Πώς η διατροφή μπορεί να σε βοηθήσει με τα δερματικά προβλήματα
Τζουλιάννα Καρνέζη
7 Σεπτεμβρίου 2023
Αφού περάσετε από όλες τις τυπικές θεραπείες, μπορεί να αναρωτηθείτε εάν η διατροφή σας προκαλεί προβλήματα στο δέρμα σας. Ίσως έχετε σταματήσει να τρώτε ζάχαρη και γαλακτοκομικά για να προσπαθήσετε να βοηθήσετε στην καταπολέμηση των συμπτωμάτων σας. Αν και υπάρχουν ανάμεικτα στοιχεία για την πλήρη αποκοπή αυτών των τροφών, μπορεί να υπάρχει κάποια αλήθεια για το πώς η διατροφή επηρεάζει το δέρμα σας.
Το δέρμα μας είναι το μεγαλύτερο όργανό μας. Αποτελείται από διαφορετικά στρώματα που συνεργάζονται με το ανοσοποιητικό μας σύστημα για να μας προστατεύουν από το εξωτερικό περιβάλλον. Τα κύτταρα του δέρματός μας αποβάλλονται συνεχώς και αντικαθίστανται από νέα, μια διαδικασία που απαιτεί πλούσια παροχή θρεπτικών συστατικών όπως πρωτεΐνες, λίπη και διάφορες βιταμίνες και μέταλλα.
Αυτό το άρθρο θα διερευνήσει τα τρέχοντα επιστημονικά στοιχεία σχετικά με τη διατροφή και τα δερματικά προβλήματα και θα σας βοηθήσει να διαχειριστείτε αυτές τις καταστάσεις και να αισθανθείτε χαρούμενοι, υγιείς και σίγουροι για το δέρμα σας.
Συνήθεις δερματικές παθήσεις
Οι δερματικές παθήσεις είναι πολύ συχνές και μπορεί να ποικίλλουν σε συμπτώματα και σοβαρότητα. Μπορεί να είναι προσωρινές ή πιο μόνιμες και να κυμαίνονται από ανώδυνες έως πραγματικά επώδυνες.
Οι πιο συχνές δερματικές παθήσεις είναι:
- Ακμή
- Εκζεμα
- Ψωρίαση
Ο ρόλος της γενετικής
Τα γονίδιά μας παίζουν σημαντικό ρόλο στον προσδιορισμό του εάν έχουμε περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουμε μία από αυτές τις δερματικές παθήσεις σε σχέση με κάποια άλλη, επειδή εμπλέκονται στον προσδιορισμό του τύπου του δέρματός μας. Μπορούν να μας πουν αν θα είμαστε πιο επιρρεπείς στην ξηρότητα, την ελαστικότητα του δέρματός μας και ακόμη και το μέγεθος των πόρων μας.
Για παράδειγμα, όσοι από εμάς έχουμε γονίδια για μεγαλύτερους πόρους θα είμαστε πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη ακμής. Επίσης γενετικές μεταλλάξεις στο γονίδιο που παράγει τη φιλαγκρίνη (μια πρωτεΐνη που βοηθά το σώμα μας να διατηρήσει έναν υγιή προστατευτικό φραγμό) έχουν συνδεθεί με την ανάπτυξη εκζέματος. Ενώ οι μεταλλάξεις σε γονίδια που επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα έχουν εμπλακεί στην ανάπτυξη της ψωρίασης.
Ωστόσο, το να έχετε έναν από αυτούς τους γενετικούς δείκτες δεν σημαίνει ότι θα αναπτύξετε σίγουρα μια δερματική πάθηση. Επίσης οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής μας, μπορούν να αποτελέσουν έναυσμα.
Ακμή
Η ακμή είναι η πιο κοινή δερματική πάθηση, που επηρεάζει σχεδόν το 90% των ατόμων ηλικίας 15-24 ετών. Προκαλείται όταν οι θύλακες των τριχών σας φράσσονται με λάδι, βακτήρια και νεκρά κύτταρα του δέρματος. Αυτό προκαλεί φλεγμονή – πρήξιμο, ερυθρότητα, θερμότητα και πόνο μέσα στον πόρο και έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση λευκών και μαύρων στιγμάτων ή άλλων τύπων σπυριών .
Η ακμή επηρεάζει συχνότερα τους εφήβους και τους νεαρούς ενήλικες λόγω ορμονικών αλλαγών. Η αύξηση των ανδρογόνων (οι ορμόνες του φύλου), προκαλεί τη διεύρυνση των αδένων στο δέρμα και την παραγωγή περισσότερης λιπαρότητας, καθιστώντας τον πόρο πιο επιρρεπή σε απόφραξη.
Άλλα πράγματα όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση, το στρες, ορισμένα φάρμακα, τα κυμαινόμενα επίπεδα ορμονών που σχετίζονται με τον εμμηνορροϊκό κύκλο, ακόμη και η γενετική μπορεί επίσης να προκαλέσουν ακμή ή να την επιδεινώσουν.
Διατροφή και ακμή
Ενώ υπάρχουν πολλοί μύθοι για τη διατροφή και την ακμή, τα στοιχεία δείχνουν ότι η κατανάλωση μιας διατροφής πλούσιας σε τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη της ακμής και στη μείωση των συμπτωμάτων. Τα τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (χαμηλό GI) περιλαμβάνουν τρόφιμα που περιέχουν υδατάνθρακες που δεν προκαλούν μεγάλη αύξηση στα επίπεδα σακχάρου στο αίμα αμέσως μετά την κατανάλωση τους. Αυτές οι τροφές απελευθερώνουν ενέργεια πιο αργά και σας βοηθούν να αισθάνεστε χορτάτοι για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Παραδείγματα τροφών χαμηλού GI περιλαμβάνουν:
- Ζυμαρικά και ψωμί ολικής αλέσεως,
- Βρώμη και πίτουρο
- Λαχανικά όπως το μπρόκολο, η μελιτζάνα, τα σπαράγγια και το σπανάκι
Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να αποφεύγετε εντελώς τα τρόφιμα με υψηλό GI. Συνδυάζοντας τροφές με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη όπως η σοκολάτα, τα πατατάκια ή το λευκό ψωμί με άλλα τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες, πρωτεΐνες και υγιή λίπη, μπορείτε να μειώσετε αυτή τη στιγμιαία απότομη αύξηση του σακχάρου στο αίμα.
Για παράδειγμα, μπορείτε να φάτε ένα κομμάτι σοκολάτας μαζί με μια μικρή χούφτα ξηρούς καρπούς ή να αντικαταστήσετε το λευκό ψωμί με ψωμί ολικής αλέσεως και να προσθέσετε αβοκάντο αντί για μαρμελάδα.
Επί του παρόντος, ο ρόλος των γαλακτοκομικών στην πρόκληση ακμής παραμένει αμφιλεγόμενος. Μελέτες που δείχνουν ότι τα γαλακτοκομικά επηρεάζουν την ακμή είναι επιρρεπείς σε προκαταλήψεις. Αυτό σημαίνει ότι ενώ τα γαλακτοκομικά μπορεί να προκαλέσουν ακμή σε μερικούς ανθρώπους, είναι απίθανο να έχουν μεγάλη επίδραση στον γενικό πληθυσμό.
Έκζεμα
Το έκζεμα είναι μια φλεγμονώδης πάθηση, όπου διαταράσσεται ο φραγμός του δέρματος, με αποτέλεσμα ξηρές, κόκκινες, κνησμώδεις κηλίδες. Αυτή η απώλεια της λειτουργίας προστατευτικού φραγμού του δέρματός σας, σας κάνει πιο επιρρεπείς σε μόλυνση, ξηρότητα και ανάπτυξη αλλεργιών.
Το έκζεμα αναπτύσσεται συνήθως στην παιδική ηλικία και είναι μια χρόνια πάθηση, που σημαίνει ότι μόλις το πάθετε θα το έχετε για μια ζωή. Προς το παρόν δεν είναι γνωστό τι προκαλεί το έκζεμα. Θεωρείται ότι αναπτύσσεται από μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ των γονιδίων, του περιβάλλοντος, του ανοσοποιητικού συστήματος και του μικροβιώματος του δέρματος.
Οι τρέχουσες θεραπείες για αυτήν την πάθηση του δέρματος περιλαμβάνουν:
- Εντοπισμός και αποφυγή συγκεκριμένων παραγόντων που προκαλούν τι εξάρσεις
- Ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης ρουτίνας περιποίησης δέρματος
- Διαχείριση του άγχους
- Χρήση κατάλληλων τοπικών φαρμάκων όταν είναι απαραίτητο
Διατροφή και έκζεμα
Οι τροφικές αλλεργίες συνδέονται συνήθως με το έκζεμα. Είναι σημαντικό να λάβετε τη διάγνωση από τον γιατρό και τον αλλεργιολόγο σας. Τα κοινά τροφικά αλλεργιογόνα περιλαμβάνουν:
- Γάλα
- Αυγό
- Σόγια
- Σιτάρι
- Ξηροί καρποί
- Θαλασσινά
Όμως εάν δεν έχετε διαγνωσμένη τροφική αλλεργία, υπάρχουν περιορισμένες ενδείξεις ότι η αποφυγή αυτών των τροφών θα βοηθήσει στη διαχείριση των συμπτωμάτων. Στην πραγματικότητα, ο διαιτητικός περιορισμός αυτών των τροφών σε άτομα με έκζεμα έχει αποδειχθεί ότι οδηγεί σε ανεπάρκειες βασικών θρεπτικών συστατικών.
Η συνεργασία με έναν διαιτολόγο όταν έχετε έκζεμα μπορεί να είναι χρήσιμη για να διασφαλίσετε ότι τρώτε μια ισορροπημένη διατροφή. Μπορεί επίσης να χρειαστεί να κρατήσετε ένα ημερολόγιο τροφίμων, ώστε να μπορείτε να εντοπίσετε τυχόν τροφικά ερεθίσματα.
Όμως υπάρχουν ανάμεικτα αποτελέσματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα της χρήσης προβιοτικών για τη διαχείριση του εκζέματος. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η λήψη συμπληρωμάτων με προβιοτικά που περιέχουν Lactobacillus ή Bifidobacterium μπορεί να έχει κάποια ευεργετικά αποτελέσματα.
Υπάρχουν επίσης στοιχεία ότι η λήψη συμπληρωμάτων σε προγεννητικές και μεταγεννητικές γυναίκες με Lactobacillus rhamnoses, μπορεί να μειώσει την πιθανότητα το παιδί τους να εμφανίσει έκζεμα. Ωστόσο, απαιτείται πιο ισχυρή έρευνα για να επιβεβαιωθεί αυτό το αποτέλεσμα.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα προβιοτικά συμπληρώματα διαφέρουν ως προς τον τύπο και τη συγκέντρωση των βακτηρίων. Ως εκ τούτου, μπορεί να είναι πιο ωφέλιμο να τρώτε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε προβιοτικά, όπως το γιαούρτι, ή τροφές που περιέχουν πρεβιοτικά (η τροφή για τα βακτήρια του εντέρου σας). Τα πρεβιοτικά βρίσκονται σε λαχανικά, φρούτα και δημητριακά ολικής αλέσεως.
Ψωρίαση
Η ψωρίαση είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα, όπου το ανοσοποιητικό σας σύστημα επιτίθεται στα δικά του κύτταρα του δέρματος, προκαλώντας τον πολύ γρήγορο πολλαπλασιασμό τους. Αυτό οδηγεί σε παχιά φολιδωτά μπαλώματα που είναι ξηρά, ξεφλουδισμένα και επώδυνα.
Ακριβώς όπως το έκζεμα, αυτά τα συμπτώματα έρχονται και περνούν μέσα από κύκλους έξαρσης. Τι τα προκαλεί δεν είναι πλήρως γνωστό. Γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως η διατροφή, ο τρόπος ζωής, το μικροβίωμα και το άγχος πιστεύεται ότι παίζουν κάποιο ρόλο. Είναι ενδιαφέρον ότι η ψωρίαση συχνά συνοδεύεται και με άλλες καταστάσεις όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη και η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.
Επί του παρόντος, δεν υπάρχει θεραπεία για την ψωρίαση. Παρόλα αυτά, οι περισσότεροι άνθρωποι εμφανίζουν ήπια έως μέτρια συμπτώματα που μπορούν να αντιμετωπιστούν με κρέμες και αλοιφές.
Διατροφή και ψωρίαση
Η ψωρίαση είναι μια αυτοάνοση πάθηση για αυτό και οι δίαιτες που βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής στο σώμα μπορεί να είναι χρήσιμες στη διαχείριση αυτής της πάθησης.
Η κατανάλωση της μεσογειακής διατροφής έχει δείξει κάποια οφέλη στη διαχείριση της ψωρίασης. Αυτό συμβαίνει επειδή η μεσογειακή διατροφή είναι υψηλή σε αντιφλεγμονώδη θρεπτικά συστατικά, όπως ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, φυτικές ίνες και σύνθετους υδατάνθρακες. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά προέρχονται από την κατανάλωση μεγάλης ποικιλίας φρούτων και λαχανικών, καθώς και ελαιόλαδου και λιπαρών ψαριών.
Μερικές μικρές μελέτες έχουν δείξει θετική επίδραση της συμπλήρωσης διατροφής με δισκία ωμέγα-3 ιχθυελαίου στη μείωση της σοβαρότητας της ψωρίασης, ωστόσο προτιμάται η διαιτητική κατανάλωση ψαριών.
7 βασικά θρεπτικά συστατικά για τη βελτιστοποίηση της υγείας του δέρματος
Αρκετά θρεπτικά συστατικά διασφαλίζουν ότι το δέρμα μπορεί να λειτουργήσει σωστά και να σας βοηθήσουν εάν πάσχετε αυτήν τη στιγμή από μια δερματική πάθηση.
Πρωτεΐνη
Συνήθως δεν σκεφτόμαστε πόση πρωτεΐνη τρώμε. Ωστόσο, η διατροφική πρωτεΐνη είναι απαραίτητη για την υγεία του δέρματος καθώς παρέχει τα δομικά στοιχεία (γνωστά ως αμινοξέα) που συνθέτουν τα σημαντικά δομικά μόρια του δέρματός μας – κερατίνη, ελαστίνη και κολλαγόνο.
Τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη περιλαμβάνουν το κρέας, τα πουλερικά, τα θαλασσινά, τα αυγά, τα γαλακτοκομικά, τα όσπρια, τους ξηρούς καρπούς, τους σπόρους και το τόφου.
Ωμέγα-3 και -6 λιπαρά οξέα
Τα ωμέγα-3 και -6 είναι διαιτητικά λίπη που μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της λειτουργίας του φραγμού του δέρματος και στην καταπολέμηση της φλεγμονής. Ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η αύξηση της πρόσληψης ωμέγα-3 και -6 μπορεί να ωφελήσει τα άτομα με ακμή και ψωρίαση, ωστόσο, υπάρχουν λίγα στοιχεία για το όφελος από τη χρήση συμπληρωμάτων ωμέγα-3 και -6.
Τα ωμέγα-3 και τα -6 μπορούν να βρεθούν σε λιπαρά ψάρια (σολομός, σκουμπρί, τόνος και σαρδέλες), ξηρούς καρπούς, σπόρους και τόφου.
Βιταμίνες τους συμπλέγματος Β
Υπάρχουν 8 διαφορετικές βιταμίνες Β και όλες είναι σημαντικές για την υγεία του δέρματος. Αυτές οι βιταμίνες μπορούν να προστατεύσουν από τις φλεγμονές, να βελτιώσουν την ενυδάτωση του δέρματος, να μειώσουν την εμφάνιση λεπτών γραμμών και ρυτίδων και να τονώσουν τη θαμπή όψη του δέρματος.
Οι βιταμίνες τους συμπλέγματος Β βρίσκονται σε μια ποικιλία τροφίμων, όπως το κρέας, τα πουλερικά, τα θαλασσινά, τα γαλακτοκομικά, τα αυγά, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα λαχανικά και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα όπως τα δημητριακά πρωινού.
Βιταμίνη C
Η βιταμίνη C είναι σημαντική γιατί προάγει την ανάπτυξη του κολλαγόνου, δίνοντας στο δέρμα σφριγηλότητα και ελαστικότητα. Λειτουργεί επίσης ως αντιοξειδωτικό, προστατεύοντας το δέρμα από τον ήλιο. Η βιταμίνη C βρίσκεται σε φρούτα και λαχανικά όπως τα πορτοκάλια, τα λεμόνια, οι φράουλες, τα ακτινίδια, το μπρόκολο, το κουνουπίδι και οι ντομάτες.
Βιταμίνη Ε
Η βιταμίνη Ε είναι σημαντική για τη λειτουργία του ανοσοποιητικού μας συστήματος και δρα ως αντιοξειδωτικό, προστατεύοντας το δέρμα μας από τις ελεύθερες ρίζες που προκαλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση, τον καπνό του τσιγάρου και την υπεριώδη ακτινοβολία από τον ήλιο, που μπορεί να προκαλέσει φωτογήρανση.
Πηγές βιταμίνης Ε είναι τα φυτικά έλαια, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, οι ξηροί καρποί, τα αυγά και τα εμπλουτισμένα δημητριακά πρωινού.
Σελήνιο
Το σελήνιο βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνει τη φλεγμονή και την εμφάνιση ακμής. Σε συνδυασμό με τη βιταμίνη Ε, βοηθά το δέρμα να επουλωθεί και δρα στη βελτίωση της γονιμότητας και της λειτουργίας του θυρεοειδούς και στην πρόληψη των καρδιακών παθήσεων.
Οι διατροφικές πηγές σεληνίου περιλαμβάνουν τα βραζιλιάνικα καρύδια, τα θαλασσινά, το κρέας, τα δημητριακά και άλλα δημητριακά και ορισμένα λαχανικά.
Ψευδάργυρος
Ο ψευδάργυρος δρα υποστηρίζοντας την παραγωγή νέων κυττάρων του δέρματος, μειώνοντας τη φλεγμονή στο δέρμα. Οι καλύτερες πηγές ψευδαργύρου στη διατροφή περιλαμβάνουν το κρέας, τα θαλασσινά, τους ξηρούς καρπούς, τους σπόρους, τα όσπρια και τα δημητριακά ολικής αλέσεως.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι ο ψευδάργυρος που βρίσκεται στα ζωικά προϊόντα απορροφάται καλύτερα από τον οργανισμό. Έτσι, εάν ακολουθείτε χορτοφαγική ή vegan δίαιτα, πρέπει να προγραμματίσετε τη διατροφή σας λίγο πιο προσεκτικά για να βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε επαρκείς ποσότητες .
Η ενυδάτωση είναι το κλειδί
Η διατήρηση της ενυδάτωσης είναι σημαντική για την υγεία του δέρματός σας. Χωρίς αρκετό νερό, το δέρμα μας θα γίνει ξηρό και ανομοιόμορφο και οι λεπτές γραμμές θα γίνουν πιο ορατές. Η κατανάλωση αρκετού νερού έχει αποδειχθεί ότι είναι ευεργετική για άτομα που πάσχουν από έκζεμα ή ψωρίαση, γιατί μειώνει τον αριθμό των εξάρσεων.
Μερικές συμβουλές για να παραμείνετε ενυδατωμένοι περιλαμβάνουν να παίρνετε ένα μπουκάλι νερό μαζί σας όλη την ημέρα και να το έχετε κοντά σας, ώστε να θυμάστε να πίνετε. Εάν θέλετε κάτι λίγο διαφορετικό, δοκιμάστε ένα τσάι από βότανα.
Περιορίστε την πρόσληψη αλκοόλ
Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα από το νερό. Στεγνώνει το δέρμα σας, εξαντλώντας το από την υγρασία και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για να παραμείνει ελαστικό και υγιές.
Η κατανάλωση μεγάλης ποσότητας αλκοόλ έχει επίσης αποδειχθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ψωρίασης και τη σοβαρότητα αυτής της κατάστασης. Για άτομα με οικογενειακό ιστορικό ψωρίασης, μπορεί να είναι ωφέλιμο να περιορίσουν την πρόσληψη αλκοόλ. Εάν επιλέξετε να πίνετε αλκοόλ, τηρήστε τον προτεινόμενο αριθμό τυπικών ποτών και δώστε προσοχή στο μέγεθος της μερίδας.
Σοκολάτα και δερματικές παθήσεις
Καλά νέα για τους λάτρεις της σοκολάτας – δεν υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η σοκολάτα προκαλεί δερματικές παθήσεις. Η μαύρη σοκολάτα περιέχει φλαβονοειδή, ένα αντιοξειδωτικό που μπορεί να βοηθήσει στην προστασία του δέρματος. Ωστόσο, η σοκολάτα (ιδιαίτερα η σοκολάτα γάλακτος) είναι επίσης αρκετά υψηλή σε λιπαρά και ζάχαρη και σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να προκαλέσει αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα σας. Συνολικά, στοχεύστε να τρώτε γλυκά με μέτρο και να τα καταναλώνετε μαζί με άλλα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες, πρωτεΐνες ή λίπος.
Εν κατακλείδι η κατανάλωση μιας ισορροπημένης διατροφής είναι σημαντική για τη βέλτιστη υγεία του δέρματος. Και τα καλά νέα είναι ότι το να κάνετε κάποιες μικρές αλλαγές στη διατροφή σας που ταιριάζουν σε εσάς και στον τρόπο ζωής σας μπορεί να έχει τεράστιο αντίκτυπο.
Ακολουθήστε το jenny.gr στο google news και μάθετε τα πάντα γύρω από τη διατροφή, τη γυμναστική, το σεξ και την ψυχική υγεία.