Ασημίνα Προέδρου: Η σκηνοθέτρια του «Πίσω από τις Θημωνιές» μας μιλά για τη νέα της ταινία
Κλέλια Φατούρου
23 Ιανουαρίου 2023
Διαδραματίζεται στα σύνορα Ελλάδας- Βόρειας Μακεδονίας το 2015, στη λίμνη Δοιράνη. Ήταν μία περίοδος όπου μία σειρά από ευρωπαικές χώρες είχαν κλείσει τα νότια σύνορά τους και είχαν εγκλωβιστεί χιλιάδες πρόσφυγες στα σύνορα της Ελλάδας. Στον πυρήνα της ταινίας, είναι μία τριμελής οικογένεια, ο πατέρας, η μάνα και η κόρη και βλέπουμε την ιστορία από τις οπτικές τους, μέσα από κεφάλαια. Ο πατέρας είναι ψαράς και αγρότης, μπλεγμένος με χρέη στην εφορία εξαιτίας μίας κομπίνας και ξεκινά διακίνηση προσφύγων με τη βάρκα του. Η μητέρα είναι νοικοκυρά και η κόρη βιώνει τη δική της ιστορία ενηλικίωσης σε ένα καταπιεστικό περιβάλλον.
Η ελληνική ταινία «Πίσω από τις Θημωνιές» έκανε πρεμιέρα στις αίθουσες πριν λίγες ημέρες, αλλά το ταξίδι της είχε ξεκινήσει από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, από όπου και απέσπασε 6 βραβεία. Η σκηνοθέτρια, Ασημίνα Προέδρου μάς μιλά για τη δημιουργία της ταινίας, την απόσταση που έχει διανύσει από την ταινία μικρού μήκους της, "Red Hulk" αλλά και για το κύμα αναγνώρισης των Ελλήνων σκηνοθετών τα τελευταία χρόνια.
«Είμαι πολύ χαρούμενη και είναι συγκινητική στιγμή για εμάς, αν και το κοινό τη γνώρισε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, που ήταν επίσης μία συγκλονιστική στιγμή. Αν και πίστευα ότι η ταινία απευθύνεται στο ευρύ κοινό, ήταν ένα ξάφνιασμα που ο κόσμος μάς μιλούσε πολύ θερμά και τον ακούς να ταυτίζεται. Είναι κάτι περισσότερο από το μου αρέσει δεν μου αρέσει».
Το 2015, ξεκίνησε να γράφει την ιστορία, χωρίς να ξέρει ακριβώς το πού θα πάει. «Ήξερα ότι ήθελα να μιλήσω για το πώς μπορούμε εμείς οι άνθρωποι να εγκλωβιστούμε σε ένα διεφθαρμένο σύστημα και πώς αυτό αναπαράγει τον εαυτό του. Η επίσκεψή μου στη λίμνη ήταν τυχαία, αλλά το απόκοσμο τοπίο ταίριαζε στην ιστορία μου. Το πρώτο βράδυ της παραμονής μου εκεί συνέπεσε με τους πρόσφυγες. 30 Σύριοι είχαν προσπαθήσει να περάσουν τα σύνορα αλλά η αστυνομία της Β. Μακεδονίας τους είχε γυρίσει πίσω. Ήθελα λοιπόν να γίνει κομμάτι της ταινίας μου».
Τα γυρίσματα στην πανδημία
Τα γυρίσματα έγιναν στην αρχή του 2021, τότε που ακόμα ήταν όλα κλειστά και ήταν δύσκολο ακόμα και το να μετακινηθείς από νομό σε νομό. «Υπήρχαν πολλοί κομπάρσοι και αν έβγαινε κάποιος θετικός στον COVID, θα έπρεπε να ακυρωθεί το γύρισμα, με τα κόστη να τρέχουν. Και με κλειστά μαγαζιά, αλλά και με χώρους που δεν μάς δίνονταν. Ένα επιπλέον πρόβλημα ήταν οι δυσμενείς καιρικές συνθήκες, που πάγωναν τη λίμνη. Αλλά ήμασταν τόσο παθιασμένοι, που τα καταφέραμε».
Η ταινία μικρού μήκους Red Hulk
Οι ταινίες της Ασημίνας εστιάζουν πάντα στο ανθρώπινο βίωμα, έχοντας στο επίκεντρό τους ανθρώπους που περιθωριοποιούνται από την κοινωνία, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο. «Το Red Hulk ήταν μία ταινία με ένα μικρό αγόρι, ο οποίος εντάχθηκε σε μία ρατσιστική ομάδα, εξαιτίας της μεγάλης του ανάγκης για αποδοχή και στο "Πίσω από τις Θημωνιές" είναι 3 ήρωες που πιέζονται επίσης, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Όλα αυτά εντάσσονται στους δικούς μου φιλοσοφικούς, υπαρξιακούς προβληματισμούς. Πρόκειται για ρεαλιστικές ταινίες, με κάμερα στο χέρι που τους ακολουθεί».
Από οικονομολόγος, σκηνοθέτης
Η Ασημίνα ήθελε από πάντα να ασχοληθεί με τη σκηνοθεσία. Για την ακρίβεια, από τότε που είδε το «Cinema Paradiso», όταν ήταν 10 χρονών. Παρόλα αυτά, επέλεξε την ασφάλεια σπουδάζοντας Οικονομικά, δούλεψε για 14 χρόνια σε μία κατασκευαστική εταιρία, ταυτόχρονα σπούδασε κινηματογράφο και άφησε τη δουλειά της μόλις πέρυσι, ενώ έκανε το μοντάζ της ταινίας, γιατί ήξερε ότι εκείνη ήταν η στιγμή.
«Με έχουν εμπνεύσει άπειροι σκηνοθέτες. Και το καταλαβαίνω εκ των υστέρων, όταν βλέπω αναφορές τους σε αυτά που έχω κάνει. Συνειδητά, έχω πάρει στοιχεία από την Andrea Arnold, στον Ιρανό Asghar Farhadi που έχει κάνει το Ένας Χωρισμός. Αλλά και από τον Εμίρ Κουστουρίτσα».
Η νέα γενιά Ελλήνων σκηνοθετών
«Ήταν μία καλή συγκυρία, γιατί υπήρξε ενδιαφέρον που εμφανίστηκε λόγω της κρίσης στην Ελλάδα, συνδυαστικά με τον Κυνόδοντα που ξεχώρισε ως ιδιαίτερη ταινία με ιδιαίτερη γραφή. Ο Γιώργος Λάνθιμος συνέβαλε στη συνέχιση αυτού του ενδιαφέροντος. Επίσης, υπήρξαν αρκετοί Έλληνες παραγωγοί που προμόταραν τις ταινίες στα διεθνή φεστιβάλ. Η δημιουργία των συμπαραγωγών με τη Γαλλία και τη Γερμανία βοήθησε στη στήριξη των ελληνικών ταινιών. Οι Θημωνιές ας πούμε είναι μία συμπαραγωγή Ελλάδας, Γερμανίας και Βόρειας Μακεδονίας. Αυτό βοηθά πολύ στην προώθησή της».
Τα όνειρά της για το μέλλον
«Θα ήθελα να συνεχίσω να μπορώ να κάνω ταινίες και για τις Θημωνιές να αγαπηθεί όσο πιο πλατιά γίνεται και να ταξιδέψει έξω».
