Πώς μπορούν να μάθουν τα παιδιά μου να λένε την αλήθεια, να σέβονται, να αγαπούν τον εαυτό τους, να είναι δίκαια και γενικότερα να υιοθετήσουν τις αξίες της οικογένειας;
Είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα που απασχολεί τους γονείς για το πώς θα μεταδώσουν τις αξίες στα παιδιά τους. Το έργο αυτό των γονιών είναι πολύ δύσκολο και ο βαθμός δυσκολίας αυξάνεται όταν τα παιδιά μπαίνουν στην εφηβεία. Οι έφηβοι τείνουν να εξετάζουν τις οικογενειακές αξίες και να υιοθετούν αυτές που ταιριάζουν στην προσωπικότητα τους. Σ΄αυτό το σημείο, ξεκινάει η σύγκρουση αξίων μεταξύ των γονιών και των εφήβων. Οι έφηβοι μπορεί να αντιδράσουν σε αξίες όπως η θρησκεία, η μόρφωση, ή το κριτήριο επιλογής φίλων. Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς ώστε να μειωθούν οι εντάσεις;
• Γονείς ως πρότυπο: Οι γονείς πρέπει να αποτελούν πρότυπο οι ίδιοι όσον αφορά τις αξίες που υπερασπίζονται. Τα παιδιά και κυρίως οι έφηβοι παρατηρούν τους γονείς τους, ως προς το τρόπο συμπεριφοράς τους, τις συνήθειές τους, τα πιστεύω τους και επιλέγουν εκείνες που είναι πιο αποτελεσματικές σε διάφορες περιπτώσεις. Για παράδειγμα, αν ένας γονιός χρησιμοποιεί τον θύμο του για να αποκτήσει αυτό που θέλει, τότε το παιδί θα μιμηθεί το ίδιο, αφού βλέπει ότι έχει αποτέλεσμα.
• Δεν επιβάλει κάποιος τις αξίες του, αλλά δέχεται να τις συζητήσει: Οι γονείς δεν μπορούν να επιβάλλουν τις αξίες και τα πιστεύω στα παιδιά τους. Ο κάθε άνθρωπος αντιδρά διαφορετικά στα διαφορά ερεθίσματα που δέχεται από το περιβάλλον, διαμορφώνοντας με αυτό τον τρόπο την προσωπικότητα του και τον κώδικα αξιών του. Συζητήστε με τα παιδιά σας για τις αξίες σας και χρησιμοποιείστε παραδείγματα για το πως μια αξία σας έχει βοηθήσει στη ζωή σας.
• Αλλάξτε τον εαυτό σας: Εξετάστε αν οι αξίες και τα πιστεύω σας συμφωνούν με την προσωπικότητα σας ή απλά τις έχετε υιοθετήσει κάποια στιγμή στη διάρκεια της ζωής σας. Πριν λοιπόν έρθετε σε σύγκρουση με τα παιδιά σας κάντε τις εξής ερωτήσεις:
• «Ποια είναι η αξία μου;» δείτε πίσω από τις συμπεριφορές και αναγνωρίστε ποιο είναι το πιστεύω σας.
• Από πού προήλθε: προέρχεται από την οικογένεια, τους φίλους, ή απλά την απέκτησα χωρίς σκέψη κάπου στην πορεία.
• Γιατί την διατηρώ; Πως η συγκεκριμένη αξία με έχει επηρεάσει στη ζωή μου; ποιες εμπειρίες συνηγορούν στο ότι αυτή η αξία είναι μια σημαντική αξία που θέλω να κρατήσω;
• Ρωτήστε τον εαυτό σας: «πόσο σημαντικό είναι το παιδί μου να είναι σαν και έμενα κι εγώ σαν και αυτό;», «Μπορούμε να είμαστε διαφορετικοί και να εξακολουθούμε να αγαπάμε ο ένας τον άλλον και να εκτιμούμε την σχέση μας».
Να θυμάστε ότι όταν σέβομαι τις επιλογές κάποιου και τις κατανοώ δεν σημαίνει ότι συναινώ για αυτές.