Παγκόσμια Ημέρα Κατά του Σχολικού Εκφοβισμού: Μία ιστορία από την εποχή που το bullying ήταν κανονικότητα
Κλέλια Φατούρου
6 Μαρτίου 2022
90s. Η ωραιότερη δεκαετία για cool μουσική, ψηλόμεσα τζιν παντελόνια, ραβασάκια, φλερτ χωρίς social media. Θα ήθελα πολύ να τη θυμάμαι με νοσταλγία και ζεστασιά, αλλά απλώς νιώθω ανακούφιση που πέρασε. Η δεκαετία που με βρήκε στο δημοτικό και τις αρχές γυμνασίου ήταν ό,τι χειρότερο έχω ζήσει.
Το σχολείο ήταν κάθε μέρα ένα ναρκοπέδιο. Για τα παιδιά που μόλις είχαν έρθει από την Αλβανία, για τα παιδιά που είχαν μαθησιακές δυσκολίες, μία μεγάλη μύτη, 5 κιλά παραπάνω. Διέσχιζες το προαύλιο και δεν ήξερες τι θα ακούσεις. Φυσικά δεν το έκανες μόνος σου. Έπαιρνες 3-4 φίλες και κυκλοφορούσατε όλες μαζί σαν σμήνος, μην τυχόν και ξεχωρίσει κάποια από το πλήθος. Εγώ τουλάχιστον έτσι ένιωθα.
Δεν χρειαζόταν να είσαι παχύσαρκος, ούτε καν υπέρβαρος, για να σου μείνει η στάμπα της χοντρής (λέξη που πλέον έχει απενοχοποιηθεί). Σε ακολουθούσε για χρόνια ως επιθετικός προσδιορισμός που γινόταν το βασικό σου γνώρισμα. Πέρα από τις λεκτικές επιθέσεις και τα χοντρο-κομμένα αστεία, είχα ζήσει 2-3 περιστατικά που ήταν πραγματικά αισχρά. Έμπαινα σε μία άλλη τάξη και χτυπούσαν τα πόδια τους ρυθμικά στο πάτωμα (ότι και καλά γίνεται σεισμός όταν περπατάω). Είχα δεχτεί τηλέφωνο στο σπίτι μου, γιατί τότε ήταν πολύ εύκολο να ανακαλύπτεις το σταθερό, για να με κοροϊδέψουν και να μου το κλείσουν. Δεν έκανα ποτέ τίποτα για αυτό. Δεν έκανε κανείς κάτι για αυτό. Ήταν απλώς μία κανονικότητα και περίμενες να ενηλικιωθείς για να ξεκινήσει η πραγματική ζωή.
Μετά το σχολείο, πήγαινα στα Αγγλικά. Άλλοι μαθητές, ίδιος τρόπος σκέψης. Στιχάκια που φτιάχνονταν για να κοροϊδέψουν τα κιλά μου. Υπενθυμίζω ότι ήμουν 12, 13, 14 χρονών και ακόμα δεν είχα αναπτυχθεί πλήρως. Σε αυτή την άχαρη ηλικία, που απλώς δεν έχεις ψηλώσει και το σώμα σου είναι παιδικό. Ωστόσο, ένιωθα φριχτά που στα 12 δεν ήμουν μινιατούρα ενός 25χρονου μοντέλου. Που δεν ήμουν αδύνατη, δεν είχα μακριά ίσια μαλλιά και το στήθος δεν ξεχώριζε από το υπόλοιπο σώμα. Απορώ που δεν ζήτησα και συγγνώμη για το ακατανόητο της εμφάνισής μου.
Το χειρότερο από όλα ήταν ότι το bullying προερχόταν από τα αγόρια. Στην ηλικία που ένα στρέιτ κορίτσι αγωνιά για την αποδοχή του άλλου φύλου και θέλει να του ζητήσουν να χορέψει ένα μπλουζ σε πάρτι, εγώ είχα γίνει στόχος ατελείωτων προσβολών. Αν συνυπολογίσεις και τον έντονο χαρακτήρα μου, ήμουν κόκκινο πανί. Έτσι τουλάχιστον το ερμήνευα τότε εγώ. Αν καθόμουν ήσυχη και φερόμουν σαν να είμαι αόρατη, ίσως κανείς να μην μου έδινε αρνητική σημασία.
Προφανώς και τα κιλά μου δεν ήταν το αγαπημένο θέμα συζήτησης μόνο στο σχολείο. Πάντα υπάρχει η γιαγιά που σε ζυγίζει με το μάτι τους κάθε 3 μήνες που σε βλέπει και τρέμεις να πας στο χωριό γιατί περνάς μία δεύτερη κόλαση. Η θεία που θα σε ήθελε λίγο πιο στενή στους γοφούς και η ξαδέρφη που είναι αδύνατη από μικρή και δείχνει σαφώς καλύτερη με μαγιό. Από τα 10 μέχρι τα 20, το σώμα μου ήταν σαν έκθεμα σε μουσείο. Όλοι στέκονταν να το σχολιάσουν και άρεσε σε λίγους κι εκλεκτούς.
Κιλά, κιλά, κιλά. Τι κι αν πέρασαν 20 και πλέον χρόνια από τότε; Υπάρχουν αμέτρητες φορές που γίνομαι η 10χρονη Κλέλια που μισούσε τα στενά τζιν. Βλέπω ζυγαριά και νομίζω ότι με κοιτάζει κατάματα, κρίνοντάς με για εκείνο το brownie που καταβρόχθισα πριν 10 λεπτά. Βλέπω άντρες να μιλάνε στον δρόμο και είμαι πεπεισμένη ότι σχολιάζουν εμένα και τις γάμπες μου. Ξαπλώνω στο πλάι και δεν θέλω ο φίλος μου να πιάνει την κοιλιά μου (λες και θα φτιάξει στιχάκια για το πόσο χοντρή είμαι). Δίαιτες δεν κάνω, αλλά έχω ορκιστεί στον εαυτό μου ότι δεν θα αλλάξει ποτέ νούμερο (εκτός αν είναι προς τα κάτω).
Διάβασα κάπου ότι το bullying και ο σχολικός εκφοβισμός περιλαμβάνει τα πάντα. Σωματική βία, λεκτική βία, αποκλεισμός, και πλέον παρενόχληση μέσω ηλεκτρονικών μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η 6η Μαρτίου είναι απλώς μία υπενθύμιση για αυτό που πρέπει να σταματήσει. Ακόμα και αν μιλάς για αυτό στους γονείς ή τους καθηγητές, όπως έκανα εγώ, πρέπει να ληφθούν μέτρα αντιμετώπισης του προβλήματος. Μεγαλώνοντας όμως, κατάλαβα ότι οι bullies είναι δυστυχώς, θύματα bullying. Αυτός ο θυμός και το μίσος που εκτοξεύεται σε συνομήλικα παιδιά, είναι αποτέλεσμα θυμού, φόβου και μίσους που ζει μέσα τους. Όταν μεγαλώνεις ελεύθερα και χαρούμενα παιδιά, δεν θα κάνουν bullying στους άλλους.
Χαίρομαι τόσο πολύ που γράφω τη δική μου εμπειρία σε μία εποχή όπου μπορείς να είσαι ο εαυτός σου και να τον υπερασπίζεσαι. Δεν είσαι αδύνατος; Δεν θα προσπαθήσεις να χάσεις βάρος, αλλά θα αποδεχθείς τον εαυτό σου, θα τον αγαπήσεις για αυτό που είναι και η κοινωνία χρησιμοποιεί πλέον όρους, όπως «η χοντροφοβία». Προφανώς και θα υπάρχουν πάντα οι άνθρωποι που θα μισούν τη διαφορετικότητα, αλλά νομίζω πως είναι πια η μειοψηφία. Η διαφορετικότητα (αν μου επιτρέπεται ο όρος) είναι πλέον ορατή, αποδεκτή και όχι αντικείμενο χλεύης. Όσο για τους δικούς μου bullies, ελπίζω η ζωή να τους φέρεται όσο καλά φέρεται και σε εμένα και να μην μισούν τον εαυτό τους πια. Γιατί περί αυτού πρόκειται.