Πώς να σπάσεις μια κακή συνήθεια και να δημιουργήσεις μια καλή με μια απλή αλλαγή, σύμφωνα με τη νευροεπιστήμη

Όλοι έχουμε κακές συνήθειες. Είτε πρόκειται για το αδιάκοπο σκρολάρισμα στα social, είτε για το «ένα ακόμα βιντεάκι» το βράδυ πριν τον ύπνο, συχνά καταλήγουμε να κάνουμε πράγματα που δεν εξυπηρετούν τους στόχους μας. Και το χειρότερο; Συνήθως δεν το επιλέγουμε συνειδητά. Σύμφωνα με έρευνες, περίπου το 40% των καθημερινών μας πράξεων δεν είναι αποτέλεσμα απόφασης, αλλά συνήθειας.

Αυτό συμβαίνει επειδή δύο περιοχές του εγκεφάλου βρίσκονται σε διαρκή σύγκρουση. Εκείνη που είναι λογική και μας ωθεί να μείνουμε συγκεντρωμένοι και εκείνη που αναζητά επιβράβευση, απόλαυση και «λίγη ξεκούραση». Όταν η θέλησή μας εξαντλείται, το μυαλό επιστρέφει αυτόματα στις γνώριμες, εύκολες διαδρομές. Δηλαδή, στις συνήθειες.

WELL BEING

Προτιμάς τα μηνύματα από το τηλέφωνο; 10 μη προφανείς λόγοι που συμβαίνει αυτό

Μην Αντιστέκεσαι — Παρατήρησε

Το εντυπωσιακό είναι πως, αντί να προσπαθούμε να καταστείλουμε τη συνήθεια με «δύναμη θέλησης», η νευροεπιστήμη προτείνει το εξής: ενέδωσε — αλλά κάν’ το συνειδητά. Όχι πριν, αλλά κατά τη διάρκεια.

Δηλαδή, την ώρα που κάνεις αυτό που θες να αλλάξεις (π.χ. βλέπεις το βίντεο, ανοίγεις το Instagram), παρατήρησε πώς νιώθεις. Σου προσφέρει όντως ικανοποίηση; Σου δίνει κάτι που αξίζει; Ή απλώς σε απομακρύνει από κάτι πιο ουσιαστικό;

Όσο πιο συχνά ασκείς αυτή τη μορφή «επίγνωσης εν κινήσει», τόσο περισσότερο ο εγκέφαλος αρχίζει να συσχετίζει την αποφυγή της συνήθειας με θετικά συναισθήματα — όπως η αυτοεκτίμηση, η πρόοδος ή η εσωτερική ηρεμία.

Συνήθεια με συνείδηση

Στην αρχή, η διαδικασία είναι δύσκολη. Θέλει επανάληψη και ειλικρίνεια. Αλλά με τον καιρό, οι δύο «φωνές» του μυαλού (η λογική και η συναισθηματική) σταματούν να τσακώνονται. Αρχίζουν να συνεργάζονται.

Και κάπως έτσι, μια παλιά, κουραστική συνήθεια μπορεί να αντικατασταθεί από μια καινούρια — που όχι μόνο δεν σε σαμποτάρει, αλλά σε φέρνει πιο κοντά σε αυτό που θέλεις πραγματικά.