Η υπέροχη σχέση του τρανς Δ. με τη μαμά του: «Με στήριξε σε κάθε βήμα και με αποδέχτηκε»

Είχαμε μιλήσει αρκετές φορές στο τηλέφωνο για να κανονίσουμε το πότε και πώς θα μιλήσουμε. Η γεωγραφική απόσταση δεν μας επέτρεψε να βρεθούμε από κοντά, αλλά ένα google meet και μία αποτυχημένη περιγραφή του pin που έδειξε το ηλικιακό μας χάσμα (εγώ έλεγα δίεση και εκείνος hashtag), βρεθήκαμε διαδικτυακά.

Αυτό που θα έπαιρνε «ένα μισάωρο μωρέ», έγινε 2 ώρες που με έκανε να νιώσω σαν να πίνω καφέ με έναν φίλο μου (οκ, πολύ νεότερο). Ο Δ. ήταν τρομερά χαμογελαστός και δεν κατάλαβα αν είχε άγχος, γιατί δεν άφησε να φανεί κάτι τέτοιο. Μάλλον εγώ είχα το άγχος, όταν άκουσα τον εαυτό μου να επαναλαμβάνει «πες μου αν γίνομαι αδιάκριτη» ή «μήπως αυτό που λέω είναι πολύ στερεοτυπικό;». Εκείνος καθόταν απλά στο γραφείο του σπιτιού του, με μία αυτοπεποίθηση και σιγουριά που εγώ δεν διέθετα σίγουρα στα 19 και ήταν έτοιμος να απαντήσει σε όλα.

#NOW

Τέλος οι διακρίσεις: Πλέον και οι ομοφυλόφιλοι θα είναι αιμοδότες

«Με λένε Δ., είμαι 19 χρονών και ζω στη Θεσσαλονίκη. Ασχολούμαι γενικά με τις τέχνες, τη ζωγραφική, το θέατρο. Δεν άλλαξα το όνομά μου εντελώς, μοιάζει με το dead name μου, αν και καταλαβαίνω τους ανθρώπους που νιώθουν δυσφορία και θέλουν ένα ολοκαίνουριο όνομα που να μην τους θυμίζει τίποτα από παλιά. Στη σχολή μου, υπάρχει ένα εξαιρετικό κλίμα και οι καθηγητές μου ήταν απίστευτα κουλ όταν τους μίλησα. Το έκανα για πρακτικούς λόγους, επειδή θα έβλεπαν το dead όνομα στις εξετάσεις. Τους ζήτησα όμως να μην το πουν σε φοιτητές, γιατί είναι στίγμα και δεν θα ήθελα να με μάθουν για αυτόν τον λόγο.

Πότε κατάλαβε ότι είναι τρανς

«Το συνειδητοποίησα κάπου στα 16 μου. Άρχιζα να αναρωτιέμαι γενικά, και τότε δεν καταλάβαινα τη διαφορά μεταξύ σεξουαλικότητας και φύλου. Ευτυχώς κάναμε καλή βιολογία στο σχολείο, γιατί είχαμε sex education και μία καθηγήτρια που μας μίλησε για όλους τους ανθρώπους, όχι μόνο για τους straight». Αφού ξεπέρασα το ευχάριστο σοκ, όταν άκουσα ότι πλέον υπάρχουν εκπαιδευτικοί που μιλούν στα παιδιά για το σεξ με σύγχρονο τρόπο και αγκαλιάζουν το diversity, συνεχίσαμε την κουβέντα.

«Νομίζω ότι από παιδί, είχα μία αρρενωπότητα, έπαιζα πάντα το αγόρι, ντυνόμουν με πολύ φαρδιά ρούχα, προτιμούσα την μπάλα, δεν ήθελα τις κούκλες. Σήμερα θα σου πει κάποιος ότι αυτό είναι στερεότυπο, αλλά ίσως σε βοηθά να συνειδητοποιήσεις κάτι για τον εαυτό σου (ή ο γονιός για το παιδί του).Καταλαβαίνεις ότι παριστάνεις το κοριτσάκι και ότι δεν νιώθεις καλά. Και ξαφνικά γυρίζει ένας διακόπτης. Αρχικά, μίλησα με τις κολλητές μου γιατί είχα την ανάγκη να το πω σε κάποιον. Φοβόμουν να το πω στη μαμά μου. Αν και είναι ανοιχτόμυαλη και παιδαγωγός, είχε άγνοια γύρω από το θέμα. Και επειδή κάποτε μου είχε πει ότι δεν γίνεται να ξέρεις ποιος είσαι και τι θες πριν ενηλικιωθείς, ήθελα να περιμένω μέχρι τα 18 για να της μιλήσω. Σε κάθε περίπτωση, δεν θέλησα να υπερ-αναλύσω αυτό που μου συνέβαινε. Ήρθε από μόνο του».

Τον ρωτάω για τον μπαμπά του και κατά πόσο αποδέχθηκε την αλλαγή. «Οι γονείς μου ήταν χωρισμένοι από πάντα αλλά η σχέση μου ήταν καλή με τον μπαμπά μου. Μάλλον είχαμε την κλασική σχέση πατέρα-γιου, αλλά δεν το συνειδητοποιούσε. Πηγαίναμε βόλτες, κάναμε σπορ, κολυμπούσαμε και όλα αυτά χωρίς να με πει ποτέ αγοροκόριτσο. Το εκτιμώ αυτό. Είναι όμως παλαιάς σχολής. Με αποδέχεται, απλά δεν αντιλαμβάνεται. Μου λέει ότι έχω κάνει μία επιλογή και ότι δεν θα επέμβει ποτέ στη ζωή μου. Ωστόσο, με φωνάζει ακόμα με το dead name μου και αυτό δεν μου αρέσει καθόλου».

Η στιγμή του coming out

«Η μαμά μου με έβλεπε και σκεφτόταν ότι μάλλον θα είμαι λεσβία, οπότε ήταν προετοιμασμένη για αυτό. Μέχρι που ήρθε η καραντίνα. Είχα μόλις κλείσει τα 17 και είχα ήδη μιλήσει σε ανθρώπους, οπότε ήμουν και πιο άνετος. Έτυχε όμως να το μάθει ένα άτομο που δεν έπρεπε. Της ήρθε ένα μήνυμα στο Facebook με σπόντες που αφορούσαν και εμένα. Άρα κάποιος αποφάσισε ότι η μαμά μου δεν θα μάθει την αλήθεια από εμένα. Να ξέρεις ότι αυτό θεωρείται ποινικό αδίκημα και θέλω να ακουστεί. Με φώναξε, με ρώτησε, και ενώ δεν ήμουν έτοιμος, κατάλαβα ότι έπρεπε να γίνει. Είπα απλά και ωραία: «Μαμά είμαι τρανς, δεν νιώθω κοπέλα». Το δέχτηκε. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, στο μυαλό μου έπαιζαν όλα τα σενάρια, αλλά τελικά πήγαν όλα τέλεια. Μπήκε στη διαδικασία να το ψάξει μόνη της, μίλησε σε ειδικό και ερχόταν με πληροφορίες που εγώ ήξερα ήδη. Δεν περίμενα τόσο θετική αντίδραση».

Η μαμά μου με έχει μεγαλώσει, και έχουμε περάσει τα πάντα μαζί. Ήθελα να ξέρει τα πάντα και ότι εξακολουθώ να είμαι το παιδί της. Οι αναμνήσεις της είναι και δικές μου, απλά κάποια στοιχεία έρχονται στην επιφάνεια. Δεν θεωρώ ότι αλλάζουν. Τότε απλά νόμιζε ότι ήμουν κορίτσι. Όταν, πολύ πρόσφατα, της είπα ότι είμαι bisexual, προφανώς και δεν αντέδρασε κάπως.

Μπορείς να είσαι τρανς και χωρίς φυλομετάβαση;

Ο Δ. Μου εξηγεί ότι είναι θέμα ανθρώπου. «Για εμένα είναι σημαντικό να το κάνω γιατί υπάρχουν μέρες που νιώθω άσχημα με το σώμα μου». Με ενημερώνει ότι υπάρχουν και τρανς άτομα που δεν νιώθουν καμία δυσφορία και θέλουν απλά να τους αποκαλούν με το σωστό όνομα και φύλο. Είναι απλό. Δεν θέλει να έχει γυναικείο στήθος. «Τα γένια είναι κουλ» μου λέει γελώντας. Η διαδικασία της ορμονοθεσίας ξεκινά μετά την ενηλικίωση. Στα 18-20 θεωρείται η ιδανική στιγμή.
«Είμαι σε μία πολύ οκ ηλικία για να ξεκινήσω τη φυλομετάβαση, αλλά σε πιο open minded χώρες, υπάρχει η επιλογή του να ξεκινήσεις νωρίτερα, καθυστερώντας την εφηβεία. Έτσι αργότερα προστίθενται πιο σωστά οι ορμόνες και δεν περνάς αναγκαστικά δεύτερη εφηβεία.

«Δεν ξέρω πώς ζούσαν παλιότερα, όταν οι εποχές ήταν πιο συντηρητικές και αν ήσουν ΛΟΑΤΚΙ σε πετούσαν στο ρέμα. Θέλω να μάθουν τα παιδιά που μπορεί να ανακαλύπτουν πράγματα, ότι είναι καλό να αντιληφθούν ότι δεν φταίει μόνο ο γονιός. Πρέπει να υπάρχει επικοινωνία. Να τολμάς να λες στον γονιό σου ότι κάτι σε πληγώνει, ώστε να ζητήσει συγγνώμη. Αν δεν υπάρχει αυτή η σχέση, κάνεις απλώς μία κρυφή ζωή»

Οι φίλοι

Έχει φίλους που είναι τρανς και non binary, αλλά υπάρχουν και οι φίλοι που είχε από πάντα και που τον στηρίζουν με τον τρόπο που θα ήθελε. «Είσαι ο εαυτός σου και σε αγαπάμε για αυτό που είσαι», μου λένε αλλά σίγουρα δεν μπορούν να καταλάβουν τι περνάω, όσο κι αν το ψάξουν. Μαζί τους είμαι πάντα ο εαυτός μου. Έχουμε κι άλλα να συζητήσουμε εξάλλου».

Το bullying

Νιώθω την ανάγκη να του πω ότι πιστεύω ότι τα τρανς κορίτσια περνούν πολύ πιο δύσκολα. Μου το επιβεβαιώνει. «Από καζούρα έως καθαρό ρατσισμό, ακόμα και βιασμό. Όχι ότι εμάς δεν θα μας χαρακτηρίσουν κάπως, αλλά μία τρανς κοπέλα περνάει πιο δύσκολα, ίσως λόγω εμφάνισης ή ύψους ή επειδή δεν τιμά τον ανδρισμό της, όπως θα έλεγε ένας στενόμυαλος ρατσιστής. Αλλά ένα τρανς αγόρι μπορεί να μην το καταλάβεις. Ίσως νομίζεις ότι είναι μικρόσωμος άντρας ή λεσβία. Είναι προσβλητικό, αλλά αλήθεια».

Έχει δεχτεί bullying, αλλά πιστεύει ότι αν είναι ήπιο, μπορείς πάντα να μπεις στη διαδικασία της συζήτησης και να εξηγήσεις τι σε ενοχλεί. Αν μιλάμε όμως για σοβαρές περιπτώσεις, πρέπει το άτομο που το υφίσταται να μιλήσει σε κάποιον και να το καταγγείλει.

Για την ορατότητα

Υπάρχει σίγουρα περισσότερο visibility και σε αυτό έχει βοηθήσει το Ίντερνετ και οι οργανώσεις, όπως οι Υπερήφανοι Γονείς, αλλά και οι γιατροί που πλέον ασχολούνται με το θέμα. Δεν γίνεται να παίρνεις ορμόνες χωρίς συνταγή γιατρού και εξετάσεις. Σίγουρα αργούμε ακόμα στο κομμάτι της νομικής αναγνώρισης και το είδα τώρα που άλλαξα ταυτότητα.

«Το πρώτο βήμα είναι ότι στις μεγάλες πόλεις αντιλαμβάνονται πλέον την ύπαρξή μας και ότι δεν είναι μία μόδα που ήρθε από το εξωτερικό». Του λέω για το Heartstopper, τη σειρά που μόλις βγήκε στο Netflix και απεικονίζει LGBTQ+ εφήβους με τον πιο ρεαλιστικό τρόπο. Μου λέει για τη σειρά του Taika Waitiiti με γκέι πειρατές που θέλει να δει και η κουβέντα φτάνει στις ελληνικές σειρές, οι οποίες ευτυχώς εξελίσσονται. «Το representation στην ποπ κουλτούρα δεν θα αλλάξει τη ζωή σου αλλά σε βοηθά να νιώθεις ότι είσαι φυσιολογικός και θα το δουν οι γονείς που δεν έχουν άγνοια και θα μάθουν αρκετά».

Η μαμά

Προς το τέλος της κουβέντας, μίλησα με τη μαμά του Δ. Είναι μέλος της ομάδας Υπερήφανοι Γονείς, οι οποίοι με έφεραν σε επαφή με τον Δ. Τη ρωτάω πώς τους βρήκε και κατά πόσο την έχει βοηθήσει.

«Η ομάδα είναι όαση. Κακά τα ψέματα, μόλις γίνεται η αποκάλυψη, επικρατεί μία χαώδης κατάσταση και δεν ξέρεις πώς να το χειριστείς, όσο σύγχρονο μυαλό και αν είσαι. Είναι ένα σοκ. Μετά όμως το ψάχνεις. Αναρωτιέσαι για το κατά πόσο ευθύνεσαι, αν είναι αρρώστια, αν είναι κληρονομικό. Βρήκα διάφορες ομάδες στο Facebook αλλά δεν διαφωτίστηκα. Λίγο πριν τα Χριστούγεννα, είδα στην ΕΡΤ μία τρανς κυρία και μία παιδαγωγό με ειδίκευση στη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, που μιλούσαν για το θέμα. Τη βρήκα στο Facebook, της έστειλα μήνυμα και της ζήτησα βοήθεια.

Εκεί έμαθα για τους Υπερήφανους Γονείς. Μία ομάδα όπου μπορείς να πεις τα πάντα. Αρχικά μίλησα με τον ψυχολόγο, σε μία φάση που το είχα ήδη αποδεχτεί αλλά δεν ήξερα τι να κάνω. Η ομάδα ήταν μία ανοιχτή αγκαλιά γιατί τα είχαν ήδη περάσει. Βρισκόμαστε κάθε δύο εβδομάδες και όποιος έχει θέμα, το συζητά και βρίσκεται μία λύση, πρακτική και συναισθηματική. Με καθοδήγησαν βήμα βήμα, για το ποιους γιατρούς χρειάζεται να βρω. Είναι εξαιρετική η δουλειά που κάνουν».

Τι θα άλλαζε

Στην ομάδα, είναι μία μαμά που έχει ένα παιδάκι 5 χρονών. Γεννήθηκε αγόρι αλλά από πολύ νωρίς της έλεγε ότι δεν είναι. Και επειδή εκείνη είναι ψυχολόγος, της έδωσε τέτοιο περιβάλλον και της επέτρεψε να εκφράζεται όπως θέλει, που τώρα που είναι 5 χρονών και χρησιμοποιεί το κοριτσίστικο όνομα.

Θα ήθελα να ήμουν στη θέση της και να μπορούσα να το χειριστώ έτσι από τότε που ήταν μικρός. Γιατί κάποια στιγμή μου είπε ότι είδε στον ύπνο του ότι ήταν αγόρι και με ρώτησε τι σημαίνει αυτό. Κι εγώ το αγνόησα, γιατί δεν ήξερα. Αν και φερόταν σαν αγόρι, δεν το αντιλαμβανόμουν. Νόμιζα ότι κάποια στιγμή θα μου πει ότι απλά είναι γκέι και δεν θα με απασχολούσε καθόλου. Δεν ήξερα ότι το να είσαι τρανς είναι βιολογικό θέμα. Για εμένα, όλο αυτό, ήταν και μία μορφή πένθους. Ένιωσα ότι έχασα την κόρη μου. Δεν ήταν εύκολο, και ακόμα δεν είναι. Τώρα ανησυχώ για άλλους λόγους, για πιο πρακτικούς, ή για το ότι ενηλικιώθηκε και μένει μόνος του. Εμπιστεύεται άραγε τα σωστά πρόσωπα; Αλλά αυτό είναι η μητρότητα. Δεν σταματάς να ανησυχείς.

Κλείνοντας τον υπολογιστή, σκεφτόμουν όλες τις περιπτώσεις ανθρώπων που γνωρίζω και ανήκουν στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα και τις δυσκολίες που έχουν βιώσει με την οικογένειά τους. Ένιωσα βαθιά συγκίνηση για τον ειλικρινή τρόπο με τον οποίο μιλούσαν, χωρίς φτιασίδια και επίπλαστη ευτυχία. Για τα ζεστά τους χαμόγελα, για την ανοιχτή επικοινωνία. Γιατί η μητρότητα δεν έχει εγχειρίδιο, αλλά πρέπει να έχει μεγάλη ενσυναίσθηση και αποδοχή. Και η μαμά του Δ. τα διαθέτει. Όπως και ο γιος της.