Οι αϋπνίες όταν η θερμοκρασία ανεβαίνει ή παραμένει σταθερά στους 20 βαθμούς και άνω είναι συχνό φαινόμενο. Αυτό συμβαίνει γιατί ο μηχανισμός του ύπνου συνδέεται άμεσα με τη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος. Η φυσιολογική θερμοκρασία του σώματος είναι γύρω στους 37 βαθμούς, αλλά πέφτει τη νύχτα για να μας βοηθήσει να κοιμηθούμε. Όταν σκοτεινιάζει, ο εγκέφαλος παράγει μελατονίνη, που με τη σειρά της διαστέλλει τα αγγεία στα χέρια και τα πόδια. Η διαστολή των αγγείων οδηγεί στη μείωση της θερμοκρασίας του σώματος κατά περίπο 1 βαθμό, κάτι που μας βοηθάει να κοιμηθούμε. Όταν όμως η θερμοκρασία του δωματίου είναι στους 20 βαθμούς και άνω, το σώμα πρέπει να καταβάλει μεγαλύτερη προσπάθεια για να ρυθμίσει τη θερμοκρασία του πριν τον ύπνο.
Ο θερμός αέρας στο δωμάτιο μπορεί επίσης να διαταράξει τις φάσεις του ύπνου. Κάθε βράδυ, ο εγκέφαλος περνάει από 4 φάσεις -ξύπνιος, ελαφρύς ύπνος, βαθύς ύπνος, REM- κι επαναλαμβάνει τον κύκλο 4-6 φορές. Ο βαθύς ύπνος είναι η φάση κατά την οποία η δραστηριότητα του εγκεφάλου επιβραδύνεται και δημιουργούνται αναμνήσεις. Αν ο βαθύς ύπνος είναι ποιοτικός, θα ξυπνήσουμε νιώθοντας ξεκούραστοι κι έτοιμοι για την επόμενη μέρα. Δυστυχώς η συγκεκριμένη φάση είναι πολύ ευαίσθητη στις υψηλές ή χαμηλές θερμοκρασίες.
To ίδιο μπορεί να συμβεί και με τη φάση REM. Σύμφωνα με μία μελέτη από το 2020, αν η θερμοκρασία στο δωμάτιο είναι υψηλή, τότε και η φάση REM κρατάει λιγότερο. Αυτό σημαίνει ότι ο κύκλος του ύπνου πρέπει να αρχίσει πάλι από την αρχή.
Αν αυτό συμβεί για ένα βράδυ, δεν θα έχει σημαντικές επιπτώσεις. Με τους παρατεταμένους όμως καύσωνες, είναι πιθανό η κατάσταση έλλειψης ύπνου να οδηγήσει σε γενικά πεσμένη ψυχολογία, εκνευρισμό κι έλλειψη κρίσης, κάτι που μπορεί να δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα σε επαγγέλματα που απαιτούν ετοιμότητα και γρήγορες αποφάσεις.
Με τη θερμοκρασία να ανεβαίνει σε παγκόσμιο επίπεδο, οι επιστήμονες προβλέπουν ότι μέχρι το τέλος του αιώνα, μπορεί να χάνουμε 50 ώρες ύπνου το χρόνο. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχουν ακόμα περισσότερες νύχτες που δεν θα έχουμε κοιμηθεί αρκετά λόγω της ζέστης, άρα και περισσότερες μέρες που μεγάλο μέρος του πληθυσμού θα υποφέρει από τα συμπτώματα της έλλειψης ύπνου.
Οι ανεμιστήρες και τα κλιματιστικά είναι κάποιες από τις συσκευές που μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς για να μειώσει τη θερμοκρασία ενός δωματίου, αλλά σύμφωνα με τους ειδικούς οτιδήποτε μπορεί να βοηθήσει να μειωθεί η θερμοκρασία του σώματος επίσης βοηθάει- από λεπτό σεντόνι μέχρι χλιαρό ντουζ πριν πάει κανείς για ύπνο. Βοηθάει επίσης το να κρατάμε τις κουρτίνες και τα παράθυρα κλειστά, ώστε το δωμάτιο να μην ζεσταίνεται χωρίς λόγο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Πέρα από το ζήτημα της θερμοκρασίας, είναι άλλωστε πιο εύκολο να χαλαρώσει κανείς όταν δεν στάζει ιδρώτα.
