Μελέτες εκτιμούν ότι το IBS επηρεάζει το 10 με 15 τοις εκατό των ενηλίκων, περισσότερο τις γυναίκες από τους άνδρες. Αν και δεν υπάρχει συγκεκριμένη αιτία, διάφοροι παράγοντες μπορούν να συμβάλουν σε αυτό το σύνδρομο, συμπεριλαμβανομένων της κληρονομικότητας, του τρόπου ζωής, των αλλεργιών, μιας λοίμωξης ή έναν ασυνήθιστα μεγάλο αριθμό των βακτηρίων που αναπτύσσονται στο έντερο.
Τα κυριότερα συμπτώματα ευερέθιστου εντέρου (σπαστική κολίτιδα) στους ασθενείς, είναι τα ακόλουθα:
- Αναφερόμενα επεισόδια κοιλιακού πόνου
- Διάταση της κοιλίας
- Υποχώρηση του κοιλιακού πόνου με την κένωση
- Αίσθηση μη πλήρους κένωσης του εντέρου και παρουσία βλέννας στα κόπρανα
- Συνήθως δυσκοιλιότητα και πιο σπάνια διαρροϊκές κενώσεις
Όμως κάποιες φορές εμφανίζονται συμπτώματα που δεν σχετίζονται με το πεπτικό σύστημα, όπως κόπωση, πονοκέφαλος, οσφυαλγία, συχνουρία, πόνος κατά τη σεξουαλική συνεύρεση. Για τον λόγο αυτό, η διάγνωση δεν προκύπτει μόνο από τα συμπτώματα, αλλά πρέπει να στηριχθεί στον αποκλεισμό άλλων οργανικών παθήσεων που παρουσιάζουν τα ίδια συμπτώματα με το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου.
Συχνά οι αλλαγές στη διατροφή, η διαχείριση του άγχους και ένας υγιεινός και δραστήριος τρόπος ζωής, μπορεί να κρατήσουν το σύνδρομο υπό έλεγχο. Παρόλα αυτά δεν υπάρχει μία και μόνο διατροφή που να ταιριάζει σε όλους, αλλά υπάρχουν αρκετές διατροφικές προσεγγίσεις που φαίνεται να παρέχουν ανακούφιση για τους διάφορους υποτύπους IBS. Ωστόσο με λίγη υπομονή και δοκιμή, θα βρείτε τελικά το διατροφικό πρόγραμμα που μπορεί να σας βοηθήσει να διατηρήσετε τα συμπτώματά σας υπό έλεγχο.
Τι βήματα μπορείτε να κάνετε εάν έχετε IBS;
Προσπαθήστε να:
- Τρώτε τρία κανονικά γεύματα την ημέρα
- Μην παραλείπετε κανένα γεύμα ή μην τρώτε αργά το βράδυ
- Καταναλώνετε μικρότερα μεγέθη γευμάτων καθώς μπορεί να ανακουφίσουν τα συμπτώματα
- Περιορίσετε την πρόσληψη αλκοόλ σε όχι περισσότερες από δύο μονάδες την ημέρα
- Μειώσετε την πρόσληψη ροφημάτων που περιέχουν καφεΐνη, π.χ. όχι περισσότερες από δύο κούπες (τρία φλιτζάνια) την ημέρα
- Μειώσετε την κατανάλωση ανθρακούχων ποτών
- Πίνετε τουλάχιστον οκτώ φλιτζάνια υγρών την ημέρα, ιδιαίτερα νερό ή άλλα ροφήματα χωρίς καφεΐνη, για παράδειγμα αφεψήματα από βότανα
- Μειώσετε τα πλούσια σε κορεσμένα και trans λιπαρά /τηγανητά φαγητά, συμπεριλαμβανομένων φαστ φουντ, έτοιμα γεύματα και σάλτσες, πίτες, πίτσα, σνακ όπως πατατάκια, σοκολάτα, κέικ και μπισκότα και μαγείρεμα λάδια και λιπαρά κρέατα όπως λουκάνικα
- Περιορίσετε τα φρέσκα φρούτα σε τρεις μερίδες την ημέρα (μία μερίδα είναι 80 γρ.)
Βοηθητικές υποδείξεις
- Αφιερώστε χρόνο για να χαλαρώσετε – ο διαλογισμός, η γιόγκα, η αρωματοθεραπεία ή το μασάζ μπορεί να σας βοηθήσουν
- Κάντε κάποια σωματική δραστηριότητα όπως περπάτημα, ποδήλατο, κολύμπι
- Προσπαθήστε να είστε χαλαροί ενώ τρώτε και μασήστε καλά το φαγητό σας
- Κρατήστε ένα ημερολόγιο τροφίμων και συμπτωμάτων ενώ κάνετε τις αλλαγές, ώστε να μπορείτε να δείτε τι σας βοήθησε
- Κάντε μία αλλαγή τη φορά, ώστε να μπορείτε να δείτε τι έχει βοηθήσει
Συμπτώματα
Οι διατροφικές αλλαγές μπορούν συχνά να βοηθήσουν τα συμπτώματα του IBS.
Εάν τα συμπτώματα περιλαμβάνουν φούσκωμα και αέρα:
Περιορίστε την πρόσληψη τροφών που παράγουν αέρια, π.χ. φασόλια και όσπρια, λαχανάκια Βρυξελλών, κουνουπίδι, καθώς και μέντες/ τσίχλες χωρίς ζάχαρη.
Μπορεί να σας φανεί χρήσιμο να τρώτε βρώμη (όπως δημητριακά πρωινού με βάση τη βρώμη ή χυλό) και λιναρόσπορο (έως και μία κουταλιά της σούπας την ημέρα με τουλάχιστον 150 ml υγρού χωρίς καφεΐνη).
Εάν τα συμπτώματα περιλαμβάνουν δυσκοιλιότητα:
Βεβαιωθείτε ότι πίνετε έξι έως οκτώ ποτήρια υγρών χωρίς καφεΐνη την ημέρα, για να βελτιώσετε τη συχνότητα των κοπράνων και να μειώσετε την ανάγκη για καθαρτικά.
Προσπαθήστε να αυξήσετε σταδιακά την πρόσληψη φυτικών ινών - οποιαδήποτε απότομη αύξηση μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα. Πλούσιες πηγές περιλαμβάνουν δημητριακά ολικής αλέσεως, βρώμη, λαχανικά, φρούτα και λιναρόσπορους.
Αποφύγετε να τρώτε επιπλέον πίτουρο σιταριού
Εάν τα συμπτώματα περιλαμβάνουν διάρροια:
- Αντικαταστήστε τα χαμένα υγρά πίνοντας άφθονα υγρά χωρίς καφεΐνη
- Περιορίστε την πρόσληψη καφεΐνης από τσάι, καφέ και αναψυκτικά σε τρία φλιτζάνια την ημέρα
- Δοκιμάστε να μειώσετε την πρόσληψη τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες (όπως δημητριακά πρωινού ολικής αλέσεως και ψωμί ολικής αλέσεως)
- Αποφύγετε γλυκά χωρίς ζάχαρη, μέντα, τσίχλες και ποτά που περιέχουν σορβιτόλη, μαννιτόλη και ξυλιτόλη
Γαλακτοκομικά που έχουν υποστεί ζύμωση και προβιοτικά
Μπορεί να θέλετε να δοκιμάσετε γιαούρτι, ένα ρόφημα γάλακτος που έχει υποστεί ζύμωση, όπως το κεφίρ, ή ένα προβιοτικό συμπλήρωμα. Εάν χρησιμοποιείτε προβιοτικό συμπλήρωμα, δοκιμάστε ένα κάθε φορά και πάρτε το καθημερινά για τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες, για να δείτε εάν τα συμπτώματά σας βελτιώνονται. Εάν δεν φαίνεται να βοηθά, τότε μπορείτε να δοκιμάσετε μια εναλλακτική μάρκα.
Περαιτέρω συμβουλές
Δώστε στα έντερά σας χρόνο να προσαρμοστούν στις αλλαγές. Εάν τα συμπτώματά σας επιμείνουν αφού ακολουθήσετε τις γενικές συμβουλές, εισαγάγετε ξανά τις τροφές που έχετε κόψει και ζητήστε από τον γιατρό σας να σας παραπέμψει σε έναν επαγγελματία υγείας με εξειδίκευση στη διαχείριση της διατροφής, ο οποίος μπορεί να διασφαλίσει ότι η διατροφή σας είναι επαρκής.
Δίαιτα χαμηλή σε βραχείας αλύσου υδατάνθρακες (FODMAPs)
Μελέτες παρατήρησης έχουν δείξει ότι ο περιορισμός των FODMAPs στη διατροφή ανακουφίζει από τα γαστρεντερικά συμπτώματα σε ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου.
Τα FODMAPs είναι μια ομάδα υδατανθράκων βραχείας αλυσίδας που απορροφώνται ελάχιστα στο λεπτό έντερο και ζυμώνονται γρήγορα από την μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου, με αποτέλεσμα να προκαλούνται φούσκωμα, αέρια εντέρου και μετεωρισμός.
Τροφές με χαμηλή περιεκτικότητα σε FODMAPs:
- Γαλακτοκομικά: Γάλα αμυγδάλου, γάλα καρύδας, γιαούρτι 24ωρης ζύμωσης, σκληρά τυριά, όπως φέτα και μπρί
- Φρούτα: Βατόμουρα, ακτινίδια, λεμόνι, πορτοκάλια, φράουλες, πεπόνια, γκρέιπφρουτ, μπανάνες.
- Λαχανικά: Καρότα, αγγούρια, τζίντζερ, μαρούλι, ελιές, μελιτζάνες, σχοινόπρασο, μπαμπού λαχανικό, κινέζικο λάχανο, φρέσκα κρεμμυδάκια και γογγύλια.
- Πρωτεΐνη: Μοσχάρι, αρνί, κατσίκι, χοιρινό, κοτόπουλο, ψάρι, αυγά και προσούτο.
- Ξηροί καρποί: Αμύγδαλα, μακαντάμια, φιστίκια Αιγίνης, κουκουνάρι και καρύδια.
- Δημητριακά / Σπόροι: Βρώμη, πίτουρο βρώμης, πίτουρο ρυζιού, ζυμαρικά χωρίς γλουτένη, όπως φαγόπυρο, κινόα, λευκό ρύζι, αλεύρι φαγόπυρου και κινόα.
Η ανοχή των τροφίμων με FODMAPs διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και από τρόφιμο σε τρόφιμο, πιθανόν λόγω της διαφορετικής μικροχλωρίδας του εντέρου και έτσι συστήνεται παράλληλα με τη δίαιτα να προσλαμβάνονται και προβιοτικά, τα οποία φαίνεται πως ενισχύουν την παραπάνω ανοχή.
Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου δεν προκαλείται από τροφική αλλεργία. Τέλος είναι σημαντικό να επιβεβαιωθεί η διάγνωση του IBS και να αποκλειστούν άλλες καταστάσεις όπως κοιλιοκάκη και φλεγμονώδη νόσο του εντέρου.
