Κατακράτηση υγρών: Ποιες είναι οι αιτίες και πώς θα την αντιμετωπίσεις
Τζουλιάννα Καρνέζη
6 Φεβρουαρίου 2025
![Κατακράτηση υγρών: Ποιες είναι οι αιτίες και πώς θα την αντιμετωπίσεις](/sites/default/files/public/styles/article_1025x1025/public/2024-09/woman%20%2838%29.jpg?itok=KC19exPZ)
Η κατακράτηση υγρών είναι όταν συσσωρεύεται υγρό σε μέρος του σώματός σας. Ονομάζεται επίσης κατακράτηση νερού ή οίδημα. Μπορεί να επηρεάσει τους ιστούς του σώματος, οδηγώντας σε πρήξιμο ή φούσκωμα. Η κατακράτηση υγρών μπορεί επίσης να συμβεί στο στομάχι (ασκίτης), στους πνεύμονες (πνευμονικό οίδημα) ή στο στήθος γύρω από τους πνεύμονες (υπεζωκοτική συλλογή).
Αιτίες κατακράτησης υγρών
Υπάρχουν πολλές διαφορετικές αιτίες. Μερικές φορές μπορεί να ευθύνονται ο τρόπος ζωής και η διατροφή. Σε άλλες περιπτώσεις, το οίδημα μπορεί να σημαίνει μια σοβαρή ιατρική κατάσταση.
Μη ισορροπημένη διατροφή
Πολλές διαφορετικές διατροφικές επιλογές μπορούν να οδηγήσουν σε κατακράτηση υγρών. Το σώμα κάθε ατόμου αντιδρά στα τρόφιμα και τα ποτά διαφορετικά. Μπορεί να θέλετε να καταγράψετε ένα ημερολόγιο τροφίμων για να δείτε εάν υπάρχουν μοτίβα. Επίσης η κατανάλωση τροφών και ποτών με υψηλά επίπεδα αλατιού (νάτριο) μπορεί να κάνει το σώμα σας να κρατήσει επιπλέον νερό.
Η σύσταση νατρίου για υγιείς ενήλικες είναι 2.300 mg την ημέρα. Η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία συνιστά τα άτομα με υποκείμενες ιατρικές παθήσεις που δικαιολογούν έναν πιο αυστηρό περιορισμό νατρίου να λαμβάνουν το πολύ 1.500 mg νατρίου την ημέρα .
Προβλήματα στους νεφρούς
Όταν οι νεφροί είναι υγιείς, συλλέγουν τα άχρηστα προϊόντα από το σώμα και τα αποβάλλουν με την παραγωγή ούρων. Οι νεφροί είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την εξισορρόπηση των ηλεκτρολυτών (νάτριο, κάλιο, μαγνήσιο κ.λπ.) που βρίσκονται στο αίμα. Όταν η λειτουργία των νεφρών είναι μειωμένη, μπορεί να είναι πιο δύσκολο για αυτούς να ρυθμίσουν την ισορροπία των υγρών και να καθαρίσουν τα απόβλητα. Εάν οι νεφροί καταστραφούν πολύ, μπορεί να μην μπορείτε να ουρήσετε και μπορεί να χρειαστείτε αιμοκάθαρση, μια θεραπεία που εκτελεί ορισμένες από τις λειτουργίες των νεφρών.
Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
Σε άτομα με συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια (CHF), η ικανότητα άντλησης της καρδιάς μειώνεται. Η καρδιά είναι λιγότερο αποτελεσματική στην κυκλοφορία του αίματος από ό,τι σε ένα υγιές άτομο. Η καρδιακή ανεπάρκεια μπορεί να διεγείρει περίπλοκους ακούσιους μηχανισμούς που ενθαρρύνουν το σώμα να κρατά επιπλέον υγρά. Η καρδιά είναι επίσης λιγότερο χρήσιμη στη δημιουργία ροής αίματος στα ζωτικά όργανα και εξαιτίας αυτού, τα άτομα με CHF μπορεί να αναπτύξουν προβλήματα στους νεφρούς. Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας εάν παρατηρήσετε αύξηση βάρους 2 ή 3 κιλών την ημέρα ή 5 κιλών την εβδομάδα. Αυτό μπορεί να είναι σημάδι μιας σοβαρής κατάστασης που προκαλεί κατακράτηση υγρών.
Κίρρωση του ήπατος
Ο ασκίτης (υγρό στην κοιλιά) αναπτύσσεται κατά το στάδιο της κίρρωσης του ήπατος, όταν δεν είναι πλέον σε θέση να λειτουργήσει κανονικά. Εκτός από ασκίτη, ένα άτομο με κίρρωση μπορεί επίσης να έχει συμπτώματα όπως:
- Ίκτερος (κιτρίνισμα του δέρματος και των ματιών)
- Αιμορραγία στο γαστρεντερικό σωλήνα
- Νεφρική ανεπάρκεια
Τα άτομα με οξεία και χρόνια ηπατική ανεπάρκεια μπορεί επίσης να αναπτύξουν έναν τύπο οιδήματος που επηρεάζει τον εγκέφαλο.
Εγκυμοσύνη
Ο όγκος του αίματος της μητέρας αυξάνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, επομένως υπάρχει επιπλέον διαθέσιμο υγρ για να ταξιδέψει μέσω του πλακούντα και να θρέψει το αναπτυσσόμενο μωρό. Ο όγκος του πλάσματος (το υγρό μέρος του αίματος) μπορεί να αυξηθεί κατά 50% μέχρι το τέλος της εγκυμοσύνης. Είναι σύνηθες να έχετε πρησμένα πόδια και αστραγάλους που επιδεινώνονται καθώς εξελίσσεται η εγκυμοσύνη. Μιλήστε με την ομάδα υγειονομικής περίθαλψης σχετικά με τεχνικές που θα βοηθήσουν στη διαχείριση του οιδήματος της εγκυμοσύνης.
Αλλεργίες
Ένας τύπος αλλεργικής αντίδρασης γνωστός ως αλλεργικό αγγειοοίδημα μπορεί να προκαλέσει διαρροή υγρού από τα αιμοφόρα αγγεία στους περιβάλλοντες ιστούς. Εμφανίζεται συνήθως γύρω από το πρόσωπο και τα χέρια ή τα πόδια και μπορεί να συνοδεύεται από κνίδωση. Το αλλεργικό αγγειοοίδημα μπορεί να εμφανιστεί ως αποτέλεσμα της έκθεσης σε κοινά αλλεργιογόνα όπως τα φιστίκια και τα οστρακοειδή ή σε κάποιον που είναι αλλεργικός σε τσιμπήματα εντόμων ή σε αντιβιοτικά. Το αλλεργικό αγγειοοίδημα μπορεί να είναι σημάδι μιας σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης που ονομάζεται αναφυλαξία, η οποία απαιτεί επείγουσα ιατρική φροντίδα. Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν περιλαμβάνουν:
- Δύσπνοια
- Ζάλη
- Λιποθυμία
- Πόνος στην κοιλιά
Ορμονικές Καταστάσεις
Μερικές γυναίκες αναφέρουν κατακράτηση υγρών ως μέρος του τυπικού εμμηνορροϊκού τους κύκλου (φούσκωμα περιόδου ). Οι ορμόνες που ρυθμίζουν τη γυναικεία γονιμότητα μπορεί να προκαλέσουν φούσκωμα ή οίδημα. Συνήθως αυτό δεν απαιτεί ιατρική φροντίδα, καθώς η κατακράτηση υγρών είναι προβλέψιμη και συμβαίνει με κάθε κύκλο. Ωστόσο, μιλήστε με τον γιατρό σας εάν έχετε ανησυχίες.
Άλλες καταστάσεις που επηρεάζουν τις ορμόνες μπορεί επίσης να προκαλέσουν κατακράτηση νερού, όπως:
Καταστάσεις του θυρεοειδούς: Οι ορμόνες που παράγονται από τον θυρεοειδή αδένα βοηθούν στη διαχείριση των επιπέδων υγρών και οι συνθήκες που τις επηρεάζουν μπορεί να προκαλέσουν κατακράτηση νερού.
Σύνδρομο Cushing: Αυτή η κατάσταση προκαλεί τα επινεφρίδια να παράγει υπερβολική ποσότητα κορτιζόλης, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε οίδημα στα πόδια.
![Jenny.Gr](/sites/default/files/public/styles/editor_scale/public/2025-02/young-woman-cooking-kitchen-morning.jpg?itok=roL53BGA)
Άλλοι παράγοντες του τρόπου ζωής που μπορεί να αναγκάσουν το σώμα σας να συγκρατήσει νερό περιλαμβάνουν:
Ταξίδια: Για μερικούς ανθρώπους, το να κάθονται για πολλή ώρα σε αυτοκίνητο ή αεροπλάνο μπορεί να προκαλέσει κατακράτηση υγρών. Η έλλειψη κυκλοφορίας επιτρέπει τη συσσώρευση υγρού. Ωστόσο, το οίδημα συνήθως υποχωρεί σε μία ή δύο ημέρες. Αυτός ο τύπος οιδήματος μπορεί να εμφανιστεί και κατά τη διάρκεια άλλων τύπων αδράνειας.
Θρόμβοι αίματος : Οι θρόμβοι αίματος στις φλέβες του χεριού ή του ποδιού μπορεί να προκαλέσουν πρήξιμο. Μιλήστε με τον γιατρό σας εάν έχετε πρήξιμο μόνο στο ένα χέρι ή πόδι.
Χρόνια φλεβική ανεπάρκεια : Εάν έχετε αδύναμες ή κακώς λειτουργικές φλέβες, ειδικά στα πόδια σας, μπορεί να εμφανίσετε πρήξιμο. Άλλα συμπτώματα αυτής της πάθησης περιλαμβάνουν αποχρωματισμένο δέρμα, διευρυμένες φλέβες, έλκη στα πόδια και κράμπες ή μυρμήγκιασμα.
Συμπτώματα
Τις περισσότερες φορές, το υγρό συγκεντρώνεται σε μέρη του σώματος που βρίσκονται πιο κοντά στο έδαφος (πόδια, αστράγαλοι και πόδια) εάν κάθεστε ή στέκεστε. Επίσης, συνήθως συλλέγεται σε μέρη του σώματός σας που αγγίζουν το κρεβάτι, εάν συνήθως ξαπλώνετε. Οι περιοχές κατακράτησης υγρών πρήζονται και είναι πιθανό εάν πιέσετε μια περιοχή πρηξίματος να δημιουργήσετε ένα βαθούλωμα. Εάν το σώμα σας συγκρατεί αρκετό υγρό, το δέρμα σας μπορεί να γίνει σφιχτό, τεντωμένο και ακόμη και λαμπερό. Επιπλέον συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Τα παπούτσια ή τα ρούχα μπορεί να γίνουν στενά
- Δαχτυλίδια, ρολόγια ή βραχιόλια γίνονται άβολα
- Κάλτσες ή ρούχα που αφήνουν εσοχές
- Βαρύ αίσθημα στα χέρια ή στα πόδια από το επιπλέον βάρος του νερού
- Αισθήματα πληρότητας ή φούσκωμα στην κοιλιά
- Δύσπνοια ή δυσκολία στην αναπνοή
Θεραπεία
Οι θεραπείες για τη μείωση της κατακράτησης υγρών λειτουργούν καλύτερα όταν εστιάζονται στην αιτία. Συνεργαστείτε με έναν γιατρό για να βρείτε την προσέγγιση που λειτουργεί για εσάς. Ο γιατρός μπορεί να σας συνταγογραφήσει διουρητικά για να βοηθήσουν τους νεφρούς σας να απομακρύνουν το υπερβολικό νερό από το σώμα σας. Τα διουρητικά γενικά συνιστώνται μόνο για βραχυπρόθεσμη θεραπεία του οιδήματος. Αποφύγετε τη λήψη διουρητικών χωρίς συνταγή, καθώς μερικές φορές περιέχουν άλλα συστατικά που μπορεί να επηρεάσουν την ισορροπία των ηλεκτρολυτών σας.
Ορισμένες καταστάσεις που προκαλούν κατακράτηση υγρών απαιτούν θεραπεία από ειδικό. Εν τω μεταξύ, μπορεί να είστε σε θέση να ανακουφίσετε τα συμπτώματα με σπιτικές θεραπείες.
Ανύψωση
Το υγρό είναι βαρύ και όταν υπάρχει επιπλέον στο σώμα, συγκεντρώνεται στις χαμηλότερες περιοχές λόγω της βαρύτητας. Ανυψώνοντας τα πρησμένα χέρια ή πόδια, ειδικά πάνω από το επίπεδο της καρδιάς σας, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του οιδήματος. Καθώς το επιπλέον υγρό μετακινείται στα αιμοφόρα αγγεία, το σώμα σας θα το αποβάλλει με τα ούρα. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα υποπόδιο, μαξιλάρια ή ακόμα και μια ανάκλιση για να ανυψώσετε τις περιοχές κατακράτησης.
Ρούχα συμπίεσης
Τα ρούχα συμπίεσης χωρίς ιατρική συνταγή μπορούν να σας βοηθήσουν να απαλλαγείτε από το επιπλέον υγρό στο σώμα σας. Αυτά ασκούν ήπια πίεση στο πρησμένο χέρι ή πόδι για να βοηθήσουν να μετακινήσετε το υγρό πίσω στα αιμοφόρα αγγεία, ώστε οι νεφροί σας να το αποβάλουν με τα ούρα. Διατίθενται κάλτσες για τα πόδια και μανίκια συμπίεσης για μπράτσα.
Βιταμίνη Β6
Η βιταμίνη Β6 πιστεύεται ότι βοηθά το σώμα να περάσει το νάτριο στα ούρα. Όταν το νάτριο φεύγει από το σώμα, το επιπλέον νερό γενικά μειώνεται επίσης. Σύμφωνα με μια μελέτη, η βιταμίνη Β6 μπορεί να μειώσει το φούσκωμα και το πρήξιμο που σχετίζονται με το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (PMS). Εάν θέλετε να δοκιμάσετε ένα συμπλήρωμα βιταμινών, μιλήστε με γιατρό σας και συζητήστε τη δόση και τον τύπο που είναι κατάλληλος για εσάς.
Διατροφή
Για πολλούς η μείωση της ποσότητας αλατιού (νατρίου) στη διατροφή μπορεί να βελτιώσει την κατακράτηση νερού. Αυτό συμβαίνει επειδή τα υψηλά επίπεδα νατρίου στο αίμα ενθαρρύνουν το σώμα να κρατήσει περισσότερα υγρά. Λιγότερο αλάτι στο σώμα συχνά σημαίνει λιγότερο οίδημα. Διαβάστε τις διατροφικές ετικέτες όταν είναι διαθέσιμες. Εάν το νάτριο είναι συστατικό τότε αναγράφεται ανά μέγεθος μερίδας. Όποτε είναι δυνατόν, επιλέξτε φρέσκα τρόφιμα και όχι επεξεργασμένα ή συσκευασμένα.
Η κατακράτηση υγρών μπορεί να βελτιωθεί χωρίς θεραπεία σε λίγες μέρες. Ωστόσο, εάν υπάρχει κάποιο πρόβλημα υγείας που σας κάνει να κρατάτε υγρό, το πρήξιμο μπορεί να επιδεινωθεί με την πάροδο του χρόνου. Μπορεί να διαπιστώσετε ότι τα μέρη του σώματος που συγκρατούν νερό γίνονται σφιχτά, πρησμένα και επώδυνα. Εάν δεν αντιμετωπιστεί, τα καρδιακά ή νεφρικά προβλήματα μπορεί να επιδεινωθούν.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.