8 ξεπερασμένες διατροφικές τάσεις που πρέπει να σταματήσεις να ακολουθείς το συντομότερο δυνατόν
Τζουλιάννα Καρνέζη
28 Φεβρουαρίου 2025

Παρά το τι μπορεί να διαβάζετε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δεν υπάρχει μαγική λύση για καλύτερη υγεία. Από δίαιτες πολύ χαμηλών θερμίδων μέχρι την αποτοξίνωση και τους καθαρισμούς με χυμούς —που προτείνουν οι αυτοαποκαλούμενοι ειδικοί ευεξίας, αυτές οι τάσεις συνήθως δεν υποστηρίζονται από την επιστήμη και μπορούν στην πραγματικότητα να κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό. Επίσης μερικές από αυτές μπορεί να είναι και εντελώς επικίνδυνες.
8 ξεπερασμένες διατροφικές τάσεις που πρέπει να σταματήσετε να ακολουθείτε
Αυστηρή καταμέτρηση θερμίδων και παρακολούθηση θρεπτικών συστατικών
Όταν πρόκειται για την απώλεια βάρους, η μείωση της ποσότητας των θερμίδων που καταναλώνετε είναι συχνά απαραίτητη. Ωστόσο, η μέτρηση θερμίδων μπορεί γρήγορα να μετατραπεί από χρήσιμη σε επιβλαβής. Το ίδιο ισχύει και για την καταμέτρηση των μακροστοιχείων —δηλαδή, την πρακτική της μέτρησης των γραμμαρίων των μακροθρεπτικών συστατικών (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη) για να επιτευχθεί ένας συγκεκριμένος στόχος κάθε μέρα.
Η μέτρηση θερμίδων μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει μια ανθυγιεινή εμμονή με το φαγητό και μια διαταραγμένη διατροφική συμπεριφορά. Ένα από τα πιο ανησυχητικά πράγματα που βλέπω συχνά είναι τους ανθρώπους να προσπαθούν να μετρήσουν με εμμονή τις θερμίδες αλλά και να τηρήσουν έναν μη ρεαλιστικό αριθμό θερμίδων για την ημέρα.
Δίαιτες 1.200 θερμίδων
Μιλώντας για χαμηλές θερμίδες, σίγουρα έχετε ακούσει για τη δίαιτα των 1.200 θερμίδων με σκοπό την απώλεια βάρους, αλλά είναι πράγματι ωφέλιμη για την υγεία σας; Η σύντομη απάντηση: Όχι, δεν είναι. Αυτή η χαμηλή ενεργειακή πρόσληψη απλά δεν είναι αρκετή για έναν ενήλικα. Στην πραγματικότητα, 1.200 θερμίδες είναι περίπου η θερμιδική απαίτηση ενός μικρού παιδιού. Μακροπρόθεσμα, μια τόσο χαμηλή πρόσληψη θερμίδων μπορεί να κάνει πραγματικά περισσότερο κακό παρά καλό. Πιο συγκεκριμένα όταν το σώμα μας δεν τρέφεται αρκετά, μπαίνει σε «λειτουργία πείνας» και κατακρατά το σωματικό λίπος από φόβο μήπως δεν έχει αρκετή ενέργεια. Έτσι, εάν ο στόχος σας είναι η απώλεια λίπους (που πιθανότατα είναι εάν κάνετε δίαιτα περιορισμένων θερμίδων), ουσιαστικά σαμποτάρετε τον εαυτό σας.
Άλλη συνέπεια μιας δίαιτας 1.200 θερμίδων; Είναι πιο πιθανό να ανακτήσετε τα κιλά που χάσετε και μπορεί ακόμη και να καταλήξετε με υψηλότερο βάρος από ό,τι όταν ξεκινήσατε τη δίαιτα. Ο μεταβολισμός σας επιβραδύνεται, γεγονός που μπορεί όχι μόνο να κάνει την απώλεια βάρους ακόμα πιο δύσκολη, αλλά και να επηρεάσει αρνητικά την πέψη, τα επίπεδα ενέργειας και πολλές άλλες σωματικές λειτουργίες.
Λοιπόν πόσες θερμίδες να τρώτε αντ' αυτού; Η απάντηση είναι εντελώς εξατομικευμένη και εξαρτάται από το φύλο, το σώμα σας, το πόσο δραστήριοι είστε, συν άλλους παράγοντες.
Χρήση διουρητικών και καθαρτικών
Τα διουρητικά και τα καθαρτικά είναι ουσίες που μπορούν να μειώσουν προσωρινά το βάρος, απαλλάσσοντας το σώμα από το νερό. Πιο συγκεκριμένα τα διουρητικά δρουν στους νεφρούς για να εξαναγκάσουν ουσιαστικά να ουρείτε περισσότερο, ενώ τα καθαρτικά δρουν στο παχύ έντερο - λειτουργίες που είναι χρήσιμες για ορισμένες ασθένειες, όπως η κατακράτηση υγρών ή η δυσκοιλιότητα. Αλλά και τα δύο είναι επικίνδυνα όταν χρησιμοποιούνται από υγιείς ενήλικες. Η τακτική χρήση καθαρτικών και διουρητικών μπορεί να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμες επιπλοκές, ακόμη και θάνατο. Μερικά ανεπιθύμητα συμπτώνατα περιλαμβάνουν:
- Σοβαρή αφυδάτωση
- Ανισορροπία ηλεκτρολυτών
- Ελλείψεις βιταμινών
- Βλάβη οργάνων
- Καρδιακή ανακοπή
Εκτός και αν έχετε κάποιον ιατρικό λόγο για να χρησιμοποιείτε διουρητικά ή καθαρτικά, θα πρέπει να αποφεύγονται με κάθε κόστος, γιατί παρεμβαίνουν στην κανονική λειτουργία του σώματός σας και μπορεί να οδηγήσουν σε ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών. Και επειδή θα χάσετε μόνο το βάρος του νερού, πιθανότατα θα ανακτήσετε τα κιλά μόλις πιείτε περισσότερα υγρά.
Δίαιτες One-Food
Η ποικιλία είναι το καρύκευμα της ζωής, ωστόσο κάποιοι influencers μπορεί να προσπαθήσουν να σας πείσουν για το αντίθετο. Η δίαιτα One-Food, που μερικές φορές αναφέρεται ως μονο-διατροφή, περιλαμβάνει την κατανάλωση μόνο ενός τροφίμου ή την κατανάλωση του ίδιου φαγητού σε κάθε γεύμα για αρκετές ημέρες ή εβδομάδες. Οι δημοφιλείς δίαιτες του One-Food όλα αυτά τα χρόνια περιλαμβάνουν τη δίαιτα γκρέιπφρουτ, τη δίαιτα της λαχανόσουπας και τη δίαιτα του σταφυλιού.
Πολλά από τα τρόφιμα που προωθούνται σε μονο-διατροφές έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, κάτι που μπορεί να σας βοηθήσει να αισθάνεστε χορτάτοι, αλλά τελικά δεν θα σας ικανοποιήσουν καθώς είναι χαμηλές σε θερμίδες. Όπως συμβαίνει με κάθε περιοριστική δίαιτα, μια μονο-δίαιτα τείνει να είναι πολύ χαμηλή σε θερμίδες και, εάν ακολουθηθεί μακροπρόθεσμα, μπορεί να οδηγήσει σε διατροφικές ελλείψεις, πεπτικές διαταραχές και διαταραγμένες διατροφικές συνήθειες.
Συμπληρώματα για την απώλεια βάρους
Αν κάτι ακούγεται πολύ καλό για να είναι αληθινό, συνήθως δεν είναι. Τα συμπληρώματα διατροφής είναι μια βιομηχανία πολλών δισεκατομμυρίων που ισχυρίζονται ότι «ενισχύουν» τον μεταβολισμό σας και σας βοηθούν να χάσετε βάρος. Όμως όχι μόνο τα περισσότερα από αυτά τα προϊόντα υποστηρίζονται από ελάχιστη, αν υπάρχει, έρευνα, αλλά μπορούν επίσης να θέσουν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία.
Τα συμπληρώματα αδυνατίσματος δεν ελέγχονται από κανέναν αρμόδιο οργανισμό, επομένως περιέχουν συχνά ανεπαρκώς ελεγμένα συστατικά που μπορεί να έχουν επιβλαβείς επιπτώσεις στο σώμα σας. Για παράδειγμα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι 776 συμπληρώματα διατροφής που προάγουν την απώλεια βάρους περιείχαν μη εγκεκριμένα φαρμακευτικά συστατικά, εκ των οποίων το 20% περιείχε ένα ή περισσότερα μη εγκεκριμένα συνταγογραφούμενα συστατικά, το 57% περιείχε διουρητικά, διεγερτικά και άλλα απαγορευμένα φάρμακα.
Ακόμα κι αν ένα προϊόν δεν περιέχει απαγορευμένες ουσίες, τα συμπληρώματα δεν είναι πάντα κατάλληλα ή αποτελεσματικά για όλους. Πολλά συμπληρώματα αδυνατίσματος υποστηρίζονται από αβάσιμη έρευνα και δεν κάνουν αυτό που ισχυρίζονται. Η λήψη τους σε αρκετά μεγάλες ποσότητες με σκοπό να οδηγήσει σε απώλεια βάρους, μπορεί να προκαλέσει υψηλή αρτηριακή πίεση, εγκεφαλικό ή καρδιακή προσβολή. Πριν αγοράσετε ένα συμπλήρωμα, μιλήστε με τον γιατρό σας σχετικά με το εάν το προϊόν είναι ασφαλές.

Εξάλειψη μιας ομάδας τροφίμων
Ενώ το σώμα είναι ικανό για πολλά, δεν μπορεί να παράγει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για να λειτουργήσει σωστά. Τα θρεπτικά συστατικά που πρέπει να ληφθούν από τη διατροφή σας ονομάζονται «απαραίτητα» και ο καλύτερος τρόπος για να τα πάρετε όλα είναι να τρώτε μια ποικίλη, και ισορροπημένη διατροφή. Ωστόσο πολλές μοντέρνες δίαιτες απαιτούν τον περιορισμό ή την εξάλειψη ολόκληρων ομάδων τροφίμων. Όμως, όταν εξαλείφετε μια ολόκληρη ομάδα τροφών, αυξάνετε τον κίνδυνο για ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών.
Η εξάλειψη μιας ή περισσότερων ομάδων τροφίμων μπορεί επίσης να έχει αρνητικές συνέπειες για τη σχέση σας με το φαγητό και να σας κάνει να λαχταράτε ακόμη περισσότερο αυτά τα τρόφιμα. Ο μεγαλύτερος λόγος που συμβουλεύω να μην εξαλειφθεί καμία ομάδα τροφίμων (όπως οι υδατάνθρακες ή τα λίπη) είναι ότι αυτή η εξάλειψη ενθαρρύνει μια ανθυγιεινή σχέση με το φαγητό, η οποία μπορεί τελικά να προωθήσει τη διαταραγμένη διατροφή. Με την επισήμανση των τροφίμων, όπως κάνουμε λέγοντας «αυτό το φαγητό είναι κακό και δεν πρέπει να το φάω», συνδέουμε αυτό το τρόφιμο με τον φόβο και την ενοχή και αυτό είναι κάτι στο οποίο δεν πρέπει να επιδιώκουμε.
Αποβολή όλων των επεξεργασμένων τροφίμων
Στον τομέα της ευεξίας, η λέξη «επεξεργασμένο» συνδέεται συχνά με λέξεις όπως «κακό» ή «ανθυγιεινό». Ωστόσο, σχεδόν όλα τα τρόφιμα που μπορείτε να αγοράσετε υποβάλλονται σε επεξεργασία σε κάποιο βαθμό. Εξ ορισμού, τα επεξεργασμένα τρόφιμα είναι αυτά που αλλάζουν από τη φυσική τους κατάσταση. Για παράδειγμα, τα παστεριωμένα αυγά, τα κατεψυγμένα λαχανικά και τα κονσερβοποιημένα φασόλια είναι όλα «επεξεργασμένα», ωστόσο περιέχουν σημαντικά θρεπτικά συστατικά για μια ισορροπημένη διατροφή.
Λοιπόν, από πού πηγάζει όλη αυτή η σύγχυση; Ορισμένα επεξεργασμένα τρόφιμα είναι πιο βαριά επεξεργασμένα από άλλα. Ως αποτέλεσμα, αυτά τα τρόφιμα -συχνά αναφέρονται ως εξαιρετικά επεξεργασμένα και τείνουν να είναι χαμηλότερα σε θρεπτικά συστατικά και υψηλότερα σε κορεσμένα λιπαρά, νάτριο, πρόσθετη ζάχαρη και τεχνητά πρόσθετα και συντηρητικά.
Όμως όλα τα τρόφιμα μπορούν να ενταχθούν σε μια υγιεινή διατροφή. Τούτου λεχθέντος, είναι καλύτερο να περιορίσετε την πρόσληψη εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων, όπως πατατάκια και να επιλέξετε περισσότερα από τα ελάχιστα επεξεργασμένα, όπως ψητά αμύγδαλα, γιαούρτι, κονσέρβες φασολιών, δημητριακά ολικής αλέσεως και κατεψυγμένα φρούτα και λαχανικά. Όχι μόνο αυτές οι «επεξεργασμένες» επιλογές είναι θρεπτικές, αλλά συχνά έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και μπορεί να είναι λιγότερο ακριβείς από τις φρέσκες ή «ολόκληρες» αντίστοιχές τους.
Δίαιτες αποτοξίνωσης
Οι δίαιτες αποτοξίνωσης διαφημίζονται ως ένας τρόπος για την απομάκρυνση των τοξινών από το σώμα σας και την προώθηση της ευεξίας και της απώλειας βάρους. Πολλές εταιρείες χρησιμοποιούν επίσης τον όρο «αποτοξίνωση» για να εμπορεύονται τα τρόφιμα τους και τα συμπληρώματα προϊόντων τους σε καταναλωτές που προσέχουν την υγεία τους. Ωστόσο, αυτό που δεν σας λένε αυτά τα προγράμματα και οι εταιρείες είναι ότι το σώμα σας είναι απόλυτα ικανό να απαλλαγεί από τις τοξίνες από μόνο του. Το σώμα σας έχει ένα ενσωματωμένο, πολύ αποτελεσματικό σύστημα αποτοξίνωσης. Τα απόβλητα και οι τοξίνες απομακρύνονται μέσω των περιττωμάτων, των ούρων, του ιδρώτα και της αναπνοής.
Όπως όλοι γνωρίζουμε οι διατροφικές τάσεις έρχονται και παρέρχονται, και ενώ μερικές μπορεί να φαίνονται ελκυστικές, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι τα περισσότερα από αυτά τα προϊόντα ή διατροφικά σχήματα δεν βασίζονται στην επιστήμη και μπορεί να περιέχουν μη ρυθμιζόμενα συστατικά με δυνητικά απειλητικές για τη ζωή παρενέργειες. Επειδή πολλές από αυτές τις τάσεις είναι περιοριστικές, μπορούν επίσης να έχουν σοβαρές συνέπειες για τη σωματική, ψυχική και συναισθηματική υγεία σας. Αποφύγετε το κλικ στο διαδίκτυο και επικεντρωθείτε σε δοκιμασμένες και αληθινές στρατηγικές που γαλουχούν το σώμα σας.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.