Πώς ο ύπνος επηρεάζει το σάκχαρο στο αίμα (και γιατί έχει σημασία για τον διαβήτη)
Τζουλιάννα Καρνέζη
2 Αυγούστου 2025

Όσον αφορά τη διαχείριση του σακχάρου στο αίμα, οι περισσότεροι επικεντρώνονται στη διατροφή, την άσκηση και τη φαρμακευτική αγωγή. Υπάρχει όμως ένα άλλο κομμάτι του παζλ που συχνά παραβλέπεται: ο ύπνος. Αν έχετε ξυπνήσει ποτέ με υψηλότερη μέτρηση σακχάρου στο αίμα από ό,τι όταν πήγατε για ύπνο —ακόμα και χωρίς να φάτε— αυτό δεν είναι τυχαίο. Ας μιλήσουμε για το πώς ο ύπνος (ή η έλλειψή του) επηρεάζει το σάκχαρο στο αίμα, τι είναι το φαινόμενο της αυγής και πώς μπορείτε να τον βελτιώσετε κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Η σύνδεση ύπνου-σακχάρου στο αίμα
Ο ύπνος παίζει σημαντικό ρόλο στον τρόπο με τον οποίο το σώμα σας χρησιμοποιεί την ινσουλίνη. Όταν δεν κοιμάστε αρκετά και ποιοτικά, το σώμα σας γίνεται πιο ανθεκτικό στην ινσουλίνη, πράγμα που σημαίνει ότι η γλυκόζη παραμένει στην κυκλοφορία του αίματός σας για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, προκαλώντας υψηλότερα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Έρευνες δείχνουν ότι ακόμη και μία νύχτα κακού ύπνου μπορεί να αυξήσει την αντίσταση στην ινσουλίνη κατά 15-30%. Με την πάροδο του χρόνου, η χρόνια στέρηση ύπνου μπορεί να δυσκολέψει τη διαχείριση του βάρους και τη διατήρηση των επιπέδων ενέργειας.
Τι είναι το φαινόμενο της Αυγής;
Σας έχει τύχει ποτέ να ελέγξετε το σάκχαρό σας το πρωί και να το διαπιστώσετε υψηλότερο από το αναμενόμενο, παρόλο που δεν φάγατε κάποιο σνακ πριν τον ύπνο; Αυτό μπορεί να είναι το φαινόμενο της αυγής — μια φυσική αύξηση του σακχάρου στο αίμα που συμβαίνει τις πρώτες πρωινές ώρες (συνήθως μεταξύ 3 και 8 π.μ.). Αυτό προκαλείται από ορμόνες όπως η κορτιζόλη και η αυξητική ορμόνη, οι οποίες βοηθούν στην αφύπνιση του σώματός σας, αλλά δίνουν επίσης εντολή στο συκώτι σας να απελευθερώσει την αποθηκευμένη γλυκόζη. Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό, αλλά για τα άτομα με διαβήτη, μπορεί να οδηγήσει σε πολύ υψηλά επίπεδα το πρωί.

Πώς ο μη ποιοτικός ύπνος επηρεάζει το σάκχαρο του αίματος
Ακολουθούν μερικοί τρόποι με τους οποίους ο κακός ύπνος μπορεί να επηρεάσει τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα:
- Αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη : Το σώμα σας δεν ανταποκρίνεται τόσο καλά στην ινσουλίνη, προκαλώντας υψηλότερα επίπεδα γλυκόζης.
- Αλλαγές στην όρεξη και στις λιγούρες : Η έλλειψη ύπνου αυξάνει τη γκρελίνη (ορμόνη της πείνας) και μειώνει τη λεπτίνη (ορμόνη του κορεσμού), με αποτέλεσμα να λαχταράτε περισσότερους απλούς υδατάνθρακες και ζάχαρη.
- Διαταραγμένος κιρκαδικός ρυθμός : Τα ακανόνιστα πρότυπα ύπνου μπερδεύουν το εσωτερικό ρολόι του σώματός σας, επηρεάζοντας τον τρόπο με τον οποίο επεξεργάζεται την τροφή και τη γλυκόζη.
- Περισσότερη κορτιζόλη ισοδυναμεί με περισσότερη γλυκόζη: Το χρόνιο στρες από την κακή ποιότητα ύπνου αυξάνει την κορτιζόλη, η οποία δίνει εντολή στο συκώτι σας να απελευθερώσει περισσότερη ζάχαρη στην κυκλοφορία του αίματος.
Πώς να βελτιώσετε τον ύπνο (και το σάκχαρο στο αίμα)
Δεν χρειάζεστε τέλειο ύπνο για να βελτιώσετε το σάκχαρο στο αίμα—αλλά ακόμη και οι μικρές αλλαγές μπορούν να βοηθήσουν. Ακολουθούν μερικές συμβουλές:
- Τηρήστε μια σταθερή ώρα ύπνου και αφύπνισης, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα.
- Μειώστε τον χρόνο μπροστά σε οθόνες μία ώρα πριν τον ύπνο. Το μπλε φως μπορεί να διαταράξει τη μελατονίνη.
- Φάτε ένα μικρό, ισορροπημένο σνακ πριν τον ύπνο εάν το σάκχαρό σας τείνει να μειώνεται κατά τη διάρκεια της νύχτας (σκεφτείτε: ελληνικό γιαούρτι ή μισή μπανάνα με φυστικοβούτυρο).
- Παρακολουθήστε τα πρότυπα σακχάρου στο αίμα σας για να δείτε εάν αντιμετωπίζετε το φαινόμενο της αυγής. Αυτό μπορεί να βοηθήσει τον γιατρό σας να προσαρμόσει τα φάρμακά σας, εάν χρειάζεται.
Οι καλύτερες συνήθειες ύπνου μπορούν να βελτιώσουν το σάκχαρο στο αίμα νηστείας και τον συνολικό έλεγχο του διαβήτη. Παρακολουθήστε τα πρότυπά σας και μιλήστε με τον γιατρό σας για τυχόν συνεχείς πρωινές υψηλές τιμές.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.