Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Υγείας, στην Ευρωπαϊκή Ένωση πραγματοποιούνται περισσότερες από 250.000 νέες διαγνώσεις καρκίνου του μαστού κάθε χρόνο. Στην Ελλάδα, οι νέες διαγνώσεις αυτής της μορφής καρκίνου υπολογίζονται σε περίπου 4.500 ετησίως. Η έγκαιρη διάγνωση και η πρόληψη μπορούν ωστόσο να σώσουν ζωές
Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος τύπος καρκίνου στις γυναίκες, καθώς υπολογίζεται ότι περίπου μία στις εννέα γυναίκες θα τον εμφανίσει κάποια στιγμή στη ζωή της. Ωστόσο, αποτελεί και έναν τύπο καρκίνου που, εάν διαγνωστεί στα πρώτα του στάδια, μπορεί να καταστεί πλήρως ιάσιμος. Κι αυτός είναι ο κυριότερος λόγος για να ενταχθούν οι προληπτικές εξετάσεις στο πρόγραμμά μας κάθε χρόνο χωρίς να τις αμελούμε.
Ο τακτικός έλεγχος των μαστών μπορεί να καταστεί κυριολεκτικά σωτήριος, καθώς ο έγκαιρος εντοπισμός μιας κακοήθειας θα επιτρέψει την εφαρμογή της κατάλληλης αγωγής σε ένα στάδιο, κατά το οποίο η ασθένεια είναι ακόμα διαχειρίσιμη και, τελικά, ιάσιμη. Εφόσον μία γυναίκα δεν έχει οικογενειακό ιστορικό με καρκίνο του μαστού, η διεθνής ιατρική κοινότητα προτείνει η πρώτη μαστογραφία να γίνεται στην ηλικία των 35 ετών, λειτουργώντας κυρίως ως εξέταση αναφοράς. Ωστόσο, η προσυμπτωματική απεικονιστική εξέταση θα πρέπει να αρχίσει να γίνεται πλέον σε τακτική βάση από την ηλικία των 40 ετών. Εάν μια γυναίκα έχει σχετικό οικογενειακό ιστορικό, δηλαδή έχει κάποια συγγενή πρώτου βαθμού μεταξύ 40 και 50 ετών που νοσεί, καλό είναι να αρχίσει τον προληπτικό έλεγχο πριν τα 40.
Οι σύγχρονες απεικονιστικές μέθοδοι για πρώιμη διάγνωση
Οι σύγχρονες απεικονιστικές μέθοδοι που συμβάλλουν στην επίτευξη της πρώιμης διάγνωσης είναι η ψηφιακή μαστογραφία, το υπερηχογράφημα και η μαγνητική μαστογραφία.
- Ψηφιακή μαστογραφία
Μέχρι στιγμής, αποτελεί τη μόνη κατοχυρωμένη απεικονιστική μέθοδο που, βάσει διεθνών μελετών, μπορεί να μειώσει τη θνητότητα από τον καρκίνο του μαστού. Αποτελεί μία εξέταση στην οποία χρησιμοποιείται χαμηλή ακτινοβολία, ενώ κατά τη διάρκειά της ο κάθε μαστός απεικονίζεται σε δύο ορθογώνιες προβολές, προκειμένου να αναλυθεί πλήρως. Η ψηφιακή μαστογραφία επιτρέπει τον προσδιορισμό της κατανομής των φυσιολογικών στοιχείων στον μαστό, καθώς και τον προσδιορισμό μίας ενδεχομένως ύποπτης εικόνας που χρειάζεται να ελεγχθεί περαιτέρω.
Η μαστογραφία πραγματοποιείται είτε «προσυμπτωματικά», στο πλαίσιο του τακτικού ελέγχου, είτε «διαγνωστικά», σε περιπτώσεις που υπάρχει κάποιο ύποπτο εύρημα.
Τα τελευταία χρόνια έχει προστεθεί και ένας νεότερος τύπος μαστογραφίας που προσφέρει μεγαλύτερη ακρίβεια στη διάγνωση, η «τομοσύνθεση μαστού».
- Υπερηχογράφημα
Συνήθως πραγματοποιείται συμπληρωματικά προς τη μαστογραφία, καθώς επιτρέπει να χαρακτηριστεί καλύτερα μια εικόνα που δεν είναι ξεκάθαρα ορατή μέσω της μαστογραφίας, όπως, για παράδειγμα, να προσδιορίσει εάν αυτό που απεικονίζεται είναι κάποιος όγκος ή απλά μία κύστη.
Η εν λόγω εξέταση δεν χρησιμοποιεί ακτινοβολία, αλλά κύματα υπερήχων.
- Μαγνητική Τομογραφία
Η συγκεκριμένη εξέταση διενεργείται σε μαγνητικό τομογράφο, κατόπιν έγχυσης σκιαγραφικής ουσίας ενδοφλέβια.
Ωστόσο, δεν συνιστάται ως διαγνωστική μέθοδος για τον γενικό πληθυσμό, αλλά διενεργείται μόνο κατόπιν ειδικών ενδείξεων. Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Απεικόνισης Μαστών, η μαγνητική τομογραφία πραγματοποιείται για έλεγχο της ακεραιότητας των ενθεμάτων, σε περιπτώσεις κατά τις οποίες υπάρχει υποψία τοπικής υποτροπής σε ήδη χειρουργημένες γυναίκες στον μαστό, σε ειδικές περιπτώσεις σταδιοποίησης του καρκίνου του μαστού (π.χ. περιπτώσεις πολυεστιακού καρκίνου), είτε σε περιπτώσεις θετικών μασχαλιαίων λεμφαδένων, χωρίς όμως να έχει αναδειχθεί κάποια βλάβη μέσα στον μαστό.
- 3D μαστογραφία –Τομοσύνθεση (DBT)
Πρόκειται για απεικονιστική τεχνική που χρησιμοποιεί ακτίνες –Χ, χαμηλής ενέργειας, για την παραγωγή τρισδιάστατων (3D) εικόνων του μαστού. Ενώ με την 2D ψηφιακή μαστογραφία λαμβάνονται εικόνες σε δύο επίπεδα, με την τομοσύνθεση μπορούμε να λαμβάνουμε εικόνες υπό διαφορετικές γωνίες οι οποίες ανασυντίθενται και επεξεργάζονται με αποτέλεσμα τελικά να έχουμε διαθέσιμες εικόνες «λεπτών τομών» του μαζικού αδένα.
Το βασικότερο της πλεονέκτημα είναι ότι προσφέρει καλύτερη απεικόνιση σε πυκνούς μαστούς ξεπερνώντας προβλήματα επιποβολών ενώ αυξάνει τη διαγνωστική ακρίβεια της 2D ψηφιακής μαστογραφίας στη διάγνωση μικρών καρκίνων του μαστού. Σημαντική επίσης είναι η μείωση του recall rate και των ψευδώς θετικών αποτελεσμάτων. Η τεχνική παραμένει ίδια, η εξέταση διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα επιπλέον, ενώ η ακτινική επιβάρυνση, με τη χρήση του εξελιγμένου τεχνολογικού εξοπλισμού που έχουμε διαθέσιμο, παραμένει σε ασφαλή για την εξεταζόμενη επίπεδα.
Η πρόληψη και η πρώιμη διάγνωση, ωστόσο, δεν περιορίζονται μόνο στις απεικονιστικές εξετάσεις. Η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής μπορεί να συμβάλει επίσης στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Ορισμένες τροφές στρεσάρουν τον οργανισμό περισσότερο από άλλες. Η ζάχαρη και οι εξαιρετικά επεξεργασμένοι υδατάνθρακες μπορούν να συμβάλουν στη φλεγμονή προκαλώντας αύξηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα και, ως απόκριση, των επιπέδων ινσουλίνης.
Τα υψηλά επίπεδα ινσουλίνης – η οποία μετακινεί το σάκχαρο στα κύτταρα – έχει αποδειχθεί ότι διεγείρουν τη διαίρεση των καρκινικών κυττάρων. Αυτή η δραστηριότητα πιστεύεται ότι υποστηρίζει την ανάπτυξη και εξάπλωση των καρκινικών κυττάρων και μπορεί να αποτελεί μέρος της σχέσης μεταξύ της ανθυγιεινής διατροφής και του κινδύνου ή της υποτροπής του καρκίνου.
Η αλλαγή του τρόπου διατροφής μπορεί να είναι δύσκολη στην αρχή. Αλλά η ολιστική προσέγγιση της κατανάλωσης θρεπτικών τροφών είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για τη συνολική υγεία σας.
