Δεν είναι μυστικό ότι η εγκυμοσύνη και ο τοκετός αλλάζουν το σώμα της γυναίκας. Αλλά εάν συνεχίσετε να θηλάζετε - είτε είναι για μερικές εβδομάδες, μερικούς μήνες ή μερικά χρόνια - το σώμα σας θα συνεχίσει να είναι διαφορετικό από ό,τι ήταν πριν. Εξάλλου, παρέχει όλη ή το μεγαλύτερο μέρος της διατροφής που χρειάζεται το μικρό σας και αυτό δεν είναι εύκολη υπόθεση.
Κατά η διάρκεια του θηλασμού οι ορμόνες και ο μεταβολισμός αλλάζουν, το πρόγραμμα ύπνου σας είναι διακοπτόμενο και το σώμα σας αρχίζει να εναρμονίζεται με τις ανάγκες του μωρού σας με εκπληκτικούς τρόπους. Για παράδειγμα, μερικές φορές ακούγοντας το μωρό σας να κλαίει - ή ακόμα και απλώς να το σκέφτεστε - θα αρχίσει να τρέχει γάλα.
Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά τι συμβαίνει στο σώμα σας όταν θηλάζετε.
Ο εγκέφαλός σας πλημμυρίζει με την ωκυτοκίνη και την προλακτίνη
Υπάρχουν δύο κύριες ορμόνες που εμπλέκονται στον θηλασμό: η προλακτίνη και η ωκυτοκίνη. Η προλακτίνη ρυθμίζει την παροχή γάλακτος και αναγκάζει το σώμα σας να παράγει γάλα. Η ωκυτοκίνη κάνει το γάλα να βγαίνει από το στήθος.
Συνήθως όταν σκεφτόμαστε τις παρενέργειες των ορμονών του θηλασμού, σκεφτόμαστε την ωκυτοκίνη, η οποία μπορεί να έχει αρκετά ισχυρά αποτελέσματα στη διάθεση και τα συναισθήματά σας. Η ωκυτοκίνη μπορεί να οδηγήσει σε ένα αίσθημα ηρεμίας που βοηθά στο δέσιμο με το μωρό σας.
Αλλά δεν είναι μόνο η ωκυτοκίνη που επηρεάζει την ευεξία σας, γιατί η προλακτίνη έχει επίσης ορισμένες ισχυρές επιδράσεις. Η προλακτίνη, εμπλέκεται στην παραγωγή και την απελευθέρωση γάλακτος και βοηθά στον ύπνο. Μια μελέτη του 2014 στο Journal διαπίστωσε ότι οι γυναίκες που θηλάζουν αποκλειστικά στην πραγματικότητα καταλήγουν να κοιμούνται περισσότερο από εκείνες που δεν θηλάζουν, παρά τα συχνά νυχτερινά ξυπνήματα τους.
Μπορεί επίσης να βιώσετε αρνητικά συναισθήματα
Ωστόσο, οι ορμόνες του θηλασμού δεν προκαλούν μόνο θετικά συναισθήματα. Μερικές φορές οι γυναίκες βιώνουν αρνητικά συναισθήματα, όπως κατάθλιψη. Αυτό οφείλεται σε ένα φαινόμενο γνωστό ως DMER και πιστεύεται ότι σχετίζεται με μείωση της ορμόνης ντοπαμίνης κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
Το DMER μπορεί ακόμη και να οδηγήσει σε πρόωρο απογαλακτισμό. Νομίζω ότι το να γνωρίζουμε ότι το DMER είναι πραγματικό μπορεί να είναι μια τεράστια παρηγοριά για τους γονείς που το βιώνουν. Φυσικά εάν αντιμετωπίζετε αυτό το φαινόμενο πρέπει να απευθυνθείτε στον γυναικολόγο σας, γιατί υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης του και επίσης συχνά εξαφανίζεται με τον καιρό.
Οι γαλακτοφόροι πόροι αναπτύσσονται
Πιθανώς γνωρίζετε καλά μερικές από τις εξωτερικές αλλαγές που συνέβησαν στο στήθος σας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι περισσότερες γυναίκες παρατηρούν το στήθος τους μεγαλώνει κατά ένα ή δύο μεγέθη και μπορεί να πονάει, ενώ οι θηλές και οι φλέβες μπορεί να φαίνονται πιο σκούρες. Όμως, συμβαίνουν πολλά και μέσα στο στήθος σας — τόσο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και τις πρώτες ημέρες και εβδομάδες του θηλασμού.
Το στήθος σας αρχίζει να αυξάνεται σε όγκο και μέγεθος λόγω μιας ορμόνης που ονομάζεται προγεστερόνη. Η προγεστερόνη πυροδοτεί την ανάπτυξη των γαλακτοφόρων πόρων (τα κύτταρα που παράγουν και εκκρίνουν το γάλα). Μόλις συμβεί ο τοκετός, τα επίπεδα προγεστερόνης μειώνονται γρήγορα. Αυτή η πτώση της προγεστερόνης προκαλεί αύξηση της προλακτίνης και της ωκυτοκίνης και ξεκινάει η διαδικασία παραγωγής γάλακτος.
Μπορεί να αντιμετωπίσετε κάποιους πόνους
Μερικές από τις παρενέργειες του θηλασμού μπορεί να περιλαμβάνουν λίγη σωματική ενόχληση. Τις πρώτες μέρες, μπορεί να εμφανίσετε πόνο στη θηλή ή ευαισθησία καθώς το σώμα σας προσαρμόζεται στον θηλασμό. Αλλά ο πόνος που διαρκεί σε όλη τη διάρκεια του θηλασμού ή που προκαλεί αιμορραγία ή κακοσχηματισμό των θηλών σας δεν είναι φυσιολογικός.
Το να γέρνετε λίγο προς τα πίσω ενώ θηλάζετε, να σηκώνετε τα πόδια σας και να στηρίζετε τα χέρια σας ενώ κρατάτε το μικρό σας μπορεί να βοηθήσει στον πόνο.
Ο μεταβολισμός σας αλλάζει
Συχνά, πολλοί προβάλλουν την απώλεια βάρους μετά τον τοκετό ως όφελος του θηλασμού. Όμως η αλήθεια είναι λίγο πιο περίπλοκη από αυτό. Ναι, ο μεταβολισμός σας αλλάζει κατά τη διάρκεια του θηλασμού και καίτε περισσότερες θερμίδες από ό,τι πριν μείνετε έγκυος. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πάντα ότι θα χάσετε βάρος.
Μερικές γυναίκες χάνουν βάρος ενώ θηλάζουν (ειδικά αν δυσκολεύονται να συμβαδίσουν με τις αυξημένες ανάγκες τους σε θερμίδες), αλλά κάποιες άλλες παίρνουν βάρος. Οι λόγοι δεν είναι απολύτως σαφείς, καθώς υπάρχει έλλειψη έρευνας σε αυτόν τον τομέα, αλλά πιθανότατα οφείλεται στις ορμόνες που απελευθερώνονται κατά τη διάρκεια του θηλασμού, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν διαφορετικά κάθε άτομο.
Είτε έτσι είτε αλλιώς, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι το σώμα σας πιθανότατα θα είναι διαφορετικό μετά την απόκτηση ενός μωρού, με ή χωρίς θηλασμό. Η συμβουλή είναι να είστε υπομονετικές με τον εαυτό σας και το σώμα σας.
Μπορεί να εμφανιστεί οστική απώλεια (αλλά είναι προσωρινή)
Μπορεί να έχετε ακούσει κάθε είδους τρομακτικές πληροφορίες σχετικά με τον θηλασμό που προκαλεί απώλεια οστικής μάζας. Η απώλεια οστικής μάζας ξεκινά στην πραγματικότητα στην εγκυμοσύνη. Κατά τους πρώτους τρεις μήνες περίπου, το μωρό σας χρειάζεται αρκετό ασβέστιο για να αναπτύξει τον δικό του σκελετό και θα χρησιμοποιήσει τα δικά σας αποθέματα για να το κάνει.
Ωστόσο, δεν παρουσιάζουν όλες οι γυναίκες απώλεια οστικής μάζας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, και αν συμβεί αυτό, αποκαθίσταται μέσα σε λίγους μήνες μετά τον τοκετό.
Εάν θηλάζετε, μπορεί να χρειαστεί λίγος περισσότερος χρόνος για να αποκατασταθεί η απώλεια οστικής μάζας. Έρευνα έχει βρει ότι οι θηλάζοντες μπορεί να χάσουν το 3 έως 5 τοις εκατό της οστικής μάζας τους, σύμφωνα με το NIH. Αυτό πιθανότατα οφείλεται στο ότι το μωρό σας χρειάζεται ασβέστιο για την ανάπτυξη και μπορεί επίσης να συμβεί λόγω των χαμηλών επιπέδων οιστρογόνων που παρατηρούνται κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
Είτε έτσι είτε αλλιώς, η οστική σας μάζα αποκαθίσταται μετά τον απογαλακτισμό και δεν υπάρχουν γνωστές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του θηλασμού στα οστά σας. Επιπλέον, φροντίζοντας να καταναλώνετε επαρκείς ποσότητες ασβεστίου (περίπου 1.000 χιλιοστόγραμμα την ημέρα) κατά τη διάρκεια του θηλασμού μπορεί να αντισταθμίσει ορισμένες από αυτές τις επιπτώσεις.
Μπορεί να αισθάνεστε ότι πεινάτε και διψάτε περισσότερο
Κατά τους πρώτους έξι μήνες θα χρειαστείτε επιπλέον 400 έως 500 θερμίδες την ημέρα για να φτιάξετε γάλα. Δεν αποτελεί λοιπόν έκπληξη το γεγονός ότι μπορεί να πεινάτε περισσότερο όταν θηλάζετε. Συνιστώ να ακούτε τα σημάδια της πείνας σας και να τρώτε ισορροπημένα. Είναι σημαντικό επίσης εάν θηλάζετε, να τρώτε τακτικά γεύματα και να έχετε στη διάθεσή σας ένα σνακ.
Μπορεί επίσης να διψάτε περισσότερο. Αυτό συμβαίνει γιατί όταν θηλάζετε χάνετε περισσότερα υγρά κάθε μέρα (με τη μορφή γάλακτος) και ως εκ τούτου χρειάζεται να ενυδατώνεστε συχνά. Δεν υπάρχει ακριβής ποσότητα υγρών που πρέπει να πίνετε, αλλά ένας καλός εμπειρικός κανόνας είναι να πίνετε ένα ποτήρι νερό κάθε φορά που θηλάζετε ή αντλείτε γάλα.
Μπορεί να αισθάνεστε κατάθλιψη κατά τη διάρκεια του απογαλακτισμού
Ίσως η πιο απροσδόκητη αλλαγή που συμβαίνει στο σώμα σας συμβαίνει όταν τελειώνει ο θηλασμός. Νομίζω ότι πολλές γυναίκες εκπλήσσονται από όλα τα συναισθήματα που αναδύονται κατά τον απογαλακτισμό. Ανεξάρτητα από το πότε συμβαίνει ο απογαλακτισμός, οι πτώσεις της προλακτίνης και της ωκυτοκίνης μπορεί να οδηγήσουν σε συναισθήματα θλίψης και κατάθλιψης.
Μερικές φορές αυτά τα συναισθήματα μπορεί να είναι δύσκολο να διαφοροποιηθούν από την επιλόχεια κατάθλιψη, για αυτό εάν βιώνετε οποιαδήποτε δύσκολο συναίσθημα κατά τον απογαλακτισμό είναι σημαντικό να το συζητήσετε με κάποιον ειδικό ή κοντινό σας άνθρωπο. Επίσης αυτή η συναισθηματική ανισορροπία μπορεί να μην διαρκέσει πολύ, αλλά μπορεί να είναι σοβαρή και να σας αιφνιδιάσει.
Εν κατακλείδι οι αλλαγές που υφίσταται το σώμα σας κατά τη διάρκεια του θηλασμού μπορεί να είναι συναρπαστικές, εξαντλητικές, εκπληκτικές, περίεργες, άβολες και να προκαλέσουν δέος. Είναι απολύτως φυσιολογικό να έχετε ερωτήσεις σχετικά με το τι συμβαίνει με το σώμα σας και είναι επίσης συνηθισμένο να χρειάζεστε λίγη βοήθεια στην πορεία καθώς θηλάζετε το μικρό σας.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.