WELL BEING ΥΓΕΙΑ + ΔΙΑΤΡΟΦΗ

Υπερυπνία: Τι είναι, γιατί συμβαίνει και πώς μπορείς να τη σταματήσεις;


Τζουλιάννα Καρνέζη

21 Ιουλίου 2023

Υπερυπνία: Τι είναι, γιατί συμβαίνει και πώς μπορείς να τη σταματήσεις;
unsplash
Είναι φυσιολογικό να κοιμάστε πολλές ώρες περιστασιακά, αλλά μερικές φορές μπορεί να υπάρχει μια υποκείμενη αιτία

Μερικές φορές, το σώμα σας χρειάζεται απλώς λίγο επιπλέον χρόνο αποκατάστασης. Οποιοδήποτε είδος τραυματισμού ή ασθένειας, ή ακόμα και ένα πρόγραμμα εργασίας που σας εμποδίζει να κοιμηθείτε αρκετά, μπορεί μερικές φορές να σας κάνει να κοιμάστε περισσότερο από το συνηθισμένο. Γενικά δεν είναι κάτι ανησυχητικό. Από την άλλη πλευρά, μερικές φορές ο υπερβολικός ύπνος είναι κάτι που πρέπει να ανησυχείτε.

Τι μετράει ως υπερβολικός ύπνος;

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) , οι ενήλικες χρειάζονται γενικά από επτά έως εννέα ώρες ύπνου κάθε βράδυ. Για τους εφήβους, ηλικίας 13 έως 18 ετών, η απαίτηση ύπνου είναι λίγο μεγαλύτερη. Το CDC συνιστά μεταξύ 8 και 10 ωρών τη νύχτα.

Αλλά υπάρχει χώρος για μεμονωμένες διακυμάνσεις σε αυτές τις εκτιμήσεις. Όλοι γνωρίζουμε ανθρώπους που αισθάνονται μια χαρά μετά από έξι ώρες ύπνου. Εάν όμως οι συνήθειες ύπνου σας επηρεάζουν την καθημερινή σας λειτουργία, όπως να αντιμετωπίζετε προβλήματα με το να πάτε στη δουλειά και να τηρείτε τις συνήθεις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής, όπως το φαγητό, τη διατήρηση της προσωπικής υγιεινής, την πληρωμή λογαριασμών, είναι λογικό να ανησυχείτε.

Πώς να καταλάβετε αν κοιμάστε υπερβολικά

Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι άνθρωποι που κοιμούνται υπερβολικά (υπερυπνία) κοιμούνται εννέα ή περισσότερες ώρες τη νύχτα, για εβδομάδες κάθε φορά, και εξακολουθούν να ξυπνούν νιώθοντας κουρασμένοι. Μια κοινή εμπειρία με τον υπερβολικό ύπνο, είναι ότι όσο περισσότερο κοιμάσαι, τόσο χειρότερα αισθάνεσαι.

Εδώ είναι μερικά άλλα πιθανά σημάδια υπερυπνίας:

  • Ξυπνάτε με το ξυπνητήρι αλλά το σβήνετε και ξανακοιμάστε.

  • Ξυπνάτε αλλά δεν μπορείτε να σηκωθείτε από το κρεβάτι.

  • Ξυπνάτε τις περισσότερες μέρες με πονοκέφαλο. (Αυτό μπορεί επίσης να είναι σύμπτωμα υπνικής άπνοιας.)

  • Πάντα νιώθετε υπνηλία, ανεξάρτητα από το πόσο κοιμάστε.

  • Δεν νιώθετε ποτέ ανανεωμένοι.

Εάν αυτές οι συμπεριφορές συνεχιστούν για περισσότερες από έξι έως οκτώ εβδομάδες, σκεφτείτε να μιλήσετε με έναν ειδικό.

Συνήθεις αιτίες υπερυπνίας

Ο υπερβολικός ύπνος είναι σύμπτωμα μιας υποκείμενης διαταραχής, όχι μιας διαταραχής από μόνη της. Έτσι, ο προσδιορισμός της υποκείμενης αιτίας είναι σημαντικό μέρος της αποτελεσματικής θεραπείας.

Συνήθως δύο διαταραχές είναι οι κύριοι ένοχοι:

Η υπνική άπνοια: Μια διαταραχή που σας κάνει να σταματήσετε να αναπνέετε ενώ κοιμάστε. Όταν συμβαίνει αυτό, ο εγκέφαλός σας προσπαθεί να σας προστατεύσει ξυπνώντας σας αρκετά ώστε να αναπνεύσετε. Αλλά η συνεχής αφύπνιση - τα άτομα με σοβαρή υπνική άπνοια μπορούν να ξυπνούν περισσότερες από 30 φορές κάθε ώρα — αποτρέπει τον υγιεινό, ξεκούραστο ύπνο.

Η υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, οι πρωινοί πονοκέφαλοι και η εξάντληση κατά το ξύπνημα είναι κοινά σημάδια υπνικής άπνοιας. Και ακόμη και όταν τα άτομα με υπνική άπνοια κοιμούνται περισσότερο, δεν αισθάνονται καλύτερα γιατί η διαταραχή συνεχίζεται.

Ευτυχώς, η υπνική άπνοια είναι σχετικά εύκολο να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί με τη βοήθεια ενός ενός ειδικού ύπνου.

Μείζονα καταθλιπτική διαταραχή: Μια διαταραχή της διάθεσης που προκαλεί επίμονα συναισθήματα θλίψης, απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που απολαμβάνατε παλαιότερα και διαταραχές στη σκέψη, τη μνήμη, το φαγητό και τον ύπνο.

Τα άτομα με κατάθλιψη μπορούν να κοιμηθούν υπερβολικά επειδή απλώς νιώθουν ότι δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν την ημέρα. Υπάρχει η αίσθηση ότι το να κοιμάσαι είναι ένα είδος διαφυγής, ένας τρόπος να αποφύγεις να αντιμετωπίσεις τη ζωή.

Το 15% των ατόμων με κατάθλιψη βιώνουν υπερβολικό ύπνο. Ευτυχώς, η κατάθλιψη μπορεί να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί. Με αποτελεσματική θεραπεία, τα συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένου του υπερβολικού ύπνου, μπορούν συνήθως να αντιμετωπιστούν.

Άλλες καταστάσεις που μερικές φορές συνδέονται με τον υπερβολικό ύπνο περιλαμβάνουν:

  • Ναρκοληψία

  • Χρόνιος πόνος

  • Υποθυρεοειδισμός

  • Ορισμένα φάρμακα

  • Διαταραχές χρήσης ουσιών

Μπορεί να είναι δύσκολο μερικές φορές να πει κανείς ποια είναι η αιτία και ποια είναι το αποτέλεσμα. Οι περισσότερες συσχετίσεις τείνουν να είναι αμφίδρομες, πράγμα που σημαίνει ότι τα αποτελέσματα μπορούν να πάνε αμφίδρομα. Για παράδειγμα, η κατάθλιψη μπορεί να προκαλέσει υπερβολικό ύπνο και ο υπερβολικός ύπνος μπορεί να επιδεινώσει την κατάθλιψη. Ή ο χρόνιος πόνος μπορεί να προκαλέσει υπερβολικό ύπνο, αλλά η παραμονή στο κρεβάτι για πολύ καιρό μπορεί να επιδεινώσει τον χρόνιο πόνο.

Jenny.Gr
unsplash

Πώς αντιμετωπίζεται η υπερυπνία;

Επειδή η σωστή θεραπεία για τον υπερβολικό ύπνο εξαρτάται από τη γνώση της αιτίας, η πρώτη σας επιλογή θα πρέπει να είναι να επισκεφτείτε έναν γιατρό.

Αν αναφέρετε ότι ροχαλίζετε και ξυπνάτε λαχανιάζοντας, ο γιατρός θα θέλει να αποκλείσει την υπνική άπνοια. Ή αν αναφέρετε ότι απλά δεν νιώθετε ότι μπορείτε να σηκωθείτε από το κρεβάτι, καθώς δεν θέλετε να αντιμετωπίσετε την ημέρα ή δεν έχετε τίποτα να περιμένετε, μπορεί να σας προτείνουν να υποβληθείτε σε έλεγχο για κατάθλιψη. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να σας παραπέμψει σε μια κλινική ύπνου για περαιτέρω αξιολόγηση.

Συμβουλές για να σταματήσετε τον υπερβολικό ύπνο

Επίσης υπάρχουν πολλά βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να διαχειριστείτε τα συμπτώματά σας στο σπίτι:

Καθορίστε μια σταθερή ώρα αφύπνισης - και μείνετε σε αυτήν. Ένα σώμα σε ηρεμία θέλει να μείνει σε ηρεμία. Αλλά μια ή δύο επιπλέον ώρες ύπνου δεν πρόκειται να σας κάνει να νιώσετε καλύτερα. Οπότε, ορίστε μια σταθερή ώρα αφύπνισης και σηκωθείτε.

Τοποθετήστε το ξυπνητήρι σας στην άλλη πλευρά του δωματίου. Μόλις σταθείτε στα πόδια σας, ίσως μπορείτε να συνεχίσετε να κινείστε.

Δώστε στον εαυτό σας έναν λόγο να σηκωθεί. Ένα πρωινό ραντεβού ή ένα ραντεβού για πρωινό με έναν φίλο μπορεί να σας δώσει το κίνητρο που χρειάζεστε για να σηκωθείτε από το κρεβάτι.

Μόλις σηκωθείτε, πηγαίνετε κατευθείαν στο μπάνιο, πλύνετε το πρόσωπό σας και βουρτσίστε τα δόντια σας. Μέχρι εκείνο το σημείο, μπορεί να διαπιστώσετε ότι είστε αρκετά ξύπνιοι για να συνεχίσετε να κινείστε.

Στρώσε το κρεβάτι σας μόλις ξυπνήσετε. Το να ξαπλώνετε στο κρεβάτι, να βλέπετε τις πρωινές εκπομπές και να μην κοιμάσαι δεν πρόκειται να σας κάνει να νιώσετε πιο ξεκούραστοι. Αν στρώσετε στα σεντόνια, ίσως επιλέξετε να μείνετε ξύπνιοι.

Στοχεύστε σε κάποια σωματική δραστηριότητα μόλις ξυπνήσετε. Ακόμα καλύτερα, ασκηθείτε έξω. Η έκθεση στο φως το πρωί μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη για την αύξηση της εγρήγορσής και μπορεί να σας βοηθήσει να καταπολεμήσετε την αδράνεια ύπνου.

Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.