Παρά το γεγονός ότι η εγκυμοσύνη είναι μια συναρπαστική περίοδος, για πολλές γυναίκες που παλεύουν με την εικόνα του σώματος τους, μπορεί να είναι δύσκολο να παρακολουθήσουν το βάρος του μωρού σε όλο το τρίμηνο. Και η αλήθεια είναι πως πάντα νιώθω κάπως περίεργα όταν ακούω μερικές γυναίκες να συζητούν τι τους έχουν προτείνει οι γιατροί τους για να αποτρέψουν τον εαυτό τους από το να πάρει πολύ (ή οποιοδήποτε!) βάρος κατά την εγκυμοσύνη. Κετογονική δίαιτα, δίαιτες χωρίς γλουτένη, καθαρισμοί, τα έχω ακούσει όλα...
Σήμερα λοιπόν θα ήθελα να μιλήσω για τους κινδύνους της δίαιτας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Ανεξάρτητα από το μέγεθος της μητέρας πριν μείνει έγκυος, η δίαιτα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης στερεί από το μωρό απαραίτητα θρεπτικά συστατικά. Το να μην λαμβάνετε αρκετές θερμίδες σημαίνει επίσης ότι πιθανότατα δεν θα λαμβάνετε αρκετή πρωτεΐνη, φυλλικό οξύ, βιταμίνη Β12, σίδηρο, βιταμίνη D και ασβέστιο, μεταξύ πολλών άλλων ζωτικών θρεπτικών συστατικών. Μια υποσιτισμένη μητέρα σημαίνει ότι το μωρό της είναι πιο πιθανό να υποφέρει από ένα ευρύ φάσμα επιπλοκών στην υγεία, οπότε ας μιλήσουμε λίγο γι' αυτό.
Ασθένειες και κίνδυνοι της φυσικής ανάπτυξης
Η έρευνα συνεχίζει να δηλώνει ότι ο υποσιτισμός κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (και πάλι, ανεξάρτητα από το μέγεθος της μαμάς) μπορεί να συνδέεται με ενδομήτρια καθυστέρηση της ανάπτυξης (IUGR), μία κατάσταση στην οποία το έμβρυο δεν κατορθώνει να φτάσει στο μέγεθος που είναι γενετικά καθορισμένο.
Το χαμηλό βάρος γέννησης συγκεκριμένα έχει συσχετιστεί με μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης διαφόρων ασθενειών. Μελέτες κοόρτης από έναν πληθυσμό του Ηνωμένου Βασιλείου διαπίστωσαν ότι τα μωρά με χαμηλό βάρος είχαν υψηλότερα ποσοστά στεφανιαίας νόσου ως ενήλικες.
Ομοίως, δύο μελέτες κοόρτης από τη Φινλανδία έδειξαν ότι τόσο το εγκεφαλικό επεισόδιο όσο και η στεφανιαία νόσος σχετίζονταν με χαμηλά βάρη γέννησης. Η περίφημη Μελέτη Υγείας Νοσηλευτών στις Η.Π.Α έδειξε επίσης παρόμοια ευρήματα. Αυτή η μελέτη που περιελάμβανε 70.297 γυναίκες διαπίστωσε ότι το βάρος γέννησης συνδέεται με κινδύνους υψηλής αρτηριακής πίεσης, εγκεφαλικού και στεφανιαίας νόσου. Με άλλα λόγια, το μακροπρόθεσμο αποτέλεσμα δεν είναι απλώς η απόκτηση ενός αδύνατου μωρού – αλλά και η ύπαρξη σοβαρών μακροπρόθεσμων επιπτώσεων.
Οι διατροφικές συμπεριφορές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, συμπεριλαμβανομένης της περιοριστικής διατροφής, των διαιτών νηστείας, των διαιτών για απώλεια βάρους και της διαταραγμένης διατροφής, έχουν επίσης συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο ελαττωμάτων του νευρικού σωλήνα (NTDs).
Κίνδυνος ψυχικής ανάπτυξης και νοημοσύνης
Ακόμη και μια «μέτρια δίαιτα» κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει βρεθεί ότι εμποδίζει την ανάπτυξη του εγκεφάλου, μειώνει το IQ και προάγει προβλήματα συμπεριφοράς σε μοντέλα πρωτευόντων ζώων.
Μια ανθρώπινη μελέτη επανέλαβε αυτά τα ευρήματα, υποδεικνύοντας ότι τα μωρά που γεννήθηκαν από μητέρες που είχαν χαμηλή πρόσληψη θερμίδων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είχαν χαμηλότερες βαθμολογίες στα μαθηματικά.
Μια πιο πρόσφατη μελέτη του 2011 που αφορούσε πρωτεύοντα θηλαστικά, διαπίστωσε ότι η λιγότερη κατανάλωση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης βλάπτει την ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου. Ναι, παρόλο που αυτή είναι μια μη ανθρώπινη μελέτη, τα στοιχεία αυξάνονται σε αυτόν τον τομέα και φαίνεται ότι η μείωση των θερμίδων μπορεί να σχετίζεται με μειωμένη εγκεφαλική λειτουργία.
Μεταβολικός κίνδυνος για την υγειά
Η δίαιτα, γενικά, έχει συνδεθεί με ορισμένα μακροπρόθεσμα μεταβολικά προβλήματα, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής. Όταν ένα μωρό εκτίθεται σε ένα περιβάλλον περιορισμένων θερμίδων στη μήτρα, αρχίζει να μαθαίνει ότι πρέπει να επιβραδύνει τον μεταβολισμό και να κρατήσει κάθε θερμίδα για να επιβιώσει. Πολύ έξυπνο μωρό, αν με ρωτάτε. Ωστόσο, αυτό θα είναι πρόβλημα όταν τα μωρά βγουν στον πραγματικό κόσμο και εκτεθούν σε όλο αυτό το φαγητό. Το αποτέλεσμα; Αυξημένος κίνδυνος για υπερβολική αύξηση βάρους και άλλες διαταραχές του μεταβολισμού που μπορεί να προκύψουν εάν κάνετε δίαιτα ενώ είστε έγκυος.
Φαίνεται ότι ενώ ο κόσμος ανησυχεί συνεχώς μήπως οι μαμάδες πάρουν πολύ βάρος, ο υποσιτισμός και η δίαιτα μπορεί να είναι εξίσου πιθανό να αυξήσουν την τάση του μωρού να αποκτήσει υπερβολικό σωματικό λίπος στο μέλλον.
Διαβήτης
Μερικοί ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα μωρά από μαμάδες που υποσιτίστηκαν είχαν υπανάπτυκτα βήτα κύτταρα του παγκρέατος, αυξάνοντας τον κίνδυνο να υποφέρουν από δυσανεξία στη γλυκόζη και διαβήτη αργότερα στη ζωή τους.
Μια συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας συμφώνησε, υποδεικνύοντας ότι τα μωρά με χαμηλό βάρος γέννησης τείνουν να εμφανίζουν προβλήματα με τον μεταβολισμό της ινσουλίνης αργότερα στη ζωή τους, γεγονός που μπορεί να τα προδιαθέσει σε διαβήτη τύπου 2.
Σε μια πιο πρόσφατη μελέτη του 2015 στην Ταϊβάν, οι γυναίκες που δεν πήραν αρκετό βάρος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είχαν περισσότερες πιθανότητες να διαγνωστούν με Σακχαρώδη Διαβήτη Κύησης (ΣΔΚ). Αυτό είναι πραγματικά ενδιαφέρον για μένα, καθώς οι περισσότεροι άνθρωποι συσχετίζουν τον διαβήτη κύησης με το φαγητό και ως εκ τούτου με την αύξηση του βάρους.
Ο κίνδυνος της διαλείπουσας νηστείας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
Αν είστε οπαδοί της διαλείπουσας νηστείας και είστε έγκυος ίσως είναι καιρός να επιστρέψετε σε ένα ισορροπημένο και πιο τακτικό πρόγραμμα διατροφής. Η εγκυμοσύνη είναι μια περίοδος που είναι πολύ σημαντικό να ακούτε τα σημάδια της πείνας σας. Και κατά τις περιόδους νηστείας, παρατηρείται αθροιστική και σημαντική μείωση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, η οποία είναι η προτιμότερη πηγή ενέργειας που χρειάζεται το έμβρυο για την ανάπτυξη.
Το συντομευμένο χρονικό πλαίσιο διαλείπουσας νηστείας, το οποίο συχνά περιλαμβάνει την παράλειψη πρωινού και το να μην τρώτε τίποτα μετά το δείπνο, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια βάρους, η οποία, όπως είδαμε μπορεί να είναι επιβλαβής για το έμβρυο.
Ο κίνδυνος της κετογονικής δίαιτας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
Στη λίστα με τις ολοένα και πιο δημοφιλείς δίαιτες της μόδας είναι η κετογονική δίαιτα . Αυτή η δίαιτα που είναι πολύ χαμηλή σε υδατάνθρακες και υψηλή σε λιπαρά υιοθετείται συχνά από πολλά υγιή άτομα ως επιλογή τρόπου ζωής, συμπεριλαμβανομένων των γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία και ορισμένων εγκύων. Όμως με μια τέτοια περιοριστική δίαιτα, πολλοί αμφισβητούν εάν το έμβρυο θα αναπτυχθεί φυσιολογικά στη μήτρα και θα είναι υγιές μετά τη γέννηση.
Προηγούμενες μελέτες που έγιναν σε ποντίκια βρήκαν ορισμένες σοβαρές συνέπειες της προγεννητικής έκθεσης σε κετογονικές δίαιτες στους απογόνους, συμπεριλαμβανομένης της εξασθενημένης εμβρυϊκής ανάπτυξης και των αλλοιώσεων της δομής του εγκεφάλου πριν από τη γέννηση και στην πρώιμη ζωή.
Σε μια τρέχουσα μελέτη σε ποντίκια, συμμετείχαν δύο ομάδες ποντικών: η μία που εκτέθηκε προγεννητικά σε κετογονική δίαιτα και η άλλη εκτέθηκε σε μια τυπική δίαιτα. Οι ερευνητές βρήκαν αλλαγές στη δομή του εγκεφάλου και αυξημένη υπερκινητικότητα, μεταξύ των ενηλίκων ποντικών με προγεννητική έκθεση σε κετογονική δίαιτα. Αν και αυτό φάνηκε σε ποντίκια, δεν είναι ακόμα σαφές εάν αυτό μπορεί να συμβεί και στους ανθρώπους.
Μελέτες τόσο σε τρωκτικά όσο και σε ενήλικες έχουν δείξει ότι η περιορισμένη πρόσληψη υδατανθράκων και διαθέσιμης γλυκόζης προκαλεί κετογένεση, μια μεταβολική διαδικασία που παράγει κετόνες, τις οποίες ο εγκέφαλος και άλλα όργανα μπορούν να χρησιμοποιήσουν ως καύσιμο. Ωστόσο, σε μια προγεννητική κετογονική δίαιτα, το έμβρυο βασίζεται στην παροχή κετόνης της μητέρας και εάν υπάρχει υπερβολική παροχή κετονών, αυτό μπορεί να βλάψει την ανάπτυξη του εγκεφάλου του εμβρύου.
Ίσως λοιπόν είναι πραγματικά καλύτερο να σταματήσετε τη κετογονική δίαιτα μέχρι το μωρό να είναι ασφαλές και υγιές.
Η δίαιτα ή η παρακολούθηση οποιουδήποτε είδους ακανόνιστης διατροφής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν είναι χωρίς κανέναν κίνδυνο. Ως ένα από τα πιο απαιτητικά διατροφικά στάδια της ζωής μιας γυναίκας, η εγκυμοσύνη απαιτεί άφθονη παροχή θρεπτικών συστατικών για την υγεία και την ευημερία του εμβρύου.
Επίσης χρειαζόμαστε περισσότερες τεκμηριωμένες επιστημονικές μελέτες που να αφορούν την ασφάλεια της διαλείπουσας νηστείας και της κετογονικής δίαιτας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Όμως αυτό που είναι πιο σημαντικό είναι η υγεία του μωρού σας, και δεδομένου του τεράστιου όγκου έρευνας που υποστηρίζει τη σημασία της βέλτιστης διατροφής στην προγεννητική δίαιτα, τίποτα δεν πρέπει να διακυβεύει αυτό ως κορυφαία προτεραιότητα.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.
