Mastodon: Τι πρέπει να ξέρεις για το κοινωνικό δίκτυο που θέλει να αντικαταστήσει το Twitter
Ελένη Τζάντασεκ
27 Απριλίου 2022
Μετά την εξαγορά του Twitter από τον Elon Musk για 44 δισ. δολλάρια (όσο περίπου και ο προτεινόμενος προϋπολογισμός του Biden για το κλίμα ή 7,5 φορές περισσότερο απ’ όσο θα χρειαζόταν αν ήθελε όντως να λύσει το πρόβλημα της πείνας σε παγκόσμιο επίπεδο, για να μην ξεχνιόμαστε) πολλοί χρήστες έχουν ξεκινήσει να αναζητούν εναλλακτικές. Το Discord είναι για gamers, το Tumblr φέρνει μόνο νοσταλγία για τις παλιές καλές προ-2018 εποχές, το Neocities θυμίζει τις λιγότερο καλές εποχές του Geocities. Για όσους δεν είναι ακόμη έτοιμοι να αφήσουν τη «δημόσια πλατεία», το Mastodon ίσως είναι η πιο προφανής λύση.
Τι είναι το Mastodon
Το συγκεκριμένο μέσο κοινωνικής δικτύωσης, αν και σχεδόν άγνωστο μέχρι τώρα στο ευρύ κοινό, δημιουργήθηκε το 2016 ως αντίδραση στο Twitter. Είναι δωρεάν, βασίζεται σε πλατφόρμα ανοικτού κώδικα, έχει τη δυνατότητα microblogging, με 500 μάλιστα χαρακτήρες (εδώ ιδρώσαμε για να αυξήσει το Twitter τους χαρακτήρες σε 280) και αποτελείται από ένα δίκτυο μικρότερων μέσων που ονομάζονται Instances. Τα Instances του Mastodon λειτουργούν απολύτως αυτόνομα μεταξύ τους, σε αντίθεση με τα ανεπίσημα δίκτυα που δημιουργούνται στο Twitter όταν χρήστες με κοινά ενδιαφέροντα αλληλεπιδρούν, από το Greek Twitter, το K-Pop Twitter, το Queer Twitter, μέχρι και το Ψεκ Twitter. Στο αντίστοιχο feed δηλαδή, ο κάθε χρήστης του Mastodon βλέπει μόνο τις δημοσιεύσεις - τα Toots- των υπολοίπων μελών του Instance στο οποίο ανήκει. Η λογική είναι παρόμοια με τα subreddits του Reddit, αλλά τα Instances ανήκουν στους χρήστες και όχι στο Mastodon και δεν υπάρχουν συντονιστές για κάθε instance.
Κι αν θέλουμε να δούμε τι λένε οι άλλοι δυο Instances παρακάτω; Γι’αυτό υπάρχει το Federated (δηλαδή ομοσπονδιακό) feed, μέσω του οποίου μπορεί κανείς να δει και να απαντήσει σε toots από άλλες κοινότητες. Αν επίσης κάποιος ξεκινήσει από το Mastodon.online, το Instance των προγραμματιστών του Mastodon, μέχρι να αποφασίσει αν το μέσο του ταιριάζει, μπορεί με ευκολία να μεταφέρει το λογαριασμό του σε κάποιο άλλο Instance που είναι αφιερωμένο σε ένα συγκεκριμένο θέμα, από επιτραπέζια παιχνίδια μέχρι οντολογία. Η κεντρική ιδέα της πλατφόρμας μοιάζει λίγο με κοινωνικό πείραμα: όταν κάποιος βρίσκεται σε μία κοινότητα με άλλα άτομα με το ίδιο, πολύ συγκεκριμένο ενδιαφέρον, θα αντιμετωπίσει τους συνομιλητές του με περισσότερη ευγένεια και σεβασμό.
Αξίζει να αφήσεις το Twitter για το Mastodon;
Ίσως. Για τον περιστασιακό χρήστη του Twitter, η καμπύλη εκμάθησης του Mastodon θα είναι απότομη. Ακόμα και η αποκέντρωση και η έλλειψη συντονισμού θέλουν χρόνο για να τις συνηθίσεις. Από την άλλη όμως, το Mastodon δεν έχει διαφημίσεις, δεν έχει μπλε τσεκ, δεν δίνει προτεραιότητα σε κάποιους χρήστες έναντι άλλων. Επειδή τα Instances ελέγχονται από τα μέλη, οι ίδιοι οι χρήστες είναι υπεύθυνοι και περιορίζουν τη ρητορική μίσους όπου και όταν εμφανίζεται. Οι τολμηροί έχουν επίσης τη δυνατότητα να φτιάξουν δικό τους Instance, αν δεν βρίσκουν κάτι που τους εκφράζει.
Πριν όμως αφήσουμε από αντίδραση τα τιτιβίσματα και πιάσουμε το μαμούθ, ίσως αξίζει να αναρωτηθούμε αν το δίλημμα με το οποίο καταπιανόμαστε είναι ψευδές: τι μου προσφέρει το Twitter που μπορεί να μου δώσει μόνο κάποιο άλλο μέσο κοινωνικής δικτύωσης; Ενημέρωση; Κωμωδία; Πολιτική ανάλυση; Ίσως, αντί για τη μαζική έξοδο προς το Mastodon, είναι καιρός για επιστροφή στη εφημερίδα ή έστω στην αυτοεπιμέλεια (self-curation) και την κριτική επιλογή όσων καταναλώνουμε.
