UPDATE #NOW

Οι γυναίκες στο Ιράν κάνουν επανάσταση κατά του υποχρεωτικού χιτζάμπ


JTeam

14 Ιουλίου 2022

Κορίτσια στο Ιράν συμμετέχουν στο #no2hijab
Twitter
Η νέα πολιτική ηγεσία του Ιράν έχει λάβει αυστηρά μέτρα για να περιορίσει το φαινόμενο του «απρεπούς χιτζάμπ» και οι γυναίκες αντιδρούν

Η Ιρανική Επανάσταση την περίοδο 1978-1979 που οδήγησε στην πτώση της μοναρχίας και στην εγκαθίδρυση της ισλαμικής δημοκρατίας με ηγέτη τον Χομεϊνί έφερε στη χώρα ένα νέο θεοκρατικό σύνταγμα και πολλές κοινωνικές αλλαγές. Ανάμεσα τους ήταν και το υποχρεωτικό χιτζάμπ, που κατοχυρώθηκε νομικά με πρόφαση την ισλαμική σεμνότητα. Από το 1983 οι γυναίκες στο Ιράν είναι υποχρεωμένες να καλύπτουν τα χέρια, τα πόδια και τα μαλλιά τους σε δημόσιους χώρους, διαφορετικά μπορεί να τιμωρηθούν με πρόστιμο ή ακόμα και φυλάκιση.

Η εφαρμογή του νόμου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πολιτικό και θρησκευτικό υπόβαθρο της κάθε κυβέρνησης, αλλά και από την περιοχή όπου ζει κανείς, καθώς για παράδειγμα οι δρόμοι της Τεχεράνης και του Σιράζ δεν παρακολουθούνται τόσο στενά σε σχέση με επαρχιακές πόλεις. Τα τελευταία χρόνια πολλές γυναίκες έχουν χρησιμοποιήσει εναλλακτικές, όπως πολύχρωμα χιτζάμπ, χιτζάμπ τραβηγμένα πίσω ώστε να μην καλύπτουν πλήρως τα μαλλιά, ακόμα και καπέλα τζόκεϊ.

Από τον Αύγουστον του 2021, όταν την προεδρία της χώρας ανέλαβε ο Ebrahim Raisi, οι έλεγχοι έχουν εντατικοποιηθεί και οι γυναίκες έχουν αρχίσει να αντιδρούν ανεβάζοντας στα κοινωνικά δίκτυα βίντεο και φωτογραφίες στα οποία αφαιρούν ή δεν φοράνε χιτζάμπ. Ο Raisi, ο οποίος είναι συντηρητικός με διασυνδέσεις στον κλήρο, χαρακτήρισε αυτή τη μορφή διαμαρτυρίας «μια οργανωμένη προώθηση της ηθικής έκπτωσης στην ισλαμική κοινωνία». Οι αρχές έχουν οργανώσει αντι-διαμαρτυρίες υπέρ του χιτζάμπ και ανακήρυξαν την Τρίτη, 12 Ιουλίου «Ημέρα Χιτζάμπ και Αγνότητας», αλλά στην πραγματικότητα πάνω από το 70% του πληθυσμού δεν υποστηρίζει το υποχρεωτικό χιτζάμπ.

Υπεύθυνη για την τήρηση του νόμου ήταν η «αστυνομία ηθικής», αλλά από τον προηγούμενο μήνα η κυβέρνηση έχει δημιουργήσει δύο ακόμη σώματα. Οι δημόσιες υπηρεσίες, οι τράπεζες και τα μέσα μεταφοράς έχουν επίσης λάβει επίσημες οδηγίες να μην επιτρέπουν την είσοδο σε γυναίκες που δεν φορούν «σωστά» το χιτζάμπ, αλλά τίποτα από αυτά δεν φαίνεται να αποθαρρύνει τις διαμαρτυρόμενες, ακόμα και όσες βρίσκονται εντός των συνόρων. Στις 23 Ιουνίου, μια ομάδα αγοριών και κοριτσιών με ακάλυπτα κεφάλια βγήκαν στους δρόμους του Shiraz με σανίδες του skateboard ως ένδειξη διαμαρτυρίας. Δέκα από τα κορίτσια συνελήφθησαν.

Το χιτζάμπ στο Ιράν δεν είναι συνεπώς μόνο θρησκευτικό αλλά και πολιτικό ζήτημα. Πρέπει να σημειωθεί ότι υπήρξε περίοδος στην ιστορία του Ιράν που το χιτζάμπ είχε απαγορευτεί ως ένδειξη των δυτικοποιημένων πολιτικών αξιών της χώρας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα πολλές γυναίκες που δεν ήθελαν να βγουν έξω με το κεφάλι τους ακάλυπτο να βρεθούν εγκλωβισμένες στο σπίτι. Έπειτα, κατά τη διάρκεια της επανάστασης, ακόμα και μη-θρησκευόμενες γυναίκες επέλεγαν να καλύψουν τα μαλλιά τους ως ένδειξη των πολιτικών τους πεποιθήσεων και της εναντίωσής τους στη μοναρχία. Σε κάθε περίπτωση, είναι ξεκάθαρο ότι η υποχρεωτικότητα -απ’όπου κι αν προέρχεται- όχι μόνο δεν ωφελεί, αλλά περιορίζει τις ίδιες τις γυναίκες. Η γυναικεία ταυτότητα δεν είναι άλλωστε μονόλιθος και ό,τι απελευθερώνει μία γυναίκα μπορεί να φυλακίζει μια άλλη. Η κατάργηση της υποχρεωτικότητας του χιτζάμπ θα ήταν ένα θετικό βήμα, η κατάργηση του χιτζάμπ όμως όχι.