Μεταβολικό σύνδρομο: Τι είναι και πώς μπορείς να το αντιμετωπίσεις

Το μεταβολικό σύνδρομο, γνωστό και ως σύνδρομο αντίστασης στην ινσουλίνη ή σύνδρομο Χ, είναι ένας συνδυασμός πολλών καταστάσεων που — μαζί — αυξάνουν τον κίνδυνο να αναπτύξετε διαβήτη και καρδιακές παθήσεις. Ο επιπολασμός του μεταβολικού συνδρόμου αυξάνεται παγκοσμίως και περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού πάσχει από μεταβολικό σύνδρομο. Ο κίνδυνος είναι ίσος σε άνδρες και γυναίκες. Τα θέματα υγείας που περιλαμβάνονται στο μεταβολικό σύνδρομο είναι:

• Υψηλό σάκχαρο στο αίμα (υπεργλυκαιμία)
• Υπερβολικό λίπος γύρω από τη μέση (σπλαχνική παχυσαρκία)
• Υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση)
• Υψηλό επίπεδο τριγλυκεριδίων
• Χαμηλά επίπεδα καλής χοληστερόλης

Εάν ο γιατρός σας, σας διαγνώσει με μεταβολικό σύνδρομο, είναι σημαντικό να λάβετε δράση. Μέσω των αλλαγών στον τρόπο ζωής και των φαρμάκων, το μεταβολικό σύνδρομο μπορεί να αντιστραφεί, μειώνοντας τον κίνδυνο να αναπτύξετε μια πιο σοβαρή κατάσταση υγείας.

ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Υγεία του εντέρου: 4 πράγματα που μπορείς να κάνεις το πρωί για τη σωστή λειτουργία της πέψης

Είτε έχετε οικογενειακό ιστορικό μεταβολικού συνδρόμου είτε έχετε μόλις διαγνωστεί, εδώ είναι όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για να κατανοήσετε καλύτερα αυτήν την πάθηση και πέντε βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να την αποτρέψετε ή ενδεχομένως να την αντιστρέψετε.

Γιατί είναι επικίνδυνο το μεταβολικό σύνδρομο

Το μεταβολικό σύνδρομο χαρακτηρίζεται από μια κατάσταση κυτταρικής αντίστασης στην ινσουλίνη, μια ορμόνη που είναι σημαντική για τη μετατροπή της ζάχαρης που τρώτε στην ενέργεια που απαιτείται για να τροφοδοτήσει το σώμα σας. Μεταξύ άλλων πολύ σημαντικών λειτουργιών, η ινσουλίνη βοηθά το σάκχαρο στην κυκλοφορία του αίματός σας να εισέλθει στα κύτταρά σας, όπου στη συνέχεια αποθηκεύεται ή μετατρέπεται σε ενέργεια. Αλλά εάν τα κύτταρα σας ανταποκρίνονται λιγότερο στην ινσουλίνη, η ζάχαρη δυσκολεύεται να εισέλθει στα κύτταρά σας, οδηγώντας σε υψηλά επίπεδα σακχάρου στην κυκλοφορία του αίματός σας. Αυτή η μειωμένη ανταπόκριση στην ινσουλίνη οδηγεί σε χρόνια, συστηματική φλεγμονή και μπορεί να έχει άλλες δραματικές επιπτώσεις στο σώμα σας, όπως:

• Βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία σας
• Αύξηση βάρους
• Επιδείνωση της αντίστασης στην ινσουλίνη

Η αύξηση βάρους, ιδιαίτερα η απόκτηση υπερβολικού σπλαχνικού λίπους, επιδεινώνει περαιτέρω τη φλεγμονή, καθώς αυτός ο τύπος λίπους είναι επίσης προφλεγμονώδης. Τελικά, το μεταβολικό σύνδρομο σχετίζεται με ένα ευρύ φάσμα ασθενειών, όπως:

• Διαβήτης τύπου 2
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Καρδιακό νόσημα
• Λιπαρό ηπατικό νόσημα
• Χολολιθίαση
• Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)
• Αποφρακτική άπνοια ύπνου
• Αρθρίτιδα

unsplash

Πώς γίνεται η διάγνωση του μεταβολικού συνδρόμου

Χρειάζονται περισσότερα από το να έχετε απλώς υψηλό σάκχαρο ή πολύ λίπος στην κοιλιά για να διαγνωστείτε με μεταβολικό σύνδρομο. Αυτό συμβαίνει επειδή αυτό το σύνδρομο είναι στην πραγματικότητα ένα σύμπλεγμα μεταβολικών ανωμαλιών και ένα άτομο πρέπει να έχει πολλά προβλήματα υγείας για να διαγνωστεί με αυτό. Τα κριτήρια για το μεταβολικό σύνδρομο περιλαμβάνουν:

• Διαταραχή της γλυκόζης νηστείας (υψηλό σάκχαρο αίματος) – 100 mg/dL ή υψηλότερο
• Υπερβολικό κοιλιακό λίπος
• Υψηλή αρτηριακή πίεση – 135/80 mmHg ή υψηλότερη
• Αυξημένα τριγλυκερίδια – 150 mg/dL ή υψηλότερα
• Χαμηλά επίπεδα λιποπρωτεΐνης υψηλής πυκνότητας (HDL), γνωστή και ως καλή χοληστερόλη - λιγότερο από 40 mg/dL για τους άνδρες ή λιγότερο από 50 mg/dL για τις γυναίκες.

Αν ένα άτομο πληροί τρία από αυτά τα πέντε αυτά κριτήρια, θεωρείται ότι έχει μεταβολικό σύνδρομο.

Είναι το μεταβολικό σύνδρομο αναστρέψιμο;

Το ίδιο το μεταβολικό σύνδρομο μπορεί να μην συνοδεύεται από συμπτώματα, αλλά οι σοβαρές καταστάσεις υγείας που εμφανίζονται σιωπηλά σε αυτό το σύνδρομο μπορεί να οδηγήσουν σε πολύ σοβαρές επιπλοκές. Για παράδειγμα, τα συμπτώματα του διαβήτη μπορεί να κυμαίνονται από άβολα (αυξημένη δίψα και ανάγκη για ούρηση) έως πιο σοβαρά (θολή όραση, κακή επούλωση πληγών και αυξημένος κίνδυνος λοιμώξεων). Και ας μην ξεχνάμε τον αυξημένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, που είναι η κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως.

Υπάρχουν αρκετοί παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη μεταβολικού συνδρόμου, πολλοί από τους οποίους είναι τροποποιήσιμοι – καθιστώντας δυνατή είτε την πρόληψη είτε την αναστροφή αυτού του συνδρόμου εάν δεν έχει προκληθεί ακόμη μόνιμη κυτταρική βλάβη. Ωστόσο, εάν στην οικογένειά σας υπάρχουν πολλές παθήσεις που σχετίζονται με αυτό το σύνδρομο, όπως ο διαβήτης τύπου 2 ή η παχυσαρκία, θα χρειαστεί να προσπαθήσετε περισσότερο για να το αποτρέψετε, από κάποιον που δεν έχει γενετική προδιάθεση. Και, εάν έχετε ήδη σημαντική βλάβη στην καρδιά, τα αιμοφόρα αγγεία και άλλα όργανα, το μεταβολικό σύνδρομο είναι πολύ πιο δύσκολο να αντιστραφεί. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να προλάβετε το μεταβολικό σύνδρομο ή να αναζητήσετε θεραπεία όσο το δυνατόν νωρίτερα. Εάν έχετε διαγνωστεί με το μεταβολικό σύνδρομο, σκεφτείτε να λάβετε αυτά τα σημαντικά βήματα για να το αποτρέψετε ή να το αντιστρέψετε.

Χάστε βάρος ή/και διατηρήστε ένα υγιές βάρος

Μια μελέτη από το Εθνικό Ινστιτούτο Διαβήτη και Πεπτικών και Νεφρικών Νόσων διαπίστωσε ότι ακόμη και η απώλεια 5 έως 7% του σωματικού σας βάρους μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη περισσότερο από το μισό.

Να τρώτε υγιεινά

Μια υγιεινή διατροφή μπορεί να σας βοηθήσει να αποφύγετε τις αυξήσεις του σακχάρου στο αίμα και να μειώσετε την αρτηριακή σας πίεση– όλα αυτά μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη ή την ανατροπή του μεταβολικού συνδρόμου. Η ισορροπημένη διατροφή περιλαμβάνει άφθονα φρούτα και λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως πλούσια σε φυτικές ίνες, μέτρια ποσότητα ακόρεστων λιπαρών και άπαχες πηγές πρωτεΐνης.

Κινηθείτε περισσότερο

Είτε το πιστεύετε είτε όχι, η σωματική αδράνεια σχετίζεται με το μεταβολικό σύνδρομο και τον διαβήτη. Λοιπόν, ήρθε η ώρα να αναρωτηθείτε: Κάθομαι πολύ; Η σωματική δραστηριότητα συνοδεύεται από μια σειρά από οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του κινδύνου καρδιακών παθήσεων και απώλειας βάρους. Η συνιστώμενη ποσότητα καθημερινής σωματικής δραστηριότητας είναι 30 λεπτά άσκησης και αυτό μπορεί να είναι τόσο εύκολο όσο να κάνετε έναν γρήγορο περπάτημα κάθε μέρα και να επιλέξετε να ανεβείτε τις σκάλες.

Γνωρίστε το οικογενειακό σας ιατρικό ιστορικό

Το μεταβολικό σύνδρομο, καθώς και αρκετές από τις μεμονωμένες παθήσεις, μπορεί στην πραγματικότητα να υπάρχουν στην οικογένειά σας - που σημαίνει ότι τα γονίδια που κληρονομήσατε θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον κίνδυνο εμφάνισης αυτού του συνδρόμου. Ενώ ορισμένοι παράγοντες κινδύνου μπορούν να τροποποιηθούν, η γενετική προδιάθεση για μεταβολικό σύνδρομο είναι κάτι που δεν μπορείτε να αλλάξετε. Αυτό δεν σημαίνει ότι σίγουρα θα αναπτύξετε αυτό το σύνδρομο, απλώς σημαίνει ότι μπορεί να έχετε περισσότερες πιθανότητες. Ο ευκολότερος τρόπος για να μάθετε εάν έχετε γενετική προδιάθεση για αυτό το σύνδρομο είναι να μάθετε για το ιστορικό υγείας της οικογένειάς σας .

Τέλος, εάν διαγνωστείτε με μεταβολικό σύνδρομο, βεβαιωθείτε ότι επισκέπτεστε τακτικά τον γιατρό, παίρνετε φάρμακα που μπορεί να σας συνταγογραφήσει και συνεχίστε να κάνετε τις παραπάνω επιλογές τρόπου ζωής, ώστε να μπορείτε να διασφαλίσετε ότι η κατάστασή σας αντιμετωπίζεται όσο το δυνατόν καλύτερα.