Το καλοκαίρι είναι η εποχή της θάλασσας, του ήλιου, των διακοπών. Για κάποιους όμως είναι και η εποχή της καλοκαιρινής κατάθλιψης. Η εποχική συναισθηματική διαταραχή (SAD) εμφανίζεται συχνότερα το χειμώνα, όταν οι μέρες είναι μικρότερες και η θερμοκρασία χαμηλότερη, αλλά μπορεί να συμβεί και το καλοκαίρι.
Η πρώτη αναφορά στην καλοκαιρινή SAD στην επιστημονική έρευνα έγινε το 1987, όταν ο Δρ. Rosenthal, καθηγητής κλινικής ψυχολογίας στην ιατρική σχολή του Georgetown, δημοσίευσε μία έκθεση στην οποία ανέλυε τα συμπτώματα 12 ατόμων που εμφάνιζαν εποχική κατάθλιψη ανάμεσα στο Μάρτιο και τον Οκτώβριο. Σύμφωνα με τον Δρ. Rosenthal, η καλοκαιρινή SAD είναι περισσότερο ταραχώδης από τη χειμερινή· ενώ τα άτομα με χειμερινή SAD μπορεί να κοιμούνται και να τρώνε περισσότερο, όσοι έχουν καλοκαιρινή SAD είναι πιο πιθανό να έχουν αϋπνίες και λιγότερη όρεξη.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα αίτια της καλοκαιρινής SAD δεν είναι ξεκάθαρα. «Υποθέτουμε πως είναι η ζέστη και η υγρασία» λέει η Δρ. Kelly Rohan, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Vermont. Υπάρχουν ενδείξεις ότι κάποιες από τις ορμόνες και τους νευροδιαβιβαστές που ρυθμίζουν τη διάθεση, όπως η νορεπινεφρίνη, η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη, βοηθάνε επίσης στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος, αλλά ο μηχανισμός της καλοκαιρινής SAD δεν έχει ακόμα ανακαλυφθεί.
Επιστήμονες που μελετούν την εποχική κατάθλιψη ανησυχούν επίσης ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα αρχίσουν να εμφανίζουν συμπτώματα καλοκαιρινής SAD τα επόμενα χρόνια, λόγω της κλιματικής αλλαγής και της ανόδου της θερμοκρασίας σε επίπεδα που ο ανθρώπινο οργανισμός δεν έχει συνηθίσει.
Μια ακόμη εποχική αλλαγή που μπορεί να σχετίζεται με την καλοκαιρινή SAD (και να επιδεινωθεί λόγω της κλιματικής αλλαγής) είναι η αυξημένη παρουσία της γύρης. Σύμφωνα με τον Δρ. Teodor Postolache, καθηγητή ψυχιατρικής στην ιατρική σχολή του University of Maryland, η αντίδραση του ανοσοποιητικού σε αλλεργιογόνα όπως η γύρη επηρεάζει σχεδόν όλο το σώμα. Ένας από τους μηχανισμούς είναι και η αύξηση της κυκλοφορίας κυτοκινών, πρωτεϊνών που ρυθμίζουν τις φλεγμονές και συνδέονται με την κατάθλιψη.
Επειδή ακριβώς η καλοκαιρινή SAD είναι εποχική, είναι πολύ δύσκολο να καταλάβει κανείς αν όντως τον επηρεάζει- με τον ερχομό της επόμενης εποχής, η SAD και τα συμπτώματά της εξαφανίζονται. Γι’αυτό το λόγο είναι σημαντικό όποιος υποψιάζεται ότι μπορεί να έχει SAD να παρακολουθεί και να καταγράφει τις μεταβολές στη διάθεσή του, ψάχνοντας για επαναλαμβανόμενα μοτίβα. Αν τα συμπτώματα δεν υποχωρήσουν έπειτα από δύο εβδομάδες, καλό είναι να αναζητήσει τη βοήθεια ειδικού.
Στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της καλοκαιρινής SAD μπορεί να βοηθήσουν τα συχνά κρύα ντουζ και οι περίπατοι νωρίς το πρωί, πριν η θερμοκρασία ανέβει. Όσοι επηρεάζονται από τον ήλιο, μπορούν να χρησιμοποιήσουν σκούρα γυαλιά ή κουρτίνες συσκότισης. «Αν κάτι βοηθάει, συνέχισε να το κάνεις» συμβουλέυει ο Δρ. Rosenthal.
