβάσεις ή θεραπείες δοκιμάζονται απευθείας σε άτομα που επιλέγονται τυχαία.

Όπου έχουν διεξαχθεί αυστηρές μελέτες παρέμβασης για τον έλεγχο των πιθανών αρνητικών επιπτώσεων στην υγεία των γλυκαντικών χαμηλών και χωρίς θερμίδες, τα στοιχεία τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών δείχνουν ουδέτερα και θετικά αποτελέσματα, όχι αρνητικά αποτελέσματα.

Όμως τα αντικρουόμενα δεδομένα οδηγούν σε μεγαλύτερη σύγχυση -και περαιτέρω εικασίες- σχετικά με την ασφάλεια των τεχνητών γλυκαντικών. Η IARC (Διεθνής Οργανισμός Έρευνας και Καρκίνου) έκανε μια έκθεση δηλώνοντας ότι η ασπαρτάμη είναι πιθανώς καρκινογόνος για τον άνθρωπο.

Ενώ η Μικτή Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων FAO/WHO για τα πρόσθετα τροφίμων (JECFA) διαπίστωσε ότι δεν υπήρχαν πειστικά στοιχεία από πειραματικά δεδομένα σε ζώα ή ανθρώπους ότι η ασπαρτάμη έχει δυσμενείς επιπτώσεις.

Και όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, ο FDA, μαζί με την EFSA επισημαίνουν ότι δεν υπάρχουν ανησυχίες για την υγεία όταν η ασπαρτάμη χρησιμοποιείται σε κανονικές ποσότητες.

Jenny.Gr
pexels

Λοιπόν...είναι «κακό» να τρώμε τεχνητά γλυκαντικά;

Δεδομένης της αντικρουόμενης έρευνας και καθοδήγησης από διάφορες υγειονομικές και κυβερνητικές υπηρεσίες, οι ειδικοί έχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με το αν πρέπει ή όχι να καταναλώνουμε τεχνητά γλυκαντικά.

Πολλοί ειδικοί στον χώρο της υγείας υποστηρίζουν ότι η κατανάλωση τεχνητών γλυκαντικών είναι μια ασφαλής επιλογή και μπορεί να βοηθήσει πολλούς να επιτύχουν τους επιθυμητούς στόχους υγείας, ειδικά αν αυτός ο στόχος είναι να μειώσουν την ποσότητα της πρόσθετης ζάχαρης που καταναλώνουν χωρίς να θυσιάζουν τη γλυκύτητα ή την απόλαυση.

Ωστόσο θα ήθελα να προσθέσω πως η χρήση ενός γλυκαντικού χαμηλών και χωρίς θερμίδες δεν κάνει απαραιτήτως ένα τρόφιμο υγιεινό η παρουσία πρόσθετης ζάχαρης δεν κάνει απαραιτήτως ένα τρόφιμο ανθυγιεινό.

Αυτό που είναι πιο σημαντικό είναι η ανάλυση των επιπτώσεων κατά περίπτωση. Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το πλαίσιο καθώς και η ποσότητα της κατανάλωσης και για τα δύο.

Για τους ανθρώπους που πρέπει να μειώσουν την πρόσληψη πρόσθετης ζάχαρης, η κατανάλωση τεχνητών γλυκαντικών μπορεί να είναι μια καλή επιλογή. Στην πραγματικότητα, μπορεί να υπάρχει μεταβολικό όφελος για άτομα που έχουν ή κινδυνεύουν να αναπτύξουν καρδιαγγειακή νόσο ή για άτομα που ζουν με διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2 που μπορεί να θέλουν να αποφύγουν την προσθήκη ζάχαρης.

Ποιος δεν πρέπει να καταναλώνει τεχνητά γλυκαντικά

Τούτου λεχθέντος υπάρχουν δύο κύριες ομάδες που πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση τεχνητών γλυκαντικών όποτε είναι δυνατόν: άτομα με φαινυλκετονουρία (PKU) και παιδιά κάτω των δύο ετών.

Η πρόσληψη ασπαρτάμης πρέπει να περιορίζεται από άτομα με PKU, μια σπάνια γενετική ασθένεια που καθιστά το άτομο ανίκανο να μεταβολίσει σωστά τη φαινυλαλανίνη , ένα από τα αμινοξέα που βρίσκονται στην ασπαρτάμη και σε πολλά κοινά τρόφιμα όπως το γάλα, το τυρί, οι ξηροί καρποί και το κρέας.

Τα άτομα με PKU πρέπει να αποφεύγουν ή να περιορίζουν την πρόσληψη φαινυλαλανίνης από όλες τις πηγές. Όλα τα συσκευασμένα τρόφιμα και ποτά με ασπαρτάμη ως συστατικό απαιτείται να έχουν μια δήλωση στην ετικέτα που ενημερώνει τους καταναλωτές για την παρουσία της φαινυλαλανίνης.

Επίσης οι Διατροφικές Οδηγίες (DGA) 2020-2025 δεν συνιστούν την κατανάλωση τεχνητών γλυκαντικών από παιδιά ηλικίας κάτω των δύο ετών. Αυτή η σύσταση της DGA δεν σχετίζεται με το σωματικό βάρος ή τον διαβήτη, αλλά προορίζεται να αποτρέψει τα βρέφη και τα νήπια να προτιμούν υπερβολικά γλυκές τροφές κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης της διαμόρφωσης. Μπορεί εύλογα να γίνουν εξαιρέσεις για τα παιδιά με διαβήτη, καθώς οι ανάγκες διαχείρισης της γλυκόζης στο αίμα τους είναι πολύ διαφορετικές.

Τι συμβαίνει στο σώμα σας όταν μειώνετε τα τεχνητά γλυκαντικά

Τώρα, τι μπορείτε να περιμένετε αν μειώσετε τα τεχνητά γλυκαντικά; Καταρχάς όπως ανέφερα και παραπάνω, η επιστήμη είναι θολή όσο αφορά τα γλυκαντικά. Το πώς μπορεί να αντιδράσει το σώμα σας στην περικοπή τους είναι ασαφές - για μερικούς ανθρώπους, μπορεί να είναι καλή ιδέα, για άλλους ίσως όχι. Η απάντηση δεν είναι απλή και πιθανότατα θα εξαρτηθεί από διάφορους παράγοντες—για παράδειγμα: Γιατί κάποιος να τα κόψει; Και από ποια φαγητά και ποτά; Με τι θα τα αντικαταστήσει.

Να τι γνωρίζουμε (κάπως)...

Ορισμένες έρευνες παρατήρησης έχουν βρει ότι τα τεχνητά γλυκαντικά μπορεί να αλλάξουν τη σύνθεση των μικροβίων που βρίσκονται στο έντερο . Λάβετε υπόψη, ωστόσο, ότι η έρευνα για το μικροβίωμα βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο. Σχετικά με το έντερο συγκεκριμένα, επί του παρόντος, δεν υπάρχουν πρότυπα που να ορίζουν ένα υγιές ανθρώπινο μικροβίωμα. Υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των προφίλ μικροβιώματος διαφορετικών ανθρώπων και η έρευνα έχει δείξει ότι το μικροβίωμα του εντέρου μπορεί να ανταποκριθεί γρήγορα σε φυσιολογικές αλλαγές στη διατροφή.

Αυτό καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη τη δημιουργία ενός βασικού προτύπου για την επαρκή υγεία του μικροβιώματος. Από την άλλη πλευρά, ορισμένες έρευνες δείχνουν επίσης ότι τα τεχνητά γλυκαντικά μπορεί να είναι μια ευεργετική εναλλακτική λύση για το έντερό σας σε ορισμένες περιπτώσεις.

Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.