Υψηλά επίπεδα κορτιζόλης: Γιατί είναι επικίνδυνα και πώς να τα μειώσετε

Μια εξαιρετικά εξειδικευμένη και με ακρίβεια βαθμονομημένη σειρά ορμονών εκκρίνονται στο σώμα σας. Οι ορμόνες είναι χημικοί αγγελιοφόροι που χρησιμοποιεί το σώμα για να μεταδώσει πληροφορίες από το ένα όργανο στο άλλο, ώστε να μπορούν να συνεργαστούν για να υποστηρίξουν τη βέλτιστη λειτουργία του.

Αλλά μερικές φορές, αυτές οι ορμόνες μπορεί να βγουν εκτός ισορροπίας. Ειδικά σε περιόδους στρες ή όταν αντιμετωπίζετε κάποια μόλυνση, μια ορμόνη που ονομάζεται κορτιζόλη μπορεί να αυξηθεί και να γίνει προβληματική.

ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Τα 5 σημάδια που δείχνουν ότι ακολουθείτε μία ισορροπημένη δίαιτα

Τι είναι η κορτιζόλη;

Η κορτιζόλη είναι μια στεροειδής ορμόνη που παράγεται από τη χοληστερόλη στα επινεφρίδια. Τα επινεφρίδια είναι μικρές τριγωνικές δομές που βρίσκονται πάνω από κάθε νεφρό και βοηθούν στη ρύθμιση του μεταβολισμού, του ανοσοποιητικού συστήματος και άλλων λειτουργιών μέσω της παραγωγής και απελευθέρωσης ορμονών, συμπεριλαμβανομένης της κορτιζόλης.

Η κορτιζόλη έχει πολλές λειτουργίες, αλλά κυρίως μεσολαβεί στο στρες και στις φλεγμονώδεις αποκρίσεις και παίζει ρόλο στον μεταβολισμό και το ανοσοποιητικό σύστημα. Για παράδειγμα, εάν αναπτύξετε μια λοίμωξη, θα απελευθερωθεί η κορτιζόλη από τα επινεφρίδια για να βοηθήσει το σώμα σας να καταπολεμήσει αυτήν τη μόλυνση.

Με απλά λόγια η κορτιζόλη μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε τις στρεσογόνες στιγμές της ζωής μας, είτε αυτές το άγχος οφείλονται σε μόλυνση είτε σε συναισθηματικό έναυσμα, όπως μια δύσκολη μέρα στη δουλειά ή ένας καυγάς με ένα αγαπημένο πρόσωπο.

Τα φυσιολογικά επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να ποικίλλουν σημαντικά ανάλογα με διάφορους παράγοντες, όπως:

• Ώρα της ημέρας

• Επίπεδα άγχους

• Υποκείμενες καταστάσεις, όπως άγχος και κατάθλιψη

Γενικά, η κορτιζόλη τείνει να είναι υψηλότερη το πρωί και χαμηλότερη την ώρα του ύπνου. Είναι η ορμόνη που μας βοηθά να ξυπνάμε το πρωί και τα χαμηλότερα επίπεδα τη νύχτα μας βοηθάνε να χαλαρώσουμε και να κοιμηθούμε.

Υψηλά επίπεδα της κορτιζόλης και τι να κάνετε

Είναι απολύτως φυσιολογικό τα επίπεδα της κορτιζόλης να αυξάνονται μερικές φορές ως απάντηση σε στρεσογόνες καταστάσεις. Υπάρχουν ορισμένες περιπτώσεις, ωστόσο, όταν τα επίπεδα αυξάνονται πολύ και παραμένουν υψηλά χρόνια ως μέρος μιας διαδικασίας ασθένειας που ονομάζεται σύνδρομο Cushing.

Το Cushing μπορεί να προκληθεί από έναν όγκο στην υπόφυση ή στα επινεφρίδια. Η υπόφυση είναι μια μικροσκοπική δομή σε μέγεθος μπιζελιού βαθιά μέσα στον εγκέφαλο που ρυθμίζει το ενδοκρινικό σύστημα. Η υπόφυση παράγει την αδρενοκορτικοτροπική ορμόνη, που ονομάζεται επίσης ACTH ή κορτικοτροφίνη, η οποία βοηθά το σώμα σας να ανταποκρίνεται στο στρες διεγείροντας τα επινεφρίδια να παράγουν κορτιζόλη.

Μερικές φορές, ένας όγκος μπορεί να αναπτυχθεί στην υπόφυση και να προκαλέσει δυσλειτουργία. Αυτοί οι όγκοι μπορούν να παράγουν υπερβολική ποσότητα ACTH, η οποία διεγείρει τα επινεφρίδια να παράγουν περισσότερη κορτιζόλη από ό,τι θα έπρεπε. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η κατάσταση ονομάζεται νόσος του Cushing.

Τα συμπτώματα του συνδρόμου Cushing και τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης που προκαλεί μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Υπερβολική αύξηση βάρους, ειδικά στη μέση και συχνά με χαρακτηριστικό λίπος που αναπτύσσεται στο πάνω μέρος της πλάτης μεταξύ των ώμων

• Ένα στρογγυλό, κοκκινισμένο πρόσωπο.

• Χαμηλή πίεση αίματος

• Υψηλό σάκχαρο αίματος ή νεοεμφανιζόμενος διαβήτης

• Επιδείνωση της υπέρτασης

• Αραίωση του δέρματος

• Μωβ ραγάδες στο στήθος, τα χέρια, την κοιλιά και τους μηρούς

• Υπερτρίχωση, ή πιο ορατές τρίχες σώματος και προσώπου

• Μυϊκή απώλεια και αδυναμία

• Επαναλαμβανόμενη μόλυνση και αργή επούλωση

• Ακμή

• Σοβαρή κόπωση

• Αλλαγές διάθεσης

• Γνωστικές δυσκολίες

• Πονοκέφαλοι

• Απώλεια οστών και κατάγματα

• Μειωμένη σεξουαλική ορμή και στυτική δυσλειτουργία

• Προβλήματα γονιμότητας και ακανόνιστη ή απουσία εμμήνου ρύσεως

Ανάλογα με την κατάσταση, ο γιατρός σας θα πρέπει να αξιολογήσει τα επίπεδα της κορτιζόλης και να καθορίσει εάν είναι εντός του φυσιολογικού εύρους.

pexels

Πώς να μειώσετε τα επίπεδα κορτιζόλης

Δυστυχώς δεν υπάρχουν τρόποι να αλλάξουν τα επίπεδα κορτιζόλης στο σώμα, επειδή ρυθμίζονται αυστηρά και διατηρούνται μέσω ενός πολύ περίπλοκου συστήματος που περιλαμβάνει την υπόφυση και τα επινεφρίδια.

Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορείτε να υποστηρίξετε το σώμα σας για να το βοηθήσετε να βρει μια υγιή ισορροπία. Αν η υψηλή κορτιζόλη προκαλείται από φυσιολογικούς στρεσογόνους παράγοντες, τότε ναι, υπάρχουν πολλοί τρόποι για να βοηθήσετε. Αυτοί περιλαμβάνουν.

Να τρώτε υγιεινά

Η κάλυψη των διατροφικών αναγκών του σώματός σας χωρίς υπερβολικές ανθυγιεινές επιλογές, όπως επεξεργασμένα κρέατα, επεξεργασμένα σάκχαρα και αλκοόλ, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής σε όλο το σώμα και στη μείωση του στρες. Η μεσογειακή διατροφή είναι μια καλή επιλογή, επειδή η ισορροπία της σε θρεπτικά συστατικά και υγιή λίπη έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στη μείωση της φλεγμονής στο σώμα.

Να διατηρείτε έναν καλό κύκλο αφύπνισης και ύπνου

Οι ασυνεπείς κύκλοι ύπνου και ο μη επαρκής ύπνος έχουν συνδεθεί με φλεγμονές στο σώμα και αυξημένο στρες. Αυτοί οι παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν σε αύξηση της κορτιζόλης στο σώμα, αλλά ο ποιοτικός ύπνος- που σημαίνει να ξυπνάτε και να πηγαίνετε για ύπνο την ίδια ώρα κάθε μέρα, να διατηρείτε το δωμάτιό σας δροσερό, σκοτεινό και ήσυχο και να δίνετε προτεραιότητα στον ύπνο - μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του στρες, της φλεγμονής και τα επίπεδα κορτιζόλης σας.

Να ασκείστε

Το περπάτημα, η γιόγκα και άλλες μορφές κίνησης μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των επιπέδων του άγχους σας, ενώ ενισχύουν το σώμα και το ανοσοποιητικό σας σύστημα. Η άσκηση έχει επίσης αποδειχθεί ότι έχει μια αποσβεστική επίδραση στη διαδικασία που διεγείρει την απελευθέρωση κορτιζόλης.

Αναζητήστε κοινωνικές σχέσεις

Σε περιόδους άγχους, είναι σημαντικό να στηρίζεστε σε αγαπημένα πρόσωπα. Μελέτες έχουν δείξει ότι η κοινωνική υποστήριξη μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής και στη μείωση των επιπέδων κορτιζόλης ενώ βρίσκεστε υπό στρες .

Αντιμετωπίστε τη υποκείμενη διαταραχή της διάθεσης, εάν υπάρχει

Οι παθήσεις ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη και το άγχος, μπορούν να διαταράξουν την ορμονική ισορροπία και τα επίπεδα κορτιζόλης του σώματος, επομένως η κατάλληλη θεραπεία για τέτοιες καταστάσεις μπορεί να βοηθήσει το σώμα σας να επανέλθει σε ισορροπία.

Γενικά, η προσπάθεια να διατηρήσετε τα επίπεδα του άγχους σας σε χαμηλά επίπεδα μπορεί να βοηθήσει το σώμα σας να παραμείνει σε ισορροπία σε όλα τα πράγματα και αυτό μπορεί να βελτιώσει την υγεία σας συνολικά.

Εάν, από την άλλη πλευρά, τα υψηλά επίπεδα κορτιζόλης σας οφείλονται σε κάποιο πρόβλημα υγείας, τότε υπάρχουν πολύ λίγα που μπορείτε να κάνετε μόνοι σας για να μειώσετε τα επίπεδα. Ο γιατρός σας πρέπει να συνεργαστεί μαζί σας για να βρει την πηγή και να την αντιμετωπίσει ιατρικά.

Σε όλες τις περιπτώσεις, εάν έχετε συμπτώματα που θα μπορούσαν να σχετίζονται με υψηλά επίπεδα κορτιζόλης, είναι καλύτερο να μιλήσετε με το γιατρό σας.