Ο Μάρτιος είναι μήνας ευαισθητοποίησης για την ενδομητρίωση και τα επίσημα στοιχεία κάνουν λόγο για 176 εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο που πάσχουν από την πολύ συχνή πάθηση.
Σε περίπτωση που δεν γνωρίζεις τι ακριβώς είναι, η ενδομητρίωση είναι μια καλοήθης γυναικολογική πάθηση η οποία αφορά 1 στις 10 γυναίκες παγκοσμίως. Αυτό συμβαίνει όταν έκτοπος ιστός του ενδομητρίου (φυσιολογική επένδυση της μήτρας), βρίσκεται εκτός από αυτήν και εγκαθίσταται κυρίως σε όργανα της πυέλου όπως, ωοθήκες, μήτρα (αδενομύωση), σάλπιγγες, έντερο, ουροδόχος κύστη, ουρητήρες και κάποιες φορές πιο μακριά από αυτή όπως στο διάφραγμα. Ο ιστός αυτός συμπεριφέρεται όπως αυτός του ενδομητρίου με αποτέλεσμα να επηρεάζεται από τις ορμόνες οι οποίες εκκρίνονται σε κάθε κύκλο και να αιμορραγεί σε κάθε έμμηνο ρύση. Με την πάροδο του χρόνου αυτό το αίμα και ο ιστός εξελίσσονται είτε σε κύστες, είτε σε ουλώδη ιστό, είτε σε όσους και παράλληλα προκαλούνται συμφύσεις στην περιοχή. Πολλές φορές τα όργανα κολλάνε μεταξύ τους λόγω των συμφύσεων με αποτέλεσμα να αλλοιώνεται η ανατομία της πυέλου.
H αρχή της διάγνωσης
H 31χρονη Αθανασία Μαρούλη διαγνώστηκε με ενδομητρίωση στον τυπικό-ετήσιο έλεγχο σε γυναικολόγο. Δεν είχε συμπτώματα ή κάτι που να τη θορυβήσει. Ωστόσο είχε επίπονη περίοδο από την εφηβεία, χωρίς να της έχει μιλήσει ποτέ κανείς για την ενδομητρίωση. Δυσμηνόρροια, δυσκοιλιότητα, επώδυνες κενώσεις του εντέρου, κοιλιακή διάταση, μετεωρισμός, επώδυνη ούρηση, πόνος στη σεξουαλική επαφή, δυσκολία στη σύλληψη. Αυτά είναι μερικά από τα συμπτώματα που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες γυναίκες που πάσχουν από την πάθηση.
Στην περίπτωση της Αθανασίας, που πλέον είναι μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Endogreece, μια κύστη που βρέθηκε στον τυπικό έλεγχο, στα 23 της, την σύστησε με την ενδομητρίωση. Ως τότε ήταν συμβιβασμένη πως θα πονάει για πάντα κάθε μήνα. Στόχος όλων των μελών είναι η ευαισθητοποίηση και καμία γυναίκα να μη μένει πια στη σιωπή και την άγνοια.
Η συμβίωση με την ενδομητρίωση
«Στη δική μου περίπτωση, η σχέση μου με την ενδομητρίωση χωρίζεται στην περίοδο πριν και μετά το χειρουργείο. Πριν την λαπαρασκόπηση υπήρξαν μέρες που δεν μπορούσα να ανταπεξέλθω στην καθημερινότητά μου, δεν μπορούσα να πάω στη σχολή μου. Η κύστη ενδομητρίωσης που είχα στη δεξιά ωοθήκη μού έκανε τη ζωή δύσκολη. Μετά την λαπαροσκόπηση, έκανα την θεραπεία μου αλλά συνέχισα να έχω πόνους κάθε μήνα, απλά ήξερα τον λόγο. Μεγαλώνοντας και όταν αποφάσισα πως θέλω να κάνω παιδί, άρχισαν τα άγχη της υπογονιμότητας», εξηγεί η πάσχουσα.
Η συμβίωση με την ενδομητρίωση αλλάζει την καθημερινότητα, τις σχέσεις, την ποιότητα αλλά και τον τρόπο ζωής.
«Αν έχεις διαγνωστεί με ενδομητρίωση, προσπαθείς κάθε μέρα ώστε να μην πονάς στην περίοδο σου κάθε μήνα, προσέχεις τη διατροφή σου, γυμνάζεσαι και εξετάζεσαι συχνότερα από τη μέση γυναίκα»
Η Αθανασία περιγράφει τις αλλαγές που ήρθαν στη ζωή της μετά τη διάγνωση. «Όταν διαγνώστηκα με ενδομητρίωση ημουν σε "σοβαρή" σχέση που με χώρισε έναν μήνα μετα την λαπαροσκόπηση. Δεν πτοήθηκα, αλλά τον μέλλοντα σύζυγό μου τον ενημέρωσα και συνεχίζουμε μαζί, χωρίς να αφήνουμε την ενδομητρίωση να μας επηρεάζει, σήμερα έχουμε μια κόρη 22 μηνών».
Η ίδια έχει μάθει να ζει αρμονικά με την ενδομητρίωση, έχοντας βρει τρόπους να την αντιμετωπίζει καθώς είναι γνωστό ότι δεν θεραπεύεται. «Αποτελεσματική θεραπεία δεν υπάρχει. Προσπαθώ να έχω καλύτερη ποιότητα ζωής μέσω διατροφής, γυμναστικής αλλά χωρίς να αποφεύγω τα παυσίπονα κατά την περίοδο ή την ωορρηξία».
Συμβουλές προς τις γυναίκες που μόλις πήραν στα χέρια τους τη διάγνωση
Η πάσχουσα πιστεύει ότι ως χώρα βρισκόμαστε πολύ πίσω ως προς τη σωστή πληροφόρηση και την ευαισθητοποίηση γύρω από το θέμα της ενδομητρίωσης. Τα τελευταία χρόνια όπως υπογραμμίζει, υπάρχουν γιατροί που είναι γνώστες της πάθησης και αντιμετωπίζουν την ασθενή σωστά αλλά υπάρχουν και επιστήμονες που δεν γνωρίζουν την πάθηση. Από την άλλη, πολλές φορές οι πάσχουσες δεν μιλάνε για την ενδομητρίωση και τα βιώματά τους ώστε η κοινωνία να μάθει για τη σοβαρότητα της πάθησης.
Οι συμβουλές της προς μια γυναίκα που μόλις διαγνώστηκε με ενδομητρίωση, είναι πολύ συγκεκριμένες. «Το πρώτο βήμα είναι να έχει έναν καλό γιατρό που να γνωρίζει την πάθηση, στη συνέχεια να είναι αισιόδοξη, να "ακούει" το σώμα της, να το φροντίζει και να μην παραλείπει τον τακτικό της έλεγχο», λέει η Αθανασία Μαρούλη, δίνοντας μια ακόμη συμβουλή σε νεαρά κορίτσια αλλά και μεγαλύτερες γυναίκες που έχουν επίπονη περίοδο, δυσμηνόρροια, πολυκυστικές ωοθήκες ή καθησυχάζουν τον εαυτό τους με το να υποστηρίζουν ότι είναι νορμάλ να πονούν κατά την περίοδο. «Η συμβουλή μου είναι να το ψάξουν. Τους επικοινωνώ πως κι εγώ είμαι παθούσα, πως δεν είναι νορμάλ ο πόνος. Προσπαθώ να τις αφυπνίσω ώστε να μην μένουν πίσω από μια "εύκολη" διάγνωση, υποφέροντας».
Η ελπίδα για αλλαγή
Στην Ελλάδα, υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος ως προς την έγκαιρη διάγνωση της ενδομητρίωσης , καθώς πολλά από τα συμπτώματα της παρερμηνεύονται από τους γιατρούς, αλλά και από τις ίδιες τις πάσχουσες και το οικογενειακό τους περιβάλλον, αν σκεφτεί κανείς ότι ο μέσος χρόνος διάγνωσης της πάθησης είναι τα 7 με 10 έτη.
Η 31χρονη θέλει να προσθέσει κάτι ακόμη με την ελπίδα να ακουστεί περισσότερο εκεί έξω. «Θα ήθελα να ευαισθητοποιηθούν περισσότερο οι γιατροί και να πιστέψουν τις πάσχουσες για τους πόνους που βιώνουν και να μην αγνοούν τα συμπτώματα. Επίσης θα ήθελα η ιατρική κοινότητα να προσπαθήσει να εξελιχθεί σε αυτόν τον τομέα της γυναικολογίας, ώστε να βρεθεί θεραπεία».
