Superfoods: Όλη η αλήθεια πίσω από τις υπερτροφές

Αν και είναι δελεαστικό να πιστεύουμε ότι ένα μόνο τρόφιμο θα μπορούσε να βελτιώσει την υγεία της καρδιάς μας ή να μας δώσει την ενέργεια που θέλουμε, είναι μύθος.

Το superfood είναι ένας όρος μάρκετινγκ που δημιουργήθηκε για να βοηθήσει στην πώληση προϊόντων. Γενικά, είναι ένα τρόφιμο που θεωρείται ότι έχει ιδιαίτερο όφελος για την υγεία.

Υπάρχουν πολυάριθμες λίστες με υπερτροφές στο διαδίκτυο, σε βιβλία και στα μέσα ενημέρωσης. Όμως τα τρόφιμα που περιλαμβάνονται διαφέρουν από λίστα σε λίστα και ανάλογα με το ποιος έχει φτιάξει τη λίστα. Και μπορεί να είναι διασκεδαστικό να δοκιμάζετε νέα τρόφιμα, ειδικά εκείνα τρόφιμα που φέρουν το σήμα «superfoods», αλλά πρώτα σκεφτείτε αν αξίζει τα χρήματα, καθώς πιθανότατα μπορείτε να πάρετε τα θρεπτικά συστατικά από μια πιο καθημερινή πηγή.

Η προέλευση του όρου «superfood»

Ο όρος superfood χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά για να περιγράψει τη μπανάνα (παρόλα αυτάοι μπανάνες σπάνια βρίσκονται στις τρέχουσες λίστες των υπερτροφών.) Το 1917, η United Fruit Company επινόησε τον όρο ως ένα τέχνασμα μάρκετινγκ για την προώθηση της μπανάνας. Αυτό δεν βασίστηκε σε καμία επιστημονική μελέτη, αλλά περισσότερο στην ευελιξία της μπανάνας δεδομένης της παχιάς της φλούδας, του φθηνού κόστους και του ότι είναι βρώσιμη είτε ψημένη είτε όχι.

Από τότε, πολλά τρόφιμα έχουν χαρακτηριστεί ως υπερτροφές. Και με την παγκόσμια βιομηχανία τροφίμων να αξίζει τρισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο, το μάρκετινγκ για την αύξηση των πωλήσεων ενός συγκεκριμένου τροφίμου μπορεί να κάνει τεράστια διαφορά στα κέρδη. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι έως και το 40% των ανθρώπων μπορεί να είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν περισσότερα για τρόφιμα που παρέχουν όφελος για την υγεία.

Ως απόδειξη για την ανάπτυξη των υπερτροφών, υπήρξε τριπλασιασμός στον αριθμό των τροφίμων και ποτών που φέρουν την επισήμανση superfoods μεταξύ 2011 και 2015. Δεν είναι ότι έχουν ανακαλυφθεί εκατοντάδες νέα τρόφιμα, αλλά τα υπάρχοντα προστίθενται στη λίστα με τα superfoods . Αυτό περιλαμβάνει ορισμένα δημητριακά (π.χ. κινόα) και σπόρους (δηλαδή σπόρους κολοκύθας). Οι τρέχουσες λίστες περιλαμβάνουν επίσης νέα συσκευασμένα και επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως έτοιμες σαλάτες, μπάρες και μείγματα ποτών.

Όλη η αλήθεια για τα Superfoods

Πολλά από τα τρόφιμα που χαρακτηρίζονται ως υπερτροφές είναι φρέσκα φρούτα και λαχανικά, ξηροί καρποί, όσπρια και ορισμένα είδη ψαριών. Δεκαετίες έρευνας έχουν υποστηρίξει ότι αυτές οι τροφές συνδέονται με μειωμένες ασθένειες, αυξημένη υγεία και μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.

Είναι όμως σημαντικό να σημειωθεί ότι μπορείτε να κάνετε μια θρεπτική διατροφή ακόμα κι αν δεν τρώτε ποτέ καμία από αυτές τις λεγόμενες υπερτροφές. Για παράδειγμα, τα μήλα είναι εξαιρετικά θρεπτικά, αλλά σπάνια περιλαμβάνονται σε κάποια λίστα υπερτροφών. Το ίδιο και τα καρότα.

Επίσης η επισήμανση ορισμένων τροφίμων ως «σούπερ» μπορεί να είναι προβληματική. Ο ίδιος ο όρος υποδηλώνει ότι ένα τρόφιμο είναι καλύτερο από ένα άλλο. Μπορεί επίσης να δημιουργήσει μια λανθασμένη εντύπωση ότι όλοι θα πρέπει να αγοράζουμε και να τρώμε το superfood X ή superfood Y, δημιουργώντας έτσι μια παραμορφωμένη άποψη για τη διατροφή. Και αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει στην παράβλεψη άλλων τροφών που έχουν απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, ενώ οι υπερτροφές δεν έχουν. Εάν συνεχιστεί μακροπρόθεσμα, μπορεί να εμφανιστούν πιθανές διατροφικές ελλείψεις.

Επιπλέον υπάρχει και το εξής ερώτημα: Ποιος αποφασίζει για το ποια τροφή είναι υπερτροφή; Δεν υπάρχει μια επιτροπή υπερτροφών από ειδικούς σε θέματα υγείας και διατροφής που να συγκρίνει τα τρόφιμα και να αποφασίζει ποια από αυτά ανήκουν στη λίστα.

Από διατροφικής άποψης, δεν υπάρχει υπερτροφή. Το φαγητό είναι φαγητό. Και ενώ ορισμένα τρόφιμα μπορεί να θεωρούνται πιο υγιεινές επιλογές από άλλα (όπως τα φρέσκα φρούτα σε σύγκριση με τον ζαχαρούχο χυμό), η επισήμανση superfoods έχει δοθεί αποκλειστικά σε τρόφιμα για σκοπούς μάρκετινγκ, είτε από τη βιομηχανία τροφίμων είτε από τη βιομηχανία της διατροφής.

Η αλήθεια είναι ότι δεν μπορείς να επιβιώσεις μόνο με ένα μόνο τρόφιμο, είτε λέγεται υπερτροφή είτε όχι. Και όπως ο Σούπερμαν, τα superfoods μπορεί να είναι μια ελκυστική ιδέα και τίποτα περισσότερο. Εξαιτίας αυτού, οι διατροφικές οδηγίες συνιστούν να τρώμε μια ποικιλία τροφών για να έχουμε μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή.