«Bread & Roses»: Οι Αφγανές γυναίκες «σπάνε» τη σιωπή της καταπίεσης σε ένα συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ

Από τον Αύγουστο του 2021, οι Ταλιμπάν ανέκτησαν τον έλεγχο στο Αφγανιστάν. Και οι γυναίκες, πλέον, δεν έχουν το δικαίωμα να εργαστούν, να σπουδάσουν, να περπατήσουν έξω μόνες τους. Δεν έχουν καν το δικαίωμα να ακούσουν τη φωνή άλλων γυναικών. Οι Ταλιμπάν, όμως, εξακολουθούν να υποστηρίζουν ότι οι νέοι νόμοι είναι αποδεκτοί από την κοινωνία του Αφγανιστάν.

Και το «Bread & Roses» είναι ένα ντοκιμαντέρ που γυρίστηκε στο Αφγανιστάν, από γυναίκες που είναι καταδικασμένες να ζουν ακριβώς σε αυτήν την ασφυκτική καθημερινότητα και πρωί-βράδυ αντιστέκονται στο καθεστώς των Ταλιμπάν. Δεν έχει αφήγηση, είναι βασισμένο κυρίως στις πρωταγωνίστριες που κινηματογραφούν τον εαυτό τους. Τις βλέπεις στις διαδηλώσεις, τις βλέπεις να ζητούν ελευθερία, τις βλέπεις να βγάζουν βίντεο όταν συλλαμβάνονται σε αυτές τις διαδηλώσεις, όταν ψεκάζονται με δακρυγόνα και όταν οι Ταλιμπάν φτάνουν στις πόρτες τους.

WHO

Νίλα Ιμπραχίμι: Στα 14, ξεκίνησε να τραγουδάει για τα δικαιώματα των Αφγανών κοριτσιών. Σήμερα, τιμήθηκε με το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης για Παιδιά

Το ντοκιμαντέρ σκηνοθετείται από την Αφγανή Σάρα Μάνι, που ζει στο εξωτερικό, η οποία έχει επίσης δημιουργήσει το 2018 ένα σκληρό ντοκιμαντέρ για τον βιασμό των Αφγανών κοριτσιών, το «A Thousand Girls Like Me», αλλά το «Bread & Roses» υποστηρίζεται και από το Χόλιγουντ. Παραγωγός είναι η βραβευμένη με Όσκαρ ηθοποιός, Τζένιφερ Λόρενς, και η εκτελεστική παραγωγός η βραβευμένη με Νόμπελ Ειρήνης ακτιβίστρια, Μαλάλα Γιουσαφζάι, η οποία υπήρξε και η ίδια κάποτε θύμα πυροβολισμών από τους Ταλιμπάν.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Apple Films (@applefilms)

«Απλώς ένιωθα απελπισμένη να κάνω κάτι»

Σε συνέντευξή της στο BBC, η Τζένιφερ Λόρενς λέει ότι το να παρακολουθεί τις ειδήσεις μετά την αποχώρηση του αμερικανικού στρατού από το Αφγανιστάν και το όσα είδε να περνούν οι γυναίκες, ήταν αυτά που την ώθησαν να αναλάβει δράση ήδη από το 2021. «Απλώς ένιωθα απελπισμένη να κάνω κάτι. Και οι κάμερες βοηθούν όταν δεν υπάρχει βοήθεια». Πριν κάνει το οτιδήποτε, ήθελε να μάθει εάν κάποιος βιντεοσκοπούσε τι συνέβαινε στις γυναίκες και τα κορίτσια του Αφγανιστάν μέσα από τη χώρα. «Ήταν σημαντικό για εμάς να έχουμε μάτια μέσα από την Καμπούλ, γιατί αυτό ακριβώς δεν ήθελαν οι Ταλιμπάν», λέει. «Έτσι, όταν απευθυνθήκαμε στη Σάρα, καθώς ήμασταν ήδη εξοικειωμένοι με τη δουλειά της, διαπιστώσαμε ότι ήδη συγκέντρωνε υλικό από κορίτσια επιτόπου στην Καμπούλ».

Η ίδια εξηγεί, ότι οι γυναίκες στο ντοκιμαντέρ διδάχθηκαν πώς να χρησιμοποιούν τις κάμερες και πώς, εφόσον είναι εφικτό, να μάθουν να μην τις πιάνουν. «Πέρασα χρόνο στα σύνορα του Αφγανιστάν, για να μπορέσω να είμαι κοντά στην ομάδα μου και να συλλέξω το υλικό», τονίζει από την πλευρά της η σκηνοθέτιδα στο BBC.

«Φτιάξαμε μια ομάδα για να εκπαιδεύσουμε τις γυναίκες πώς να κινηματογραφούν τους εαυτούς τους και να το κάνουν με ασφαλή τρόπο, ώστε αν τα κινητά τους τηλέφωνα ελέγχονταν από τους Ταλιμπάν, να μην το μάθουν».

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Malala Yousafzai (@malala)

Τη στιγμή που γυναίκες στην Αμερική χάνουν τη ζωή τους μετά την ανατροπή της απόφασης Roe v Wade, και ο διάλογος στη χώρα σχετικά με τις αμβλώσεις είναι τόσο έντονος, η Λόρενς είχε την ανάγκη να δημιουργήσει ένα ντοκιμαντέρ για όσα περνούν οι γυναίκες στο Αφγανιστάν. «Το Bread & Roses γεννήθηκε περισσότερο από μια ανάγκη», τονίζει στο BBC.

Για τη Μαλάλα, η ίδια η πράξη των γυρισμάτων ήταν ο τρόπος των γυναικών στο ντοκιμαντέρ να αντιμετωπίσουν τους περιορισμούς στη ζωή τους. «Είναι ένας πολύ ισχυρός τρόπος αντίστασης για τις Αφγανές γυναίκες να κάνουν τις φωνές τους να ακουστούν και να γίνουν ορατές ενάντια στους Ταλιμπάν, όταν χρησιμοποιούν ό,τι έχουν στη διάθεσή τους για να φιμώσουν τις γυναίκες», υποστηρίζει. Και η ίδια, πιστεύει ότι η δημόσια πίεση μπορεί τελικά να είναι αυτό που χρειάζεται για να κάνουν πίσω οι Ταλιμπάν. «Για να τους αντισταθούμε, πρέπει να κάνουμε ό,τι δεν θέλουν να κάνουμε. Οι γυναίκες πρέπει να βρίσκονται σε αυτά τα δωμάτια. Τα δικαιώματα των γυναικών πρέπει να είναι στην ημερήσια διάταξη, πρέπει να φωνάξουμε το έμφυλο απαρτχάιντ και να το κωδικοποιήσουμε σε συνθήκες, έτσι ώστε δράστες, όπως οι Ταλιμπάν, να λογοδοτήσουν για τα εγκλήματα που διαπράττουν κατά των Αφγανών γυναικών».

Το ντοκιμαντέρ «Bread & Roses», θα κάνει πρεμιέρα στην Apple TV+ στις 22 Νοεμβρίου.