Επιστήμονες μελετούν (επιτέλους) το γυναικείο σώμα: Από την Περίοδο στην Εμμηνόπαυση, να τι μαθαίνουμε

Επί δεκαετίες, η υγεία των γυναικών βρισκόταν στη σκιά της ιατρικής έρευνας. Οι ανησυχίες για το γυναικείο σώμα και οι χρόνιες παθήσεις συχνά απορρίπτονταν, ενώ οι μελέτες διεξάγονταν κυρίως σε άνδρες, με την υπόθεση ότι τα αποτελέσματα θα μπορούσαν απλώς να γενικευτούν. Αυτή η προσέγγιση οδήγησε σε σοβαρή υποδιάγνωση καταστάσεων – από την ενδομητρίωση και τη ΔΕΠΥ μέχρι και τη σχιζοφρένεια στις γυναίκες. Επιπλέον, σοβαρά ζητήματα, όπως τα αυξημένα ποσοστά μητρικής θνησιμότητας, ιδίως σε συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες, παρέμεναν ανεξήγητα. Ευτυχώς, τα πράγματα αλλάζουν. Οι επιστήμονες αρχίζουν επιτέλους να γεμίζουν αυτά τα κενά, φέρνοντας στην επιφάνεια σημαντικές νέες ανακαλύψεις που υπόσχονται καλύτερη διάγνωση και πιο στοχευμένες θεραπείες για τις γυναίκες.

Νέα βιολογικά ευρήματα για τις γυναίκες

Οι πρόσφατες έρευνες δεν εστιάζουν μόνο σε αναπαραγωγικά θέματα, αλλά διεισδύουν στον τρόπο με τον οποίο ο γυναικείος οργανισμός λειτουργεί σε νευρολογικό και ορμονικό επίπεδο.

ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Ο βασικός οδηγός εμβολίων για κάθε γυναίκα – Οι σωστές επιλογές ανά ηλικία

Η ΔΕΠΥ στις γυναίκες - Μια διαφορετική μορφή

Για χρόνια, η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) θεωρούνταν «αποκλειστικά ανδρική» πάθηση. Ωστόσο, η κατανόηση ότι η ΔΕΠΥ εκδηλώνεται διαφορετικά στις γυναίκες και στα κορίτσια έχει οδηγήσει σε σχεδόν διπλασιασμό των διαγνώσεων μεταξύ 2020 και 2022.

• Η διαφορά: Οι γυναίκες συχνά εμφανίζουν τον απρόσεκτο τύπο ΔΕΠΥ, ο οποίος χαρακτηρίζεται από αποδιοργάνωση, αφηρημάδα και δυσκολία στην ολοκλήρωση εργασιών.
• Η παρανόηση: Τα συμπτώματα αυτά συχνά παρερμηνεύονται ως απλές μαθησιακές ή συναισθηματικές δυσκολίες, με αποτέλεσμα να υποδιαγιγνώσκεται η πραγματική αιτία, παρά τις σοβαρές επιπτώσεις στην καθημερινότητα.

Ο εμμηνορροϊκός κύκλος αναδιαμορφώνει τον εγκέφαλο

Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι μόνο περίπου το 0.5% της νευροεπιστημονικής έρευνας βασίζεται σε απεικονίσεις γυναικείου εγκεφάλου. Νέες μελέτες, όμως, αποκαλύπτουν μια συναρπαστική αλήθεια: ο εμμηνορροϊκός κύκλος αναδιαμορφώνει δραματικά τις περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για τα συναισθήματα, τη μνήμη και τη συμπεριφορά. Αν και δεν έχει ακόμη αποδειχθεί ότι αυτές οι αλλαγές συνδέονται άμεσα με τις συναισθηματικές μεταπτώσεις της περιόδου, οι επιστήμονες τονίζουν την επείγουσα ανάγκη για νευροεπιστήμη γυναικών, δεδομένου ότι οι γυναίκες έχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης και νόσου Alzheimer.

Ασφάλεια κύησης και τοκετού

Η βελτίωση της υγείας κατά την εγκυμοσύνη και τον τοκετό αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα, με τις νέες έρευνες να προσφέρουν απτές λύσεις.

Η σοβαρή και επίμονη ναυτία και οι έμετοι, γνωστή ως Υπερέμεση της Κύησης (HG), επηρεάζει περίπου το 2% των εγκύων και μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή. Παρά τη σοβαρότητά της, η πάθηση συχνά υποτιμάται. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες κατάφεραν να εντοπίσουν μια συγκεκριμένη ορμόνη που συνδέεται άμεσα με την HG, ξεκλειδώνοντας τον ακριβή μηχανισμό πρόκλησής της. Αυτά τα ευρήματα αποτελούν το πρώτο βήμα για την ανάπτυξη νέων φαρμακευτικών αγωγών.

Με τη μητρική θνησιμότητα να παραμένει υψηλή, οι νέες τεχνολογίες και θεραπείες είναι κρίσιμες για την πρόληψη των κύριων αιτιών, όπως η προεκλαμψία, η αναιμία και η σήψη.

• Προεκλαμψία: Η έγκριση του πρώτου τεστ αίματος που μπορεί να προβλέψει τον κίνδυνο εμφάνισης προεκλαμψίας (μια κατάσταση υψηλής αρτηριακής πίεσης που μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια οργάνων) αποτελεί σημαντικό βήμα.
• Αναιμία: Αντί των παραδοσιακών από του στόματος συμπληρωμάτων, οι μελέτες έδειξαν ότι μία ενδοφλέβια χορήγηση σιδήρου (IV drip) μπορεί να είναι πολύ πιο αποτελεσματική, μειώνοντας την πιθανότητα βαριάς αιμορραγίας κατά τον τοκετό.
• Σήψη: Η χορήγηση μίας δόσης του αντιβιοτικού αζιθρομυκίνη κατά τον κολπικό τοκετό (και όχι μόνο στην καισαρική) αποδείχθηκε ότι μειώνει τον κίνδυνο λοίμωξης και μετέπειτα επιλόχειας σήψης κατά ένα τρίτο.

Ανακαλύψεις για την εμμηνόπαυση

Οι παθήσεις που σχετίζονται με την εμμηνόπαυση και τις ορμονικές αλλαγές δεν μένουν πλέον εκτός εστίασης.

Σύνδρομο Παγωμένου Ώμου - Η σύνδεση με τα οιστρογόνα

Το Σύνδρομο Παγωμένου Ώμου είναι μια επώδυνη κατάσταση που επηρεάζει δυσανάλογα τις γυναίκες (το 75% των πασχόντων). Οι ερευνητές εξετάζουν πλέον τη σύνδεση με την πτώση των οιστρογόνων κατά την εμμηνόπαυση, καθώς περίπου το 50% των γυναικών βιώνουν πόνο στις αρθρώσεις αυτή την περίοδο. Μάλιστα, μια μελέτη υποδηλώνει ότι η ορμονική θεραπεία μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισής του.

Οριστική θεραπεία των εξάψεων;

Έως και το 80% των γυναικών βιώνουν εξάψεις στην κλιμακτήριο, ένα εξουθενωτικό σύμπτωμα που μπορεί να διαρκέσει κατά μέσο όρο τέσσερα χρόνια. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν επιτέλους πώς η πτώση των οιστρογόνων προκαλεί τις εξάψεις.

• Ο Μηχανισμός: Η πτώση των οιστρογόνων επηρεάζει ένα συγκεκριμένο σύμπλεγμα νευρώνων στον υποθάλαμο του εγκεφάλου, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος, προκαλώντας την ακατάλληλη πυροδότησή τους.
• Η Θεραπεία: Η γνώση του μηχανισμού έχει ήδη οδηγήσει σε δοκιμές νέων φαρμάκων που στοχεύουν στο μπλοκάρισμα αυτών των νευρώνων, με την υπόσχεση να σταματήσουν τις εξάψεις οριστικά.

Η καθυστερημένη αλλά επιταχυνόμενη έρευνα για το γυναικείο σώμα αποδεικνύει ότι η εστίαση στη βιολογία και τις ανάγκες των γυναικών είναι ζωτικής σημασίας. Οι νέες ανακαλύψεις, από τη νευρολογική επίδραση της περιόδου μέχρι τις στοχευμένες θεραπείες για τις εξάψεις, αποτελούν την αρχή μιας νέας εποχής στην ιατρική των γυναικών. Οι επιστήμονες, οι γιατροί και οι γυναίκες σε όλο τον κόσμο μπορούν πλέον να ελπίζουν σε καλύτερη διάγνωση και ποιότητα ζωής για όλες τις φάσεις του γυναικείου κύκλου ζωής.