Διατροφή για τη χοληδόχο κύστη: Τι να τρως και τι να αποφεύγεις για βέλτιστη υγεία
Τζουλιάννα Καρνέζη
28 Αυγούστου 2023
Όλοι είναι εξοικειωμένοι με τις τροφές για την υγεία της καρδιάς, αλλά τι γίνεται με τις δίαιτες για τη χοληδόχο κύστη; Υπάρχουν πολύ λίγα βιβλία διατροφής σχετικά με το θέμα, αλλά η συμπερίληψη στη διατροφή σας τροφών πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά θα διατηρήσει αυτό το όργανο υγιές.
Η χοληδόχος κύστης είναι ένα όργανο που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν του δίνουν σημασία, μέχρι να υπάρξει πρόβλημα. Επίσης πολλοί δεν γνωρίζουν ότι η κύρια λειτουργία του είναι να αποθηκεύει τη χολή που μας βοηθά να απορροφούμε λίπη ως μέρος της πεπτικής διαδικασίας.
Τι είναι η χοληδόχος κύστη;
Η χοληδόχος κύστη βρίσκεται κάτω από το ήπαρ και συνδέεται με τα έντερα. Η κύρια λειτουργία της είναι να αποθηκεύει και να συγκεντρώνει τη χολή, το υγρό που παράγεται στο συκώτι για να βοηθήσει στην πέψη των λιπών από τα τρόφιμα. Μετά το φαγητό, η χοληδόχος κύστη εκκενώνει τη χολή, μέσω ενός μικροσκοπικού σωλήνα, γνωστού ως χοληδόχου πόρου, στο λεπτό έντερο.
Η χοληδόχος κύστη κάνει αποτελεσματικά τη δουλειά της, εκτός εάν κάτι εμποδίζει τον χοληδόχο πόρο, όπως οι πέτρες στη χολή. Αυτό συμβαίνει όταν ουσίες στη χολή –συνήθως η χοληστερόλη ή η χολερυθρίνη– σκληραίνουν με την πάροδο του χρόνου και σχηματίζουν πέτρες, την πιο κοινή διαταραχή της χοληδόχου κύστης. Οι χολόλιθοι μπορεί να ποικίλλουν σε μέγεθος και ποσότητα. Μπορούν να είναι τόσο μικροί όσο ένας κόκκος άμμου ή να μεγαλώσουν όσο μια μπάλα του γκολφ. Μπορούν να σχηματιστούν ως ένας μεγάλος χολόλιθος ή εκατοντάδες μικρές πέτρες στη χολή.
Ενώ οι περισσότεροι χολόλιθοι είναι ανώδυνοι και μπορούν να υποχωρήσουν από μόνοι τους, οι μικρότεροι χολόλιθοι είναι πιο πιθανό να ταξιδέψουν μέσω του χοληδόχου πόρου και να προκαλέσουν απόφραξη στη ροή της χολής. Αυτή η απόφραξη μπορεί να προκαλέσει έναν οξύ πόνο - γνωστό ως ή κολικό των χοληφόρων - στο άνω δεξιό τμήμα της κοιλιάς σας
Διατροφή και χοληδόχος κύστης
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να συμβάλλουν στον σχηματισμό χολόλιθων, συμπεριλαμβανομένου του φύλου, του σωματικού βάρους και της διατροφής. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκτιμάται ότι το 10% έως 15% του ενήλικου πληθυσμού εμφανίζει πέτρες στη χολή, με περίπου 1 εκατομμύριο περιπτώσεις να εμφανίζονται κάθε χρόνο.
Σύμφωνα με το Αμερικανικό Κολλέγιο Γαστρεντερολογίας, οι γυναίκες μεταξύ 20 και 60 ετών έχουν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν πέτρες στη χολή από τους άνδρες. Οι χολόλιθοι εμφανίζονται σε έως και 20% των γυναικών μέχρι την ηλικία των 60 ετών.
Το σωματικό βάρος είναι επίσης ένας σημαντικός παράγοντας, καθώς ο κίνδυνος για πέτρες στη χολή είναι υψηλότερος σε άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα . Η έρευνα δείχνει ότι τα άτομα που έχουν παχυσαρκία τείνουν να έχουν υψηλότερα επίπεδα χοληστερόλης στη χολή τους, η οποία μπορεί να οδηγήσει στο σχηματισμό χολόλιθων.
Επιπλέον, οι ακραίες δίαιτες μπορούν να αναγκάσουν το συκώτι να εκκρίνει περισσότερη χοληστερόλη στη χολή, και αυτό μπορεί να διαταράξει τη φυσιολογική ισορροπία χοληστερόλης και χολής. Αυτή η επιπλέον χοληστερόλη μπορεί να σχηματιστεί σε κρυστάλλους που τελικά σχηματίζονται σε πέτρες στη χολή. Γι’ αυτό και η διατροφή είναι τόσο σημαντική για τη διατήρησης μιας υγιούς χοληδόχου κύστης.
Πιο συγκεκριμένα μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια λαχανικά και φρούτα είναι ένας από τους κορυφαίους τρόπους βελτίωσης και προστασίας της υγείας της χοληδόχου κύστης. Τα λαχανικά και τα φρούτα είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες και φυτικές ίνες.
Είτε κινδυνεύετε είτε όχι από πέτρες στη χολή, είναι σημαντικό να διατηρείτε ένα υγιές βάρος και να ακολουθείτε μια δίαιτα χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά, μέτρια σε θερμίδες και υψηλή σε φυτικές ίνες. Επίσης η πρόσληψη υγιεινών λιπών από τροφές, όπως το ελαιόλαδο , το αβοκάντο , οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, τα αυγά και τα λιπαρά ψάρια, είναι σημαντική για τη διατήρηση της υγείας της χοληδόχου κύστης και τη συνεπή ροή της χολής.
Πολυάριθμες μελέτες, συμπεριλαμβανομένης μιας μελέτης του 2022 που δημοσιεύτηκε στο International Journal of Preventive Medicine, έδειξαν ότι τα άτομα που ακολουθούν μια διατροφή υψηλή σε πολυακόρεστα και μονοακόρεστα λιπαρά έχουν μειωμένο κίνδυνο να αναπτύξουν πέτρες στη χολή.
Τροφές για μια υγιή χοληδόχο κύστη
Η χοληδόχος κύστη είναι ένας μυς και τα υγιεινά λίπη την κάνουν να συστέλλεται, γιατί οι μύες χρειάζονται άσκηση. Όμως εδώ και πολλά χρόνια οι δίαιτες χαμηλών λιπαρών και φόβος για τα λίπη έχουν αφήσει πολλούς ανθρώπους με στάσιμη χοληδόχο κύστη.
Στην πράξη, βλέπουμε ότι η χαμηλή πρόσληψη λίπους είναι η βασική αιτία των προβλημάτων της χοληδόχου κύστης.
Έτσι λοιπόν για μια υγιή χοληδόχο κύστη, ενσωματώστε αυτές τις τροφές στη διατροφή σας:
- Αβοκάντο
- Φασόλια
- Εσπεριδοειδή
- Σκούρα πράσινα, συμπεριλαμβανομένης της ρόκας, της πικραλίδας και του λάχανου
- Αυγά
- Λιπαρά ψάρια .
- Γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά
- Ξηροί καρποί , ιδιαίτερα αμύγδαλα και φιστίκια
- Ελαιόλαδο
- Αρακάς
- Σπόροι
- Κάρδαμο
- Δημητριακά ολικής αλέσεως , συμπεριλαμβανομένου ψωμιού ολικής αλέσεως, καστανό ρυζιού, βρώμης, πίτουρου δημητριακών.
- Οι πικρές τροφές , όπως το λάχανο και το νεροκάρδαμο, μπορούν να βοηθήσουν τη χοληδόχο κύστη να συστέλλεται.
Τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγετε ένα έχετε προβλήματα στη χοληδόχο κύστη
Πολλά προβλήματα της χοληδόχου κύστης προέρχονται από την υψηλή κατανάλωση εξαιρετικά επεξεργασμένων υδατανθράκων και trans λιπαρών που βρίσκονται συνήθως στη σύγχρονη δυτική διατροφή.
Η αλλαγή της διατροφής σας δεν θα σας απαλλάξει από τους χολόλιθους που υπάρχουν ήδη, αλλά μια ισορροπημένη ποικιλία θρεπτικών συστατικών και ο περιορισμός της ποσότητας κορεσμένων λιπαρών μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων ή στην πρόληψη μελλοντικών χολόλιθων.
Προσπαθήστε να αποφύγετε ή να περιορίσετε αυτές τις τροφές αν έχετε πρόβλημα με τη χοληδόχο κύστη:
- Τηγανητά φαγητά
- Τρόφιμα υψηλής επεξεργασίας , όπως ντόνατς, πίτες και μπισκότα
- Κόκκινα, επεξεργασμένα κρέατα
- Αναψυκτικά
- Ζάχαρη
Συμβουλές για μια υγιή χοληδόχο κύστη
Μην παραλείπετε τα γεύματά σας
Κάθε φορά που τρώτε, η χοληδόχος κύστη σας απελευθερώνει χολή για σωστή πέψη. Όταν παραλείπετε γεύματα, η χολή μπορεί να συσσωρευτεί. Αυτή η συσσώρευση μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα χοληστερόλης στη χοληδόχο κύστη. Με την πάροδο του χρόνου, τα λίπη μπορούν να σκληρύνουν και να γίνουν πέτρες στη χολή.
Καταναλώστε δημητριακά ολικής αλέσεως
Τα δημητριακά ολικής άλεσης περιέχουν πολλές ακατέργαστες φυτικές ίνες, οι οποίες μειώνουν την LDL ή «κακή» χοληστερόλη, προστατεύοντας έτσι την καρδιά σας και βοηθώντας να κρατήσετε μακριά τις πέτρες στη χολή. Με απλά λόγια οι φυτικές ίνες ενεργοποιούν το πεπτικό σας σύστημα και ξεπλένουν τη χολή από το σώμα σας. Στόχος είναι να τρώτε περισσότερα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, όπως ψωμί ολικής αλέσεως, ζυμαρικά, καστανό ή άγριο ρύζι, πλιγούρι βρώμης, κριθάρι και πλιγούρι.
Καταναλώστε φρούτα και λαχανικά
Τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά είναι πάντα μια καλή επιλογή για την υγεία σας και αυτό δεν διαφέρει για τη χοληδόχο κύστη. Είναι επίσης πλούσια σε βιταμίνες, συμπεριλαμβανομένων των βιταμινών C και E.
Μια μελέτη με περισσότερα από 2.000 τυχαία επιλεγμένα άτομα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό BMC Gastroenterology διαπίστωσε ότι η λήψη συμπληρώματος βιταμίνης C βοήθησε στη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης χολόλιθων σε άτομα ηλικίας 18 έως 65 ετών.
Αποφύγετε τις δίαιτες της μόδας
Η γρήγορη απώλεια βάρους εμποδίζει τη σωστή κένωση της χοληδόχου κύστης, κάτι που μπορεί τελικά να οδηγήσει στο σχηματισμό χολόλιθων. Για να χάσετε βάρος με υγιεινό τρόπο, στοχεύστε να χάνετε μισό με ένα κιλό την εβδομάδα και να ακολουθείτε και ισορροπημένη διατροφή σε συνδυασμό με τακτική άσκηση.
Προσθέστε ελαιόλαδο
Το ελαιόλαδο είναι πηγή ακόρεστων λιπαρών, τα οποία βοηθούν τη χοληδόχο κύστη να καθαρίσει. Μελέτες έχουν αποδείξει ότι οι μοναδικές ιδιότητες του ελαιολάδου βοηθούν τη χοληδόχο κύστη να αδειάζει, έτσι ώστε να παραμένει υγιής.
Καταναλώστε ξηρούς καρπούς
Οι ξηροί καρποί προσφέρουν πολλά θρεπτικά συστατικά καθώς είναι πλούσιοι σε φυτικές ίνες και υγιή λιπαρά. Έχουν επίσης πολλές φυτικές στερόλες, ενώσεις που εμποδίζουν το σώμα σας να απορροφήσει τη χοληστερόλη, συμβάλλοντας έτσι στην πρόληψη του σχηματισμού χολόλιθων.
Στην πραγματικότητα, η τακτική κατανάλωση ξηρών καρπών έχει αποδειχθεί ότι προστατεύει από πέτρες στη χολή και μειώνει την ανάγκη για χολοκυστεκτομή, μια χειρουργική επέμβαση που συνήθως εκτελείται για την αφαίρεση της χοληδόχου κύστης για τη θεραπεία των χολόλιθων και άλλων προβλημάτων της χοληδόχου κύστης.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.