Η παχυσαρκία σχετίζεται με μια σειρά από επιπλοκές υγείας , όπως ο διαβήτης τύπου 2, η υψηλή αρτηριακή πίεση, οι καρδιακές παθήσεις , η λιπώδης νόσος του ήπατος και ορισμένοι τύποι καρκίνου. Και ενώ αυτοί είναι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι, η πάθηση μπορεί επίσης να έχει βραχυπρόθεσμα συμπτώματα, όπως η κόπωση.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι το 60% των ατόμων με παχυσαρκία αναφέρουν κόπωση, σύμφωνα με πρόσφατη συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση στο Scientific Reports. Διάφοροι παράγοντες παίζουν ρόλο. Υπάρχει το σωματικό κόστος της μεταφοράς του επιπλέον σωματικού βάρους, το οποίο αυξάνει την ενέργεια που απαιτείται για την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων. Επιπλέον, ο υπερβολικός λιπώδης ιστός είναι ένα ενεργό ενδοκρινικό όργανο, που σημαίνει ότι επηρεάζει τον τρόπο λειτουργίας του σώματος και του εγκεφάλου σας σε κυτταρικό επίπεδο. Και ενώ δεν υπάρχει γρήγορη λύση για την παχυσαρκία, η κατανόηση του πώς επηρεάζει το σώμα σας είναι το πρώτο βήμα για να νιώσετε καλύτερα. Μάθετε τι μπορεί να κρύβεται πίσω από την κόπωση που σχετίζεται με την παχυσαρκία και τι μπορείτε να κάνετε γι' αυτήν.
Γιατί η παχυσαρκία προκαλεί κόπωση
Η παχυσαρκία μπορεί να σχετίζεται με την κόπωση για πολλούς διαφορετικούς λόγους. Και αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τον ρόλο της στην πρόκληση προβλημάτων ύπνου , φλεγμονών , αντίστασης στην ινσουλίνη , πόνου στις αρθρώσεις και άλλων.
Άπνοια ύπνου
Σε μια ανασκόπηση του 2025 σε σχεδόν 13.000 ενήλικες, τρία στα τέσσερα άτομα με παχυσαρκία είχαν επίσης αποφρακτική υπνική άπνοια, μια πάθηση κατά την οποία σταματάτε στιγμιαία να αναπνέετε καθ' όλη τη διάρκεια της νύχτας λόγω απόφραξης των αεραγωγών σας. Η παχυσαρκία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την πάθηση, επειδή το επιπλέον λίπος γύρω μπορεί να κάνει τους αεραγωγούς πιο πιθανό να καταρρεύσουν και να μπλοκάρουν ενώ κοιμάστε. Οι διακοπές ύπνου που προκαλούνται από την υπνική άπνοια σημαίνουν ότι λιγότερο οξυγόνο παρέχεται στα κύτταρα σε όλο το σώμα σας, οδηγώντας σε κόπωση.
Φλεγμονή
Η παχυσαρκία είναι μια κατάσταση χρόνιας, χαμηλού βαθμού φλεγμονής και ένα σύμπτωμα χρόνιας φλεγμονής μπορεί να είναι η κόπωση. Αυτό πιθανότατα οφείλεται σε προφλεγμονώδεις κυτοκίνες, οι οποίες σχετίζονται με την υπνηλία και την κόπωση, οι οποίες απελευθερώνονται από τον υπερβολικό λιπώδη ιστό σε κάποιον με παχυσαρκία.
Αντίσταση στην ινσουλίνη
Ο λιπώδης ιστός εκκρίνει επίσης ορμόνες που προκαλούν μεταβολικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας της ινσουλίνης. Τα άτομα με παχυσαρκία είναι πιο πιθανό να έχουν αντίσταση στην ινσουλίνη. Όταν το σώμα γίνεται ανθεκτικό στην ινσουλίνη, δυσκολεύεται να μεταφέρει τη γλυκόζη από την κυκλοφορία του αίματος στα κύτταρα όπου χρησιμοποιείται για ενέργεια. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα και να αισθάνεστε εξαντλημένοι ή νωθροί.
Αρθρική και μυϊκή καταπόνηση
Η παχυσαρκία περιορίζει την κινητικότητά σας, επηρεάζοντας τις καθημερινές σας κινήσεις όπως το περπάτημα, το σήκωμα από μια καρέκλα και το ανέβασμα σκάλας. Το υπερβολικό βάρος μπορεί επίσης να δυσκολέψει την αναπνοή κατά τη διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας και η πρόσθετη πίεση στην πλάτη, τους γοφούς και τα γόνατα δυσκολεύει την κίνηση. Φυσικά, όσο περισσότερη προσπάθεια χρειάζεται για να κινηθείτε, τόσο περισσότερη κόπωση θα βιώσετε.
Τα άτομα με παχυσαρκία σε νεότερες ηλικίες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να έχουν κακή σωματική λειτουργία μέχρι τα μέσα της ζωής τους, λόγω του σωματικού στρες που προκαλεί το υπερβολικό βάρος, το οποίο ασκεί επιπλέον πίεση στα γόνατα, αυξάνοντας τις πιθανότητες εμφάνισης οστεοαρθρίτιδας.
Παράγοντες ψυχικής υγείας
Έρευνες διαπιστώνουν ότι οι ενήλικες με παχυσαρκία έχουν έως και 36% περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καταθλιπτική διάθεση σε σύγκριση με εκείνους που δεν έχουν παχυσαρκία. Μια εξήγηση μπορεί να είναι ότι η φλεγμονή που σχετίζεται με την παχυσαρκία επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου, οδηγώντας σε κακή διάθεση. Με τη σειρά της, η κακή διάθεση μπορεί να σας κάνει να νιώθετέ κουρασμένοι καθημερινά. Η κατάθλιψη και το άγχος μπορούν να συσχετιστούν με κόπωση, μειωμένο κίνητρο, κοινωνική απομόνωση και μειωμένο ενδιαφέρον για δραστηριότητες. Η κατάθλιψη και το άγχος μπορούν επίσης να οδηγήσουν σε διαταραχές ύπνου, οι οποίες επιδεινώνουν περαιτέρω την κόπωση.
Πώς να διαχειριστείτε την κόπωση που σχετίζεται με την παχυσαρκία
Η ισορροπημένη διατροφή, η άσκηση και άλλες αλλαγές στον τρόπο ζωής (καθώς και ιατρική περίθαλψη) μπορούν να αντιμετωπίσουν τις υποκείμενες αιτίες της κόπωσης και να αυξήσουν τα επίπεδα ενέργειας. Ξεκινήστε με τις ακόλουθες μικροαλλαγές:
- Υιοθετήστε μια ισορροπημένη διατροφή. Εστιάστε στην κατανάλωση μιας ισορροπημένης διατροφής που περιλαμβάνει ποικιλία πρωτεϊνών, φρούτων, λαχανικών και δημητριακών ολικής αλέσεως, καθώς και άφθονο νερό.
- Άσκηση. Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να είναι κουραστική, αλλά το σώμα επανέρχεται με περισσότερη ενέργεια. Η άσκηση κάνει τα κύτταρα του σώματός σας να παράγουν περισσότερη ενέργεια, αλλάζει θετικά τις ορμόνες και προάγει τον καλύτερο ύπνο, μειώνοντας όλα τα συναισθήματα κόπωσης. Έρευνες δείχνουν ότι η δίαιτα σε συνδυασμό με την άσκηση (συγκεκριμένα η προπόνηση αντίστασης) βελτιώνει την κόπωση καλύτερα από ό,τι οι αλλαγές στη διατροφή μόνο.
- Βελτιώστε τον ύπνο σας. Στοχεύστε σε επτά έως εννέα ώρες τη νύχτα. Ο αριθμός διαφέρει για κάθε άτομο. Ωστόσο κοιμηθείτε αρκετά ώστε να νιώθετε ανανεωμένοι την επόμενη μέρα. Εάν ξυπνάτε συνεχώς νιώθοντας κουρασμένοι, μιλήστε με τον γιατρό σας για να δείτε εάν χρειάζεστε παραπομπή σε έναν ειδικό.
- Διαχειριστείτε το άγχος και την ψυχική σας υγεία. Ο ύπνος και η άσκηση βοηθούν στη διαχείριση του άγχους. Επιπλέον, συμπεριλάβετε και άλλες δραστηριότητες που σας βοηθούν να αισθάνεστε συγκεντρωμένοι και ήρεμοι, όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός ή η ενσυνειδητότητα.
- Ζητήστε ιατρική βοήθεια. Αν και η παχυσαρκία μπορεί να προκαλέσει κόπωση, υπάρχουν και άλλα ιατρικά προβλήματα που μπορούν να συμβάλουν. Συνιστώ να επισκεφθείτε έναν γιατρό για να αποκλείσετε πρόσθετες ιατρικές παθήσεις ή ανεπάρκειες βιταμινών που μπορεί να συμβάλλουν σε χαμηλά επίπεδα ενέργειας.
Οι υγιεινές συνήθειες του τρόπου ζωής, θα βοηθήσουν στη μείωση της κόπωσης και στη βελτίωση των επιπέδων ενέργειας. Ωστόσο, επισκεφθείτε έναν γιατρό εάν η κόπωση επιμένει ή έχετε επιπλέον συμπτώματα.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.