WELL BEING ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Συμπτώματα υψηλής κορτιζόλης: Τι να προσέξεις και πότε να κάνεις εξετάσεις


Τζουλιάννα Καρνέζη

3 Νοεμβρίου 2024

Συμπτώματα υψηλής κορτιζόλης: Τι να προσέξεις και πότε να κάνεις εξετάσεις
Freepik
Πώς θα καταλάβετε εάν τα επίπεδα κορτιζόλης σας είναι πραγματικά πολύ υψηλά;

Το σώμα μας χρησιμοποιεί ορμόνες για να μεταφέρει μηνύματα σε όλα τα μέρη του. Η κορτιζόλη είναι ένας τύπος ορμόνης που παράγεται από τα επινεφρίδια, τα οποία βρίσκονται στην κορυφή κάθε νεφρού, και σας βοηθάει να ανταποκρίνεστε στο στρες. Είναι μια από τις ορμόνες «μάχης ή φυγής».

Η κορτιζόλη μπορεί επίσης να βοηθήσει στον έλεγχο του μεταβολισμού, στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και του σακχάρου στο αίμα και στη διαχείριση του κύκλου ύπνου-αφύπνισης. Και όταν πρόκειται για οξείς στρεσογόνες καταστάσεις, η κορτιζόλη βοηθά το σώμα να ανταποκριθεί πιο αποτελεσματικά σε πιθανούς κινδύνους.

Μερικές φορές, ωστόσο, οι ασθένειες είτε αυξάνουν είτε μειώνουν τα επίπεδα κορτιζόλης. Για παράδειγμα, το σύνδρομο Cushing είναι μια σοβαρή αλλά σπάνια πάθηση λόγω υπερβολικής κορτιζόλης. Η νόσος του Addison είναι αποτέλεσμα της πολύ λίγης κορτιζόλης που παράγεται από τα επινεφρίδια. Και η δευτερογενής επινεφριδιακή ανεπάρκεια είναι η πολύ λίγη κορτιζόλη ως αποτέλεσμα της μη σωστής λειτουργίας της υπόφυσης. Διαβάστε παρακάτω για να ανακαλύψετε κοινά σημεία και συμπτώματα της υψηλής κορτιζόλης και πώς μπορείτε να ελέγξετε τα επίπεδά σας.

Ποια είναι τα συμπτώματα της υψηλής κορτιζόλης;

Τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης δεν θα εμφανιστούν στο σώμα ως κάποιο διακριτό σημάδι ή σύμπτωμα, επομένως είναι λίγο δύσκολο να παρατηρήσετε εάν είναι πολύ υψηλά. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες πληροφορίες. Μερικά πιθανά συμπτώματα υψηλής κορτιζόλης περιλαμβάνουν:

  • Ο διαταραγμένος ύπνος έχει συνδεθεί με υψηλότερα επίπεδα κορτιζόλης, είτε πρόκειται για αδυναμία ύπνου ή για ξύπνημα στη μέση της νύχτας.

  • Οι σωματικές αλλαγές, όπως το φουσκωμένο πρόσωπο, η υπερβολική τριχοφυΐα και οι μωβ, ραγάδες στην κοιλιά, απαντώνται συνήθως σε άτομα με υψηλή κορτιζόλη.

  • Η αυξημένη ευερεθιστότητα μπορεί να είναι επίσης ένα σημάδι.

  • Η λαχτάρα για ζαχαρούχα, αλμυρά και γεμάτα λιπαρά τρόφιμα μπορεί να είναι ένα σημάδι.

  • Οι πονοκέφαλοι ή η κόπωση είναι μερικά άλλα σωματικά συμπτώματα που μπορεί να προκύψουν από τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης. Το να αισθάνεστε αδύναμοι στα χέρια και τα πόδια σας (ιδιαίτερα στο άνω μέρος των χεριών και των μηρών) μπορεί επίσης να είναι συμπτώματα.

  • Η υψηλή αρτηριακή πίεση, το υψηλό σάκχαρο στο αίμα και τα αδύναμα οστά είναι δύσκολο να τα καταλάβετε, αλλά μπορεί να είναι σημάδι υψηλής κορτιζόλης.

Συνήθεις αιτίες υψηλής κορτιζόλης

Χρόνιο στρες : Η επίδραση του στρες στα επίπεδα κορτιζόλης είναι συνήθως βραχύβια και υποχωρεί μόλις ο στρεσογόνος παράγοντας υποχωρήσει. Για παράδειγμα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι τα επίπεδα κορτιζόλης αυξήθηκαν περίπου 9 φορές κατά τη διάρκεια στρεσογόνων περιόδων σε σύγκριση με τις χαλαρωτικές περιόδους. Αλλά τα επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να παραμείνουν υψηλά εάν το στρες γίνει χρόνιο. Ωστόσο οι αλλαγές συμπεριφοράς για τη διαχείριση του στρες μπορούν να σας βοηθήσουν να μειώσετε τα επίπεδα κορτιζόλης .

Χρόνια κατάχρηση αλκοόλ, κατάθλιψη και άγχος: Αυτές οι καταστάσεις μπορούν επίσης να συμβάλουν σε αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης.

Σύνδρομο Cushing: Το σύνδρομο Cushing μπορεί να οδηγήσει σε άλλα προβλήματα υγείας, όπως απώλεια οστικής μάζας, υψηλή αρτηριακή πίεση ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, διαβήτη τύπου 2. Το σύνδρομο Cushing μπορεί να οφείλεται στη λήψη μεγάλων δόσεων ορισμένων φαρμάκων, όπως κορτικοστεροειδών. Επίσης ορισμένοι όγκοι (συμπεριλαμβανομένων των όγκων της υπόφυσης και άλλων νευροενδοκρινών όγκων, όπως ορισμένοι τύποι καρκίνου του πνεύμονα ) μπορούν να παράγουν μια ορμόνη που παράγει κορτιζόλη, που ονομάζεται αδρενοκορτικοτροπική ορμόνη (ACTH), η οποία μπορεί να προκαλέσει υψηλά επίπεδα κορτιζόλης. Ένας όγκος στα επινεφρίδια σας που παράγει υπερβολική ποσότητα κορτιζόλης μπορεί επίσης να προκαλέσει υψηλά επίπεδα αυτής της ορμόνης.

Jenny.Gr
pexels

Λοιπόν, πότε πρέπει να ανησυχείτε για τα παραπάνω συμπτώματα;

Πολλά από αυτά τα συμπτώματα - ευερεθιστότητα, προβλήματα ύπνου, προτίμηση για πρόχειρο φαγητό - μπορούν να συνδεθούν με μια ποικιλία προβλημάτων υγείας. Είναι σημαντικό να δώσετε προσοχή στους στρεσογόνους παράγοντες στη ζωή σας και στο πώς μπορεί να προκαλέσουν ή όχι συμπτώματα. Μήπως τα συμπτώματα που παρατηρείτε υποχωρούν όταν αντιμετωπίζετε λιγότερους οξείς στρεσογόνους παράγοντες; Μήπως αυξάνονται όταν έχετε περισσότερο άγχος; Εάν οι απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις είναι ναι και ναι, πάρτε το ως καθησυχαστικό μήνυμα ότι δεν έχετε χρόνια αυξημένη κορτιζόλη (αλλά βεβαιωθείτε ότι βρίσκετε τρόπους να κάνετε «διαλείμματα» από τους στρεσογόνους παράγοντες — ή να αποκτήσετε περισσότερο χρόνο για τον εαυτό σας.

Εάν όμως οι παραπάνω περίοδοι παρατείνονται και αντιμετωπίζετε συμπτώματα και χωρίς στρεσογόνους παράγοντες, ίσως αξίζει να συζητήσετε με τον γιατρό σας να ελέγξει τα επίπεδα κορτιζόλης σας.

Τι θεωρείται «κανονικό» επίπεδο κορτιζόλης

Τα επίπεδα κορτιζόλης είναι συνήθως υψηλότερα το πρωί και χαμηλότερα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Συνήθως βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδό τους γύρω στα μεσάνυχτα (αν και αυτό μπορεί να μην ισχύει αν εργάζεστε τα βράδια ή δεν κοιμάστε κανονικές ώρες για άλλο λόγο). Το εύρος των φυσιολογικών έναντι των μη φυσιολογικών επιπέδων εξαρτάται από το τεστ που χρησιμοποιήσατε για να μετρήσετε την κορτιζόλη σας. Μιλήστε με τον γιατρό σας για τις εξετάσεις που πρέπει να κάνετε.

Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.