Τα υδροτριοξείδια είναι μια νέα κατηγορία δραστικών ουσιών που ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά στην ατμόσφαιρα από Ευρωπαίους και Αμερικανούς επιστήμονες. Πρόκειται για οξειδωτικές χημικές ουσίες που μάλλον επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία και το κλίμα, αλλά δεν υπάρχει ακόμα η σχετική έρευνα που να το αποδεικνύει. Η συγκέντρωσή τους στην ατμόσφαιρα εκτιμάται σε περίπου 10 εκατομμύρια ανά κυβικό εκατοστό αέρα.
Τα τριοξείδια (τρία άτομα οξυγόνου και ένα άτομο υδρογόνου) είναι πιο δραστικά από τα υπεροξείδια (δύο άτομα οξυγόνου) και είχαν εδώ και χρόνια ανακαλυφθεί. Tα υδροτριοξείδια παράγονται όταν τα υπεροξείδια αντιδρούν με μια ελεύθερη ρίζα υδροξυλίου (OH) στην ατμόσφαιρα. Είναι πολύ σταθερές ουσίες και σχηματίζονται κατά τη διάρκεια αποσύνθεσης αρκετών άλλων γνωστών και ευρέως εκπεμπόμενων ουσιών, ιδίως υδρογονανθράκων. Εκτιμάται ότι περίπου το 1% όλων των εκπομπών ισοπρενίου μετατρέπεται σε υδροτριοξείδια και κάθε χρόνο 10 εκατομμύρια μετρικοί τόνοι υδροτριοξειδίων σχηματίζονται στην ατμόσφαιρα μόνο από την οξείδωση του ισοπρενίου. Η διάρκεια ζωής των υδροτριοξειδίων κυμαίνεται από μερικά λεπτά έως μερικές ώρες, αρκετό χρονικό διάστημα για να αντιδράσουν με πολλές άλλες ουσίες.
Οι ερευνητές του Τμήματος Χημείας του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης, του Ινστιτούτου Λάιμπνιτς για την Τροποσφαιρική Έρευνα και του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια, με επικεφαλής τον Δανό καθηγητή Χέντρικ Γκρουμ Κιέργκααρντ, έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Science. Οι ερευνητές υποπτεύονται ότι τα τριοξείδια μπορούν να εισδύσουν σε μικροσκοπικά αερομεταφερόμενα σωματίδια, γνωστά ως αερολύματα, και έτσι δυνητικά να εισπνευσθούν και να οδηγήσουν σε αναπνευστικές και καρδιαγγειακές παθήσεις. Επίσης, με δεδομένο ότι η ηλιακή ακτινοβολία ανακλάται και απορροφάται από τα αερολύματα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα ότι τα υδροτριοξείδια παίζουν έμμεσα ρόλο στο πόσα αερολύματα και νέφη παράγονται, άρα έχουν επιπτώσεις και στο κλίμα του πλανήτη μας.
«Αυτές οι ουσίες πάντα υπήρχαν γύρω μας, απλώς δεν το ξέραμε. Μπορούμε έτσι να αντιδράσουμε, αν στην πορεία αποδειχτούν επικίνδυνες», ανέφερε ο Κιέργκααρντ. «Η ανακάλυψη δείχνει ότι υπάρχουν ακόμη πολλά πράγματα στον αέρα για τα οποία δεν γνωρίζουμε. Όντως ο αέρας που μας περιβάλλει είναι ένα τεράστιο συνονθύλευμα πολύπλοκων χημικών αντιδράσεων», σημείωσε ο ερευνητής Τζινγκ Τσεν.
Το κατώτερο στρώμα της ατμόσφαιρας αποτελεί έναν μεγάλο χημικό αντιδραστήρα όπου εκατοντάδες εκατομμύρια μετρικοί τόνοι υδρογονανθράκων μετατρέπονται κάθε χρόνο, οδηγώντας έτσι στη δημιουργία, μεταξύ άλλων, διοξειδίου του άνθρακα και νερού. Αυτοί οι υδρογονάνθρακες εκπέμπονται από ανθρωπογενείς πηγές ή δάση. Ενώ λαμβάνουν χώρα διάφορες διαδικασίες οξείδωσης στον αέρα, μόνο μερικές έχουν κατανοηθεί καλά, όπως δείχνει και η καθυστερημένη ανίχνευση των υδροτριοξειδίων.
Πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Aκολουθήστε το jenny.gr στο google news και μείνετε ενημερωμένοι για το sustainability, το climate emergency και τα πάντα γύρω από το περιβάλλον.
