Η Patti Smith δεν θα σταματήσει να δουλεύει, αντιπαθεί να τη λένε ροκ ποιήτρια και χάνεται συνέχεια σε ένα δημιουργικό κενό
Κλέλια Φατούρου
28 Νοεμβρίου 2022
Η Patti Smith είναι από τις καλλιτέχνιδες που κάνει πολλά πράγματα μαζί, αλλά θέλει απλώς να την αποκαλούν εργάτρια. Κάποια που παράγει έργο, αλλά που θα είναι εξαιρετικό. Έτσι όπως νιώθει για εκείνους που φτιάχνουν πολύ καλό καφέ, εξαιρετικό ψωμί και είναι καλοί σε ένα πράγμα.
Σε αντίθεση με την ίδια, που βρίσκεται μονίμως σε μία κίνηση, σωματική και νοητική, γράφει (ποίηση και βιβλία), ερμηνεύει, τραγουδά, ζωγραφίζει. Μίλησε στο Harper's Bazaar, ενώ βρισκόταν στο Παρίσι, για το τελευταίο της βιβλίο, τον ρόλο της νοικοκυράς, που δεν ήταν ο καλύτερός της, το πένθος και αυτό το κενό που την ακολουθεί, αλλά που ξέρει ότι θα γεννήσει κάτι δημιουργικό.
Το βιβλίο "A Book of Days" είναι η καταγραφή των ημερών της, με μία φωτογραφία από την ίδια. Από την ώρα που γράφει, που σκέφτεται, ένα πολύτιμο αντικείμενο που ανήκει σε κάποιον αγαπημένο που έχασε. Όπως η μητέρα, ο σύζυγος και πολλοί καλοί της φίλοι. «Κάποιες φορές, το πένθος βιώνεται σαν να είναι φρέσκο. Ξυπνάω μέσα στη νύχτα, θυμάμαι ότι ο άντρας μου δεν ζει, και αν και πέθανε πριν από 27 χρόνια, κλαίω. Αλλά το πένθος πια είναι σαν ανακούφιση και υπενθύμιση του ότι είμαι ζωντανή. Γιατί θέλω να ζήσω, παρά τα τραγικά που συμβαίνουν και ακούμε στις ειδήσεις».
Η 76ρονη καλλιτέχνιδα δεν φοβάται τη σιωπή ή το να μείνει για ώρα με τις σκέψεις της. Ήταν εξάλλου κάτι που έκανε και η μητέρα της ενώ κάπνιζε, αν και απαντούσε τίποτα στην ερώτηση «τι σκέφτεσαι;». «Έχεις ένα πρόβλημα και έχεις και τη λύση αλλά είσαι σε αυτή την ενδιάμεση κατάσταση όπου νιώθεις όλο το βάρος. Είσαι σε αυτό το κενό, που είναι σαν να είσαι άδειος. Εκεί που βρίσκομαι εγώ τώρα».
Η πρώτη της ανάγνωση ποίησης ήταν το 1971, στην Εκκλησία του Αγίου Μάρκου στο East Village. Ο υπάλληλος ενός μαγαζιού με δίσκους έγινε ο κιθαρίστας (που παραμένει μέχρι σήμερα) και έπρεπε να παίξει μουσική σαν να συγκρούονταν αμάξια, ενώ εκείνη απήγγειλε. Αυτό έκανε πάντα με τα δικά της κομμάτια αλλά και άλλων, όπως με το "Gloria" του Van Morrison. «Το αγάπησα σε πολύ μικρή ηλικία και ποτέ δεν κοίταξα πίσω».
Απεχθάνεται να την αποκαλούν «βασίλισσα ή πριγκίπισσα της punk». Τώρα που μεγάλωσε είναι η νονά της punk, ή η ροκ ποιήτρια. Δεν τα πάει καλά με τις ταμπέλες και θέλει απλώς να είναι εργάτρια. Όπως δεν άντεξε και την ταμπέλα της μαμάς-νοικοκυράς, όταν το 1980 παντρεύτηκε τον Fred Smith των MG5 και αποσύρθηκε από την τέχνη της για τα επόμενα 16 χρόνια.
«Ήξερα καλά πώς είναι να είσαι, ας πούμε, ροκ σταρ, να κάνεις χόρτο και να γράφεις ποίηση μέσα στη νύχτα. Αλλά έβρισκα χαρές και στην άλλη ζωή. Όπως το να ράβω κουμπιά για το πουκάμισο του άντρα μου ή να μαντάρω τη φούστα της κόρης μου. Δεν ήμουν καλή αλλά ένιωθα ότι έχω πετύχει κάτι». Και ενώ όλοι θεώρησαν ότι εκείνη αποσύρθηκε για πάντα, εκείνη απλά είχε ενδώσει στο δημιουργικό της κενό, είχε αναλάβει έναν άλλο ρόλο και περίμενε την επιστροφή της. Και εκείνη ήξερε ότι αυτές οι περίοδοι είναι απαραίτητες, κυρίως για την προσωπική εξέλιξη.