Πώς το περιοδικό Ms, άλλαξε τα δεδομένα για τις γυναίκες και βοήθησε στην απελευθέρωσή τους
JTeam
13 Ιουλίου 2025
Το γυναικείο περιοδικό Ms έκανε την παρθενική του εμφάνιση στα περίπτερα, την 1η Ιουλίου 1972 - με εξώφυλλο την Wonder Woman. Στην πραγματικότητα βέβαια, είχε κάνει το ντεμπούτο του λίγους μήνες νωρίτερα, στις 20 Δεκεμβρίου 1971, ως ένθετο 40 σελίδων στο περιοδικό New York· με μία και μόνο συντάκτρια, την Γκλόρια Στάινεμ, η οποία το ίδρυσε κιόλας.
Με γνώμονα πως οι ιδρύτριες του περιοδικού Ms, είχαν μία σημαντική ευκαιρία στα χέρια τους για να κερδίσουν τους αναγνώστες και ουσιαστικά να προκαλέσουν συζήτηση, αποφάσισαν να μην ασχοληθούν με ανάλαφρα και τυπικά θέματα, αλλά με εκείνα που δεν άγγιζε κανείς. Κοινωνικά ζητήματα της εποχής, όπως ο φεμινισμός, οι αμβλώσεις, η μαύρη οικογένεια, η απο-σεξουαλικοποίηση της αγγλικής γλώσσας και ούτω καθεξής. Το αποτέλεσμα; Μέσα σε οκτώ ημέρες, 300.000 αντίτυπα εξαντλήθηκαν. Το πρώτο περιοδικό στις ΗΠΑ, που ιδρύθηκε και διευθυνόταν μόνο από γυναίκες ήταν, παρά τις αντιρρήσεις των επικριτών, μια επιτυχία.
Αυτή η μοναδική ιστορία του πρωτοποριακού περιοδικού Ms, αλλά και η επίδρασή του στην απελευθέρωση των γυναικών, ξετυλίγεται στο ντοκιμαντέρ του HBO «Dear Ms: A Revolution in Print», το οποίο έκανε πρεμιέρα στο φεστιβάλ Tribeca, νωρίτερα φέτος. Όπως γράφει ο Guardian, το ντοκιμαντέρ έχει πλούσιο υλικό από αρχεία και συνεντεύξεις που παραχώρησαν οι πρώτες συντάκτριες του, καθώς και γυναίκες που συνεργάστηκαν μαζί του.
Το Dear Ms: A Revolution in Print αφηγείται την ιστορία σε τρία επεισόδια· Σαλίμα Κορόμα, Άλις Γκου και Σεσίλια Αλδαρόντο έχουν αναλάβει τη σκηνοθεσία κάθε διαφορετικού επεισοδίου. Με απόλυτη προσοχή και ενσυναίσθηση, εξερευνούν θεματικές που απασχόλησαν το περιοδικό Ms, όπως η ενδοοικογενειακή βία, η παρενόχληση στον χώρο εργασίας και η σεξουαλικότητα, καθώς και οι προκλήσεις και επικρίσεις (φυσικά) που αντιμετώπισαν.
Όμως, χάρη στο περιοδικό Ms, όροι όπως ενδοοικογενειακή βία και σεξουαλική παρενόχληση, δεν παρέμειναν στην αφάνεια, αλλά έγιναν ορατοί. Οι γυναίκες είχαν ελάχιστα νομικά δικαιώματα εκείνη την εποχή, ενώ αντίστοιχα και οι γυναίκες δημοσιογράφοι περιορίζονταν σε θέματα μόδας και οικιακής ζωής. Βέβαια, πίσω στα παρασκήνια, είχαν ήδη σχηματιστεί φεμινιστικές οργανώσεις, όπως οι Redstockings.
Η Γκλόρια Στάινεμ, η ήδη καταξιωμένη δημοσιογράφος που κάλυπτε ένα από αυτά τα φεμινιστικά κινήματα, του οποίου ήταν και βασικό μέλος, εξηγεί πως «πολλά από αυτά τα άρθρα παραμένουν επίκαιρα», με την πρώτη αρχισυντάκτρια Σουζάν Μπράουν Λεβίν, να συμπληρώνει: «Δεν ήμασταν έτοιμες για την ανταπόκριση. Είχαμε πολλά γράμματα - ένας καταρράκτης επιστολών».
Φυσικά, ουδείς αλάνθαστος και το περιοδικό Ms, έκανε ένα και πολύ σημαντικό. Όπως παραδέχεται η Σουζάν Μπράουν Λεβίν Λεβίν: «Κάναμε λάθος, προβάλλαμε μαύρες συγγραφείς, αλλά με ελάχιστες μαύρες στο εξώφυλλο και καμία στην ιδρυτική ομάδα».
Η Άλις Γουόκερ, η οποία έγινε συντάκτρια και προώθησε τις φωνές άλλων -όπως της Μισέλ Γουάλας - παραιτήθηκε το 1986, γράφοντας για την «ταχεία αποξένωση» που ένιωσε λόγω έλλειψης ποικιλομορφίας. Με τη σειρά της, η Γουάλας, που είχε βρεθεί στο εξώφυλλο του περιοδικού το 1979, θυμάται που της αφαίρεσαν τα ράστα και της έκαναν έντονο μακιγιάζ. «Θέλω να ασκήσω κριτική, αλλά με στήριξαν. Δεν ξέρω τι θα είχα απογίνει αν δεν υπήρχε το Ms». Παρ’ όλα αυτά, έφυγε κι εκείνη από το περιοδικό: «Δεν ένιωθα άνετα με λευκές γυναίκες να μιλούν εκ μέρους μου».
Ο κεντρικός άξονας του ντοκιμαντέρ, είναι η πολύπλευρη και τρυφερή εικόνα του περιοδικού, εξηγεί η Σαλίμα Κορόμα με την Σεσίλια Αλδαρόντο να προσθέτει πως «αν μιλάς μόνο για τα καλά και όχι για τις σκιές, δημιουργείς μια μονοδιάστατη εικόνα. Το γεγονός ότι πάλευαν με αυτά τα ζητήματα στις ίδιες τους τις σελίδες είναι κάτι που το κάνει αξιοθαύμαστο».
«Είναι εύκολο να είσαι επικριτικός. Αλλά όταν μιλάς με αυτές τις γυναίκες, συνειδητοποιείς πως προέρχονταν από μια εποχή που δεν μπορούσαν καν να έχουν τραπεζικό λογαριασμό. Είναι τιμή να μιλάς μαζί τους», καταλήγει η Κορόμα.
