Όλοι οι τρόποι που οι διατροφικές μας επιλογές αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου

Οι ερευνητές έχουν προβλέψει ότι ο καρκίνος θα γίνει η κύρια αιτία θανάτου σε κάθε χώρα του κόσμου μέχρι το τέλος αυτού του αιώνα, καθιστώντας την πρόληψη του καρκίνου κορυφαία προτεραιότητα στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης.

Αν και πολλοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου ενός ατόμου, η έρευνα δείχνει ότι περιβαλλοντικές αιτίες, συμπεριλαμβανομένων τις διατροφικές επιλογές, μπορεί να επηρεάσουν τον κίνδυνο καρκίνου.

ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Μεταβολισμός: Τελικά μπορούν συγκεκριμένες τροφές να τον ενισχύσουν;

Στις αρχές της δεκαετίας του 1960, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα ποσοστά καρκίνου διέφεραν μεταξύ των χωρών και εντόπισαν ότι συγκεκριμένα διατροφικά πρότυπα έχουν συσχετίσεις με ορισμένους τύπους καρκίνου.

Ανακάλυψαν επίσης ότι τα ποσοστά καρκίνου σε άτομα από χώρες με χαμηλό κίνδυνο καρκίνου που μετανάστευσαν σε χώρες με υψηλότερο κίνδυνο αυξήθηκαν. Αυτό υποδηλώνει ότι η διατροφή και ο τρόπος ζωής επηρέασαν έντονα την ανάπτυξη του καρκίνου.

Από τότε, οι ερευνητές έχουν μελετήσει τροφές και τα διατροφικά πρότυπα που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου.

Τρόφιμα και δίαιτες που συνδέονται με τον κίνδυνο καρκίνου

Η έρευνα για τη διατροφή και τον κίνδυνο καρκίνου συνεχίζεται και οι ερευνητές έχουν ακόμη πολλά να μάθουν για το πώς και γιατί οι επιλογές τροφίμων επηρεάζουν τον κίνδυνο καρκίνου.

Κόκκινα και επεξεργασμένα κρέατα

Γνωρίζουμε ότι υπάρχει ισχυρή σύνδεση μεταξύ της πρόσληψης επεξεργασμένου κρέατος και ορισμένων τύπων καρκίνου. Ο Διεθνής Οργανισμός Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) το 2015 ταξινόμησε το επεξεργασμένο κρέας ως καρκινογόνο και το μη επεξεργασμένο κόκκινο κρέας ως «πιθανώς» καρκινογόνο.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η αύξηση της πρόσληψης επεξεργασμένου κρέατος έως περίπου 60 γραμμάρια την ημέρα και κόκκινου κρέατος έως και 150 γραμμάρια την ημέρα αύξησε τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου κατά περίπου 20%.

Οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένο και κόκκινο κρέας έχουν επίσης συσχετίσεις με αυξημένο κίνδυνο άλλων μορφών καρκίνου, μεταξύ των οποίων ο καρκίνος στομάχου και ο καρκίνος του μαστού.

Επιπλέον οι ενώσεις που δημιουργούνται κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος σε υψηλές θερμοκρασίες και των διαδικασιών καπνίσματος μπορεί να προκαλέσουν κυτταρική βλάβη, η οποία μπορεί να προκαλέσει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων.

Εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα

Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα συχνά περιέχουν συστατικά που προκύπτουν από βιομηχανική επεξεργασία, όπως υδρογονωμένα έλαια, σιρόπι καλαμποκιού υψηλής περιεκτικότητας σε φρουκτόζη, ενισχυτικά γεύσης και πηκτικά.

Παραδείγματα εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων και ποτών περιλαμβάνουν τα επεξεργασμένα γλυκά και αλμυρά σνακ, αναψυκτικά και ενεργειακά ποτά, δημητριακά πρωινού, συσκευασμένα προϊόντα κρέατος, κατεψυγμένες πίτσες, καραμέλες και άλλα.

Οι δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των δυτικών διαιτών, αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου.

Μια μελέτη που περιελάβανε δεδομένα για σχεδόν 105.000 άτομα διαπίστωσε ότι η αύξηση της διατροφικής αναλογίας των εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων κατά 10% είχε συσχετισμό με 12% αυξημένο κίνδυνο για συνολικό καρκίνο και 11% αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού.

Εκτός από τον καρκίνο, η πρόσληψη επεξεργασμένης τροφής έχει συνδεθεί με πολλές άλλες χρόνιες παθήσεις, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη τύπου 2, των καρδιακών παθήσεων και του αυξημένου κινδύνου θανάτου από όλες τις αιτίες.

Δίαιτες με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι

Μια δίαιτα υψηλή σε πρόσθετο αλάτι μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου, ιδιαίτερα του καρκίνου του στομάχου. Η υψηλή πρόσληψη αλατιού μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο μόλυνσης που προκαλείται από βακτήρια ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού. Λοιμώξεις από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο καρκίνου του στομάχου.

Οι δίαιτες πλούσιες σε πρόσθετο αλάτι συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβανομένων καρκίνος στομάχου και καρκίνος του οισοφάγου.

Άλλοι πιθανοί διατροφικοί παράγοντες κινδύνου

Ο IARC εντόπισε αρκετούς άλλους διατροφικούς παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στην εξέλιξη του καρκίνου. Για παράδειγμα, ακολουθώντας μια δίαιτα με υψηλό γλυκαιμικό φορτίο μπορεί να αυξηθεί ο κίνδυνος καρκίνου του ενδομητρίου.

Οι δίαιτες με υψηλό γλυκαιμικό φορτίο επηρεάζουν αρνητικά το σάκχαρο στο αίμα και μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνια άνοδο επίπεδων ινσουλίνης και αντίσταση στην ινσουλίνη . Αυτό μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς τα επίπεδα ορμονών και να οδηγήσει σε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του ενδομητρίου.

Η αφλατοξίνη είναι μια ένωση που παράγεται από έναν μύκητα που αναπτύσσεται σε τρόφιμα, όπως ξηρούς καρπούς, δημητριακά και αποξηραμένα φρούτα, που αποθηκεύονται σε ζεστές και υγρές συνθήκες. Η IARC θεωρεί την αφλατοξίνη ως καρκινογόνο. Η μακροχρόνια έκθεση σε αφλατοξίνες συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου της χοληδόχου κύστης και καρκίνου στο συκώτι.

Μείωση του κινδύνου χρόνιων ασθενειών μέσω της διατροφής

Πριν συζητήσουμε ποιες τροφές και διατροφικά πρότυπα μπορεί να προστατεύουν από την ανάπτυξη καρκίνου, είναι σημαντικό να το καταλάβουμε ότι η το κάπνισμα ή η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, μπορεί να εξουδετερώσουν τις πιθανές προστατευτικές επιδράσεις της διατροφής.

Γι αυτό και η αποφυγή του καπνίσματος, η μείωση της πρόσληψης αλκοόλ, η διαχείριση του σωματικού βάρους και η δραστηριότητα είναι απαραίτητα για τη μείωση του κινδύνου καρκίνου.

Έτσι λοιπόν όπως ακριβώς ορισμένα διατροφικά πρότυπα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου, οι διατροφικές επιλογές μπορούν επίσης να έχουν προστατευτική επίδραση κατά του καρκίνου.

Για παράδειγμα, η Μεσογειακή διατροφή η οποία έχει υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδεις ενώσεις και είναι χαμηλή σε κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας και εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα, σχετίζεται με προστατευτική δράση κατά του καρκίνου και των θανάτων που σχετίζονται με τον καρκίνο.

Επιπλέον οι δίαιτες πλούσιες σε φρούτα, λαχανικά και άλλες φυτικές τροφές προσφέρουν προστασία από την ανάπτυξη καρκίνου. Αυτό συμβαίνει επειδή αυτά τα τρόφιμα περιέχουν ενώσεις που βοηθούν στην προστασία από την κυτταρική βλάβη.

Εκτός από την κατανάλωση μιας διατροφής πλούσιας σε τρόφιμα φυτικής προέλευσης, η μείωση της πρόσληψης επεξεργασμένων και κόκκινων κρέατος και πρόσθετων σακχάρων και αλατιού μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου ορισμένων μορφών καρκίνου και πολλών άλλων χρόνιων παθήσεων.

Έτσι λοιπόν αν και πολλοί παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου ενός ατόμου, συμπεριλαμβανομένων παραγόντων που ένα άτομο δεν μπορεί να ελέγξει, η έρευνα δείχνει ότι ορισμένα διατροφικά πρότυπα και συγκεκριμένες τροφές μπορεί να αυξήσουν την πιθανότητα εμφάνισης ορισμένων μορφών καρκίνου.

Αν και οι επιστήμονες έχουν ακόμη πολλά να μάθουν για το πώς η διατροφή επηρεάζει την ανάπτυξη και την εξέλιξη του καρκίνου, η σημαντική μείωση ορισμένων τροφών και η προσαρμογή των διατροφικών προτύπων πιθανότατα θα βελτιώσει τη συνολική υγεία.