Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί περνάμε τόσο χρόνο στα social media; Σίγουρα σχετίζεται κάπως με το ότι εκεί επικοινωνούμε με τα αγαπημένα μας πρόσωπα, αλλά αποκλείεται να είναι μόνο αυτό.
Σύμφωνα με νέα βρετανική έρευνα, η ψυχολογία βελτιώνεται σημαντικά όταν κάνουμε διάλειμμα από τα social media. Συγκεκριμένα, τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης μειώνονται σημαντικά αν κάνουμε αποχή από το TikTok, το Instagram, το Twitter και το Facebook, ακόμη και μόνο για μία εβδομάδα.
Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Bath, με επικεφαλής τον Dr Jeff Lambert του Τμήματος Υγείας, δημοσίευσαν την έρευνα στο "Cyberpsychology, Behaviour and Social Networking" και στηρίχθηκαν στη μελέτη 154 συμμετεχόντων από 18 ως 72 ετών που ήταν καθημερινοί χρήστες των social.
Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν τυχαία σε δύο ομάδες. Η πρώτη συνέχισε κανονικά τη χρήση των social media σε καθημερινή βάση, ενώ η δεύτερη σταμάτησε για μία εβδομάδα, αποκτώντας περισσότερο ελεύθερο χρόνο κατά μέσο όρο οκτώ με εννέα ώρες την εβδομάδα.
Η ψυχική υγεία των ατόμων ήταν αντικείμενο μελέτης τόσο στην αρχή όσο και στο τέλος της έρευνας κι εκεί παρατηρήθηκε ότι μία εβδομάδα χωρίς social είναι λυτρωτική για την ψυχική μας υγεία.
«Η χρήση των social media είναι τόσο γενικευμένη που πολλοί από εμάς το κάνουμε χωρίς να σκεφτόμαστε, από τη στιγμή που ξυπνάμε μέχρι που κλείνουμε τα μάτια μας το βράδυ. Εξαιτίας αυτής της τεράστιας χρήσης των social media, υπάρχουν αυξανόμενες ανησυχίες για τις επιπτώσεις στην ψυχική υγεία. Η μελέτη μας έδειξε ότι πολλοί συμμετέχοντες παρατήρησαν οφέλη από την εβδομαδιαία αποχή των social media, εμφανίζοντας βελτιωμένη διάθεση και λιγότερο άγχος γενικά, πράγμα που σημαίνει ότι ακόμη κι ένα σύντομο διάλειμμα μπορεί να έχει θετική επίπτωση», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Dr Lambert.
Όπως πρόσθεσε ωστόσο, όσα άτομα δυσκολεύονται να αποχωριστούν τα social, αξίζει να κάνουν μια δοκιμή για να δουν κατάπόσο θα τους βοηθήσει αυτή η απόσταση από τα αγαπημένα τους μέσα. Οι ερευνητές μάλιστα θα εξετάσουν κατά πόσο το ψυχικό όφελος διαρκεί αν η αποστασιοποίηση από τα social διαρκέσει πάνω από μία εβδομάδα. Αν κάτι τέτοιο επιβεβαιωθεί, σύμφωνα με τους ίδιους, τότε θα πρέπει να ληφθεί υπόψη από τους ειδικούς της ψυχικής υγείας ως ακόμη μία κλινική-θεραπευτική επιλογή.
Όλος αυτός ο εθισμός με τα social ξεκινά από τον εγκέφαλό μας. Κάθε φορά που μαθαίνουμε μια νέα πληροφορία, παράγεται η ουσία που μας κάνει να νιώθουμε καλά, η ντοπαμίνη. Αυτό σημαίνει ότι όποτε έχουμε μια νέα ειδοποίηση ή ένα νέο μήνυμα, ο εγκέφαλός μας ενθουσιάζεται με τα καινούρια πράγματα που μαθαίνει, κι έτσι παράγει ντοπαμίνη.
Επιπλέον, παλαιότερη έρευνα δείχνει ότι το να μιλάει κανείς για τον εαυτό του στα social, του δίνει μιας μορφής επιβράβευση ενώ ταυτόχρονα ενεργοποιεί και μια αίσθηση ευχαρίστησης, παρόμοια με αυτήν που προκαλεί το φαγητό, τα χρήματα και το σεξ. Παραλλήλως, η ντοπαμίνη εκκρίνεται όταν ολοκληρώνουμε μικρές εργασίες, όπως το να απαντήσουμε σε ένα mail. Αν το δείτε έτσι, δεν μας κάνει καθόλου εντύπωση ότι ο εγκέφαλός μας μάς κάνει να επιστρέφουμε ξανά και ξανά σε αυτά. Τα social media ακούγονται καταπληκτικά, και σε κάποιο βαθμό, είναι όντως. Τα ίδια τα social media δεν προκαλούν κάτι κακό. Το κακό προκαλείται από την απουσία ισορροπίας.
Το πρόβλημα ξεκινάει όταν αρχίζουμε να ζούμε σε μια πραγματικότητα που δεν είναι και τόσο πραγματική. Αυτό είναι αρκετό για να κάνουμε μια δοκιμή να μειώσουμε τον χρόνο που αφιερώνουμε μπροστά στις οθόνες και στα social.
