Μήπως το παιδί σου έχει το "σύνδρομο κεντρικού χαρακτήρα"; - Τι είναι και πώς μπορείς να το εντοπίσεις

Μήπως το παιδί σου δραματοποιεί γεγονότα, περιγράφει με λεπτομέρεια τη ζωή του στα social media ή αναζητά συνεχώς προσοχή και επιβεβαίωση, ειδικά διαδικτυακά; Αν ναι, μπορεί να είναι ένδειξη ότι «πρωταγωνιστεί» σε μια δραματοποιημένη εκδοχή της ζωής του, όπου είναι πάντα το πιο σημαντικό πρόσωπο. Συχνά αποκαλούμενο ως «σύνδρομο κεντρικού χαρακτήρα» (Main Character Syndrome - MCS), το φαινόμενο αυτό δεν αποτελεί επίσημη ψυχιατρική διάγνωση, αν και μερικά χαρακτηριστικά του ίσως θυμίζουν τη ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας.

«Το σύνδρομο του κεντρικού χαρακτήρα δεν είναι κλινικός όρος, αλλά ένας δημοφιλής τρόπος να περιγράψουμε όταν κάποιος συμπεριφέρεται σαν να είναι ο πρωταγωνιστής μιας ταινίας, ενώ όλοι οι υπόλοιποι είναι απλώς δευτερεύοντες χαρακτήρες», εξηγεί η παιδοψυχολόγος Κέιτλιν Σλάβενς. «Για τους εφήβους, αυτό μπορεί να σημαίνει ότι βλέπουν τον εαυτό τους ως το επίκεντρο της προσοχής ή περιγράφουν τη ζωή τους σαν να είναι μοντάζ για το TikTok».

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Βασικά δεν πρέπει να προσπαθείς να ξεπεράσεις το "σύνδρομο του απατεώνα" - Τι λέει νέα έρευνα για την αποδοχή

Σύμφωνα με τη Σλάβενς, το MCS δεν είναι απαραίτητα κακό. Είναι φυσιολογικό για τους εφήβους να σκέφτονται πώς τους βλέπουν οι άλλοι. «Ωστόσο, όταν γίνεται υπερβολικό, μπορεί να τους απομακρύνει από την πραγματικότητα και τα συναισθήματα των άλλων».

Τι είναι το σύνδρομο Κεντρικού Χαρακτήρα;

Το σύνδρομο κεντρικού χαρακτήρα περιγράφει μια νοοτροπία όπου κάποιος βλέπει τον εαυτό του ως τον πρωταγωνιστή της ζωής, συχνά αγνοώντας τις εμπειρίες των άλλων. Για τους εφήβους, αυτό μπορεί να εκφραστεί με υπερβολική εστίαση στην εικόνα τους, ενισχυμένη από τη κουλτούρα αφήγησης των social media. Ενώ αυτό είναι μέρος της φυσιολογικής ανάπτυξης, μπορεί να γίνει ανθυγιεινό όταν μειώνεται η ενσυναίσθηση και η επίγνωση των άλλων. Ο όρος, ωστόσο, γεννήθηκε στα social media και δεν βασίζεται σε εμπειρικές επιστημονικές μελέτες.

Pexels

Άλλο αυτοπεποίθηση και άλλο MCS

Το MCS διαφέρει από την αυτοπεποίθηση και τον ναρκισσισμό. Η αυτοπεποίθηση βασίζεται στη γνώση της αξίας σου χωρίς να χρειάζεσαι συνεχή επιβεβαίωση. Για παράδειγμα, ένας έφηβος με αυτοπεποίθηση που δεν μπαίνει στην ομάδα βόλεϊ θα επιμείνει στην προσπάθεια για την επόμενη φορά. Αντίθετα, ένας έφηβος με ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά θα ισχυριστεί ότι δεν επιλέχθηκε επειδή οι άλλοι ένιωθαν απειλή από το ταλέντο του.

Πώς θα καταλάβεις αν το παιδί σου έχει MCS

Παρόλο που το MCS συζητείται ευρέως στα social media, δεν είναι ιατρική κατάσταση. Τα σημάδια και τα χαρακτηριστικά βασίζονται σε παρατηρήσεις και εμπειρίες και όχι σε διαγνωστικά κριτήρια. Μερικά από αυτά είναι:

• Υπερβολική αφήγηση γεγονότων
• Εμμονή με την εμφάνιση και την παρουσίαση
• Επικέντρωση σε συζητήσεις γύρω από τον εαυτό του
• Δυσκολία κατανόησης ή εμπλοκής στις εμπειρίες άλλων
• Δημιουργία μιας επιμελημένης διαδικτυακής εικόνας
• Αποφάσεις που βασίζονται σε «σενάρια ζωής»
• Υπερδραματοποίηση μικρών γεγονότων

Χρειάζεται να ανησυχείς;

Παρά τα πιθανά προβλήματα, το MCS μπορεί να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση, την αίσθηση σκοπού και τη δημιουργικότητα. Η ισορροπία είναι το κλειδί: οι έφηβοι πρέπει να βλέπουν τον εαυτό τους ως σημαντικά πρόσωπα χωρίς να υποτιμούν τους άλλους.

Πώς αντιμετωπίζεις το MCS

• Ενθάρρυνε την αυτογνωσία και την ενσυναίσθηση
• Δώσε έμφαση στις ομαδικές δραστηριότητες
• Συζήτησε την επιμελημένη φύση των social media
• Ενίσχυσε την αυθεντικότητα και την ανθεκτικότητα

Το σύνδρομο του κεντρικού χαρακτήρα δεν είναι κλινική διάγνωση, αλλά μια κοινωνική πραγματικότητα που αντικατοπτρίζει τη διαδικτυακή κουλτούρα. Αν σε ανησυχεί η συμπεριφορά του παιδιού σου, μη διστάσεις να αναζητήσεις βοήθεια από έναν ειδικό.