Η ευεξία σήμερα έχει μετατραπεί από μια έννοια υγείας και φροντίδας προς τον εαυτό μας σε μια μανία γεμάτη μόδες, αλγορίθμους και επιφανειακές λύσεις. Πολλές από τις τάσεις που υπόσχονται ενέργεια, μακροζωία και ορμονική ισορροπία, στην πραγματικότητα διαταράσσουν την ευαίσθητη ενδοκρινική ισορροπία του σώματος. Η ζημιά δεν φαίνεται πάντα άμεσα, αλλά είναι σωρευτική και συχνά δύσκολη να αντιστραφεί.
Αυτές οι διαδεδομένες “υγιεινές” πρακτικές μπορεί στην πραγματικότητα να σαμποτάρουν τις ορμόνες σας:
1. Κρύες βουτιές κάθε πρωί
Αν και οι κρύες βουτιές έχουν ευεργετικά αποτελέσματα, ο συγχρονισμός τους είναι κρίσιμος. Το πρωί, η κορτιζόλη βρίσκεται φυσιολογικά σε υψηλά επίπεδα. Η προσθήκη ενός στρεσογόνου ερεθίσματος, όπως το παγωμένο νερό, μπορεί να υπερδιεγείρει τον άξονα HPA, οδηγώντας σε θολούρα, διαταραγμένο ύπνο, ημερήσια κόπωση και έντονη ευερεθιστότητα. Η ψυχρή έκθεση είναι καλύτερο να εφαρμόζεται μετά την άσκηση ή αργότερα μέσα στην ημέρα.
2. Διαλειμματική νηστεία σε συνδυασμό με διαταραγμένο ύπνο ή υποτονικό θυρεοειδή
Η παράλειψη πρωινού σε άτομα με ήδη διαταραγμένο ύπνο ή χαμηλή λειτουργία του θυρεοειδούς μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση. Η μειωμένη πρόσληψη θερμίδων και υδατανθράκων το πρωί οδηγεί σε περαιτέρω πτώση της Τ3, αυξημένη κορτιζόλη και καταστολή των αναπαραγωγικών ορμονών. Είναι προτιμότερο, σύμφωνα με άρθρο στο Medium, να προηγείται αποκατάσταση του ύπνου και σταθεροποίηση του μεταβολισμού πριν την υιοθέτηση τέτοιων πρακτικών.
3. Χρήση ashwagandha χωρίς αιματολογικό έλεγχο
Το ashwagandha είναι ισχυρό βότανο προσαρμογόνο που μειώνει την κορτιζόλη. Αυτό είναι χρήσιμο μόνο σε περιπτώσεις υπερκορτιζολαιμίας. Σε άτομα με ήδη χαμηλά επίπεδα κορτιζόλης, μπορεί να εντείνει την κόπωση, να μειώσει την ενεργητικότητα και να επιδεινώσει τη νυχτερινή ανησυχία. Απαιτείται προηγούμενος ορμονικός έλεγχος και προσεκτική παρακολούθηση.
4. Υπερβολική προστασία από το μπλε φως κατά τη διάρκεια της ημέρας
Η χρήση γυαλιών που μπλοκάρουν το μπλε φως είναι χρήσιμη τη νύχτα, αλλά επικίνδυνη κατά τη μέρα. Η φυσική έκθεση στο φως του ήλιου ρυθμίζει το κιρκάδιο ρολόι, υποστηρίζει την παραγωγή κορτιζόλης και ενισχύει τη διάθεση. Η απομόνωση από το μπλε φως κατά τη διάρκεια της ημέρας οδηγεί σε ημερήσια υπνηλία και διαταραχή του φυσιολογικού ρυθμού ύπνου-εγρήγορσης.
5. Δίαιτες μηδενικών υδατανθράκων: πλήρης ορμονικός αποσυντονισμός
Η πλήρης αποκοπή των υδατανθράκων από τη διατροφή μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της Τ3, της σεροτονίνης και της μελατονίνης. Το αποτέλεσμα είναι συχνά προβλήματα ύπνου, διαταραχές διάθεσης, απώλεια λίμπιντο και διακοπή του εμμηνορροϊκού κύκλου. Οι χαμηλοί υδατάνθρακες ίσως είναι ωφέλιμοι προσωρινά, αλλά απαιτούν επίγνωση και στοχευμένη εφαρμογή.
6. “Καθαρά” καλλυντικά με φυτοοιστρογόνα (αιθέρια έλαια)
Πολλά φυσικά καλλυντικά περιέχουν αιθέρια έλαια όπως λεβάντα, τσαγιόδεντρο και γεράνι. Αυτά έχουν φυτοοιστρογονική δράση και μπορούν να μιμούνται ή να ενισχύουν την επίδραση των οιστρογόνων στο σώμα. Η χρόνια χρήση τους έχει συνδεθεί με ενδοκρινική διαταραχή, ειδικά σε παιδιά και άνδρες. Είναι σημαντικό να επιλέγονται προϊόντα χωρίς ορμονικά δραστικά φυτικά συστατικά, ακόμα και αν φέρουν την ένδειξη "natural".
7. Υπερβολική άσκηση υψηλής έντασης (HIIT) σε στρεσαρισμένο σώμα
Η έντονη άσκηση υψηλής έντασης, αν γίνει σε περίοδο σωματικής ή ψυχολογικής εξάντλησης, μπορεί να επιβαρύνει δραματικά το ενδοκρινικό σύστημα. Μειώνει την προγεστερόνη, καταστέλλει τα οιστρογόνα και την τεστοστερόνη και μπορεί να οδηγήσει σε αμηνόρροια ή χρόνια κόπωση. Σε περιόδους στρες, προτιμάται ήπια άσκηση όπως περπάτημα ή γιόγκα.
8. Καφές και διεγερτικά σε ορμονική κόπωση
Όταν το σώμα είναι ήδη εξαντλημένο, η υπερβολική κατανάλωση καφέ ή τόνωσης μέσω διεγερτικών βοτάνων δεν προσφέρει ενέργεια, αντιθέτως την “κλέβει”. Η καφεΐνη “μαστιγώνει” τα επινεφρίδια για να αποδώσουν, εξαντλώντας τα αποθέματα κορτιζόλης. Το αποτέλεσμα είναι διαταραχή στον κιρκάδιο ρυθμό, νυχτερινή υπερένταση, ημερήσια κατάρρευση και βαθύτερη ορμονική απορρύθμιση.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.
