Under the Sky of Damascus: Το ντοκιμαντέρ που καταγράφει τον (σιωπηλά) βάρβαρο πόλεμο που δέχονται οι γυναίκες στη Συρία
Κλέλια Φατούρου
21 Φεβρουαρίου 2023
Όσο ο κόσμος παρακολουθούσε τον δεκαετή εμφύλιο πόλεμο που διέλυσε τη Συρία, οι εξόριστοι σκηνοθέτες (και ζευγάρι) Talal Derki και Heba Khaled κατέγραψαν έναν εξίσου βάρβαρο, αλλά λιγότερο ορατό πόλεμο, που μαίνεται ακόμα.
Το ντοκιμαντέρ "Under the Sky of Damascus", έκανε πρεμιέρα στις 20 Φεβρουαρίου στο Panorama του Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. Τα φώτα πέφτουν στις γυναίκες της Συρίας, που δεν τους επιτρέπεται να μιλούν για τη σχεδόν καθημερινή σεξουαλική παρενόχληση, βία και κακοποίηση που υφίστανται στην πατριαρχική τους κοινωνία.
Η ταινία ακολουθεί ένα μικρό γκρουπ νέων γυναικών που ξεκινούν ένα ριζοσπαστικό project για να ανεβάσουν μία θεατρική παράσταση που απογυμνώνει την κουλτούρα του μισογυνισμού και στης σεξουαλικής κακοποίησης που ακολουθεί τις ζωές των γυναικών στη χώρα τους, εδώ και πολλές γενιές.
Μαμάδες, νοικοκυρές, ηθοποιοί, εργαζόμενες σε εργοστάσια, γυναίκες που μοιράζονται παρόμοιες ιστορίες κακοποίησης, απειλών, ακόμα και φυλάκιση, από τους άντρες που πήραν μόνοι τους τον έλεγχο, στη μεταπολεμική Συρία. «Εγώ επέζησα. Αποφασίσαμε να διηγηθούμε τις ιστορίες των γυναικών, γιατί απουσιάζουν πάντα από τα ντοκιμαντέρ για τη Συρία, από την αρχή του πολέμου. Θέλαμε να το κάνουμε καιρό, αλλά τώρα ήταν η ώρα», αναφέρει η (για πρώτη φορά) σκηνοθέτρια Heba Khaled.
Δεν ήταν καθόλου εύκολο φυσικά. Ο Derki είχε εκδιωχθεί από τη χώρα, επειδή κατέγραφε από την αρχή τις ιστορίες των ανδρών στην πρώτη γραμμή. Οι δυο τους γνωρίστηκαν ως δημοσιογράφοι και ήξεραν ότι η επιστροφή τους στη Συρία θα ήταν μία ψηφιακή καταδίκη. Για αυτό και ζήτησαν τη βοήθεια της Ali Wajeeh, που ζει στη Δαμασκό, και ακολούθησε τις 5 ηθοποιούς που κατέγραφαν τις ιστορίες των γυναικών που υπέφεραν.
Το ντοκιμαντέρ αυτό είναι ίσως η συνέχεια των αναγνωρισμένων "Return to Homs" και "Of Fathers and Sons", με το δεύτερο να είναι υποψήφιο για Όσκαρ, του Derki. Αποφάσισαν μαζί ότι έπρεπε να βρεθούν νέοι τρόποι να χυθεί περισσότερο φως στη μεταπολεμική ζωή στη Συρία, επιλέγοντας να επικεντρωθούν στις γυναίκες που έχουν το βάρος να ξαναφτιάξουν τη χώρα, αν και δεν έχουμε καμία δύναμη.
